Özet Kentler, küreselleşme süreçlerinin etkisiyle yaşadıkları değişimler nedeniyle pek çok disiplinin temel araştırma nesnelerinden birisi olmuştur. Kentsel mekânda meydana gelen bu değişimler aynı zamanda kullanıcıların mekâna yüklediği farklı anlamlarla birlikte anılarak mekânsal kimliği de oluşturmaktadır. Bu dönüşüm, özellikle konut reklamlarında yaşamın idealize edilerek ev, alışveriş merkezi, ofis, rekreasyon alanları gibi kentsel mekân kurgularıyla karşımıza çıkmaktadır. Tüketim kültürünün en önemli araçlarından biri olan reklamlar, ürün ve hizmet tanıtımlarının ötesinde yeni bir yaşam yaratma çabasıyla hayatımızı dört bir taraftan kuşatmıştır. Yaratılan bu reklamlar, bir taraftan bireyleri ürünleri ya da hizmetleri satın almaya yönlendirirken diğer taraftan da yeni kimlikler inşa etmektedir. Giyimden, yeme içmeye, tatilden eğitime, hobilerden zevklere, kullanılan otomobilden konuta kadar pek çok alan reklamlara konu olmakta, birey hem tercihleriyle hem de varlığıyla tüketimin nesnesi olmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de yazılı ve görsel medyada yayınlanan konut reklam bannerları, reklam filmleri ve reklam afişleri rastgele örneklem tekniği kullanılarak seçilmiş ve elde edilen örneklemdeki söylem, metin ve görseller içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Konut reklamlarından hareketle konut ve konut projelerinde kültürel ve toplumsal değişimin yaşandığı ve konutun ihtiyaçtan öte bir arzu ve ayrıcalık nesnesi olarak sunulduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Cities have been a research object of the many disciplines with the effect of the process of the globalization owing to the changes they have expreienced. These changes appeared in urban spaces compose the spatial identity together with different definitions that the users make meaningful. This transformation in urban space appear as a fiction urban space of home, shopping center, offices and recreation areas by idealizing of the life in the advertisement of residences. Advertisements which are the most important tools of the consumption culture have encircled our lives with the effort of creating a new life beyond the promotions of products and service. These adverstisement in one hand, direct the individuals to buy the products or services, on the other hand, they build new identities. Many areas from clothing, food and beverage, holiday, education, hobbies, amusements, cars to houses are mentioned to the advertisements. So, individuals are the objects of both their preferences and their presences. This study has been analyzed by using the text and visual examination method and adversiment of residences, advertisement of residence banners, advertisement films and adverstisement posters have been chosen by using the random sample techniques. It has been reached that there have been cultural and social changes and the need of residence is presented as a privilage and desire object beyond the need of residence
___
Akkoyunlu E. K. (2003). “Kentin Tükenişi ve Ütopyalar”, Amme İdaresi Dergisi, 36(2), s. 143-165.
Akpinar, İ.Y., Paker, N. (2007), “Küresel İstanbul’un mekansallaşması: “kap(ı/a)lı özel siteler”, IAPS-CSBE Network Kültür ve Mekan Toplantıları, Kent, Kültür Ve Konut, ulusal sempozyum: 1, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul , 14-16.12.2007. IAPS-CSBE Network Kitap Serisi: 7-Kent, Kültür ve Konut, s. 168-176, ISBN: 978-975-6437-77-3, 2007
Alkan, L. (2014), “Ankara’da Değişen Konut Örüntüsünün Yeni Yüzü: Rezidanslar”, 5. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar Ağı Sempozyumu, 16-18 Ekim 2014, Ankara. Aytaç Ö., “Kent Mekânlarının Sosyo-Kültürel Coğrafyası”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science, Cilt: 17, Sayı 2, s. 199-226.
Baudrillard, J. (2008). “Tüketim Toplumu”, H. Deliçaylı & F. Keskin (Çeviren)., Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Becan, C. (2016), “Reklam Vaadlerinin “Rasyonalizm”den “Optimizm”e Geçişinde Mutluluk Olgusunun Rolü: Mutluluk Çekicilikli Reklamlardan Elde Edilen Doyumlara Yönelik Bir Araştırma”, Humanities Sciences (NWSAHS), 4C0208, 2016; 11(3): 152-171.
Becan, C. (2012), “Yeni (Duyuşsal) Reklam İletileri Bağlamında “Göstergeleri” Okumak: Göstergebilimsel Yöntemden Yararlanarak Bir Reklam İletisi Çözümlemesi”, Yalova Sosyal bilimler Dergisi, Sayı : 4/Nisan 2012-Eylül 2012, s. 36-52.
Çengel, Ö. ve Tepe, F.F. (2003). “Reklam Ve Özgürleşme Süreci: Türkiye’de İki Reklam İncelemesi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (3), s. 161-172.
Durmuş S., Sever E. (2016), "Reklam-Retorik-Mimarlık: Konut Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet Algısı", 1. Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu, Elazığ, Türkıye, 13-15 Ekim 2016, s.1162-1182 https://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/50305400/419_finalpaper.pdf?AWSAccessKeyId=AKIAIWOWYYGZ2Y53UL3A&Expires=1503322904&Signature=0D8se6IKPd%2FNSFUpChyeE6ugRfQ%3D&response-content-disposition=inline%3B%20filename%3DREKLAM-RETORIK-MIMARLIK_KONUT_REKLAMLARI.pdf
Ercan F. (1996), “Kriz ve Yeniden Yapılanma Sürecinde Dünya Kentleri ve Uluslar arası Kentler: İstanbul”, Toplum ve Bilim Degisi, Sayı 71, 1996, s.77.
Erol A. M., Görmez K. (2016), “Ütopyalarda Mekân Tahayyülleri: Utopia’nın Mekânı”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18(30), s. 81-86
Ertike, A.S. (2009), “Reklam : Temel Kavramlar, Teknik Bilgiler, Örnekler”, Detay yayıncılık, Ankara
Geniş, Ş. (2009), “Neoliberal Kentleşmenin Mekânda Yansımaları: İstanbul‟da Güvenlikli Siteler”, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı 116, s. 121-156.Görgülü, G. (2013), “Hayallerimizdeki, eşsiz, ayrıcalıklı, olağanüstü yaşam!”15/11/2013, http://www.pazarlama30.com/hayallerimizdeki-essiz-ayricalikli-olaganustu-yasam/
Harvey D. (2003), “Postmodernliğin Durumu”, Metis Yayıncılık, İstanbul, s.255
Harvey D. , “Kapitalizmin Krizi ve Kentsel Mücadele” başlıklı konferanstan, (Erişim) http://haber.sol.org.tr/kent-gundemleri/david-harvey-antikapitalist-mucadele-kent-merkezlerinde-orgutlenecek-haberi-55875..: 16 Nisan 2013.
Harvey, D. (2008), “Umut Mekânları”, çev. Zeynep Gambetti, Metis Yayınları, İstanbul
Işık O. (1995), “Globalleşme Süreci ve Kentin Değişen Anlamları”, Birikim Dergisi, Sayı 68-69,1995, s.101.
Karadağ A. Ve Koçman A. (2007), “Coğrafi Çevre Bileşenlerinin Kentsel Gelişim Süreci Üzerine Etkileri: Ödemiş (İzmir) Örneği”, Ege Coğrafya Dergisi, Sayı 16, s.5.
Keleş, R. ve Hamamcı, C. (1993), “Çevrebilim”, İmge Kitabevi, Ankara, s.21.
Keleş, R. (1998), “Kentbilim Terimleri Sözlüğü”, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
Mengü, M. (2006), "Reklam Sloganları ve Tüketici Zihni", İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi (ISI) , Cilt 25, s. 109-122
Nilüfer, E. (2001). “Ortak Yaşam Alanı Olarak Heykel”, 21.Yüzyıl Karşısında Kent ve İnsan, Haz. F.Gümüşoğlu, Bağlam Yayınları. İstanbul, s.233.
Öncü, A. (2005) “İdeal Ev" Mitolojisi Sınırları Aşarak İstanbul'a Ulaştı”, Mekân, Kültür; İktidar Küreselleşen Kentlerde Yeni Kimlikler, İletişim Yayınları, İstanbul, s. 85-103.
Özberk, N. (2011), “Piyasa Eliyle Üretilen Kentsel Ütopyalar: Özel Konut Şirketlerinin Kentsel Mekân Sunumu”, s.964-984 https://www.academia.edu/7381828/Piyasa_Eliyle_%C3%9Cretilen_Kentsel_%C3%9Ctopyalar_%C3%96zel_Konut_%C5%9Eirketlerinin_Kentsel_Mek%C3%A2n_Sunumu_Urban_Utopias_Created_by_the_Market_Urban_Space_Promotion_of_Private_Housing_Companies
Özgür, E.F. (2009), “İstanbul'un Konut Alanlarında Yeni Eğilimler”, 13 Mayıs 2009 http://www.obarsiv.com/e_voyvoda_0809.html
Pérouse, J.F. ve Danış, A.D. (2005), “Zenginliğin mekânda yeni yansımaları: İstanbul’da güvenlikli siteler”, Toplum Ve Bilim Dergisi, Sayı 104, s. 92-123.
Sipahi E. B. (2011), “1980 Sonrası Yeni-Liberalizm Ve Küreselleşmenin Etkisinde Yeni Bir Kentsel Gelişme Biçimi Olarak Güvenlikli Siteler: Konya Örneği”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi Ve Kamu Yönetimi (Kent Ve Çevre Bilimleri) Anabilim Dalı, Ankara, s. 200-201.
Tekeli İ. (1999), “Kent Planlaması Konuşmaları” , , TBMOB Mimarlar Odası Yayınları, Ankara Williamson J. (2001). “Reklamların Dili”. (Çeviri: Ahmet Fethi), Ütopya Yayınevi, Ankara.
Yıldırım K., Uzun O., Kahraman N. (2009), “İki Farklı Kültürel Bölgede Bulunan Apartman Konut Yaşama Mekânlarının Kullanım Sürecinde Değerlendirilmesi”, Politeknik Dergisi Journal of Polytechnic Cilt:12 Sayı: 2 s.113-120.
Yırtıcı, H. (2009), “Çağdaş Kapitalizmin Mekânsal Örgütlenmesi”, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2. baskı
http://www.1071kadikoy.com.tr/
http://www.agaoglu.com.tr/tr/projects/konut-projeleri
http://www.agsgrup.com.tr/proje/vip_kurtkoy
http://www.atlantiklife.com/
http://www.atlasteras.com/tr/
http://www.avrupakonutlari.com/
http://www.brooklyn.com.tr/
http://www.camlikevleri.com/
http://www.dekonametist.com/
http://www.deluxiapark.com/Konsept
http://www.demirten.com.tr/23/28/satisdaki-projeler/ruyakent-konutlari/
http://www.drusilyaevleri.com/
http://emlakkulisi.tv/izle/emay_insaat/brandium_atasehir_reklam_filmi-5318.html
http://www.fiyapi.com/
http://www.folkartincity.com/?utm_source=Google&utm_medium=Adwords&utm_content=CPC&utm_campaign=Folkart_InCity_Mayis&gclid=Cj0KEQjwt8rMBRDOqoKWjJfd_LABEiQA2F2biOk8YE0hHA9W8bkLduT4Nz_Mxbw9Cd0901F86GSjqiAaAkgK8P8HAQ
http://www.gelecekyapi.com/gelecek_reflex.html
http://golbahceevleri.com.tr/
https://www.guncelprojebilgileri.com/yesil-mavi-teras/gaziantep/proje/2581
http://www.innovia.com.tr/etap1.php
http://www.jardineden.com.tr/
http://kulakco.com.tr/tr/proje/kulak-tarsus-park-konutlari-tarsus-mersin-turkiye
http://kurttepekasirlari.com/
http://www.markakonutlar.com/Atakum-Suite-Loft-projesi-14427
http://www.mrcnyapi.com/?sayfa=projeler3
http://www.nef.com.tr/inistanbul-gala
http://www.northgate.com.tr/index.php?sayfa=kurumsal
https://www.resimistanbul.com/kusursuz-mimari/#PENTHOUSE-VE-BAHÇE-KATI-DAİRELER
https://www.resimistanbul.com/kat-planlari/1-arti-1-daireler/
https://www.resimistanbul.com/aktiviteler-aydos-ormani/#ORMANLA-İÇ-İÇE-BİR-YAŞ https://vimeo.com/109228108 AM
http://samtower.com/
https://www.sinpasgokorman.com/, http://www.sinpas.com.tr/tr/index.php/page/basin-odasi/reklamlar
http://www.skysuitekartal.com/#firstPage
http://www.studiolego.com/
http://www.suataltininsaat.com.tr/Proje-IldemProjeleri-GoldenCenter1
https://www.suryapi.com.tr/konut-projeleri/sur-yapi-exen-istanbul
http://www.teknikyapi.com/Projeler/TamamlananProjeler
http://www.toskanaorizzonte.com/
http://www.trabzontowers.com/
http://www.tumyapi.com.tr/haberler/
http://www.turkuazkonutlari.net/
https://www.ucuncuistanbul.com/
http://www.vavyapi.com.tr/tr/home-page
https://www.youtube.com/watch?v=LCMRCLEtELA
https://www.youtube.com/watch?v=tmGa55Zb5Zo
https://www.youtube.com/watch?v=YoOA9l7Vlqg
https://www.youtube.com/watch?v=IIVCgbNjTW4
https://www.youtube.com/watch?v=yqcYfPSy9Ig
https://www.youtube.com/watch?v=mJ_-2DA20Sw
https://www.youtube.com/watch?v=iU-j9jGSbXM
https://www.youtube.com/watch?v=oL9zfQh7OYs
https://www.youtube.com/watch?v=iW6y0AZl-zs
https://www.youtube.com/watch?v=gQPOfZP-yeM
https://www.youtube.com/watch?v=Sxcqdsa3CWM
https://www.youtube.com/watch?v=UzhKRr5Fwbg
https://www.youtube.com/watch?v=bIYWzRdvtYY
https://www.youtube.com/watch?v=ANspjVCvCCE
https://www.youtube.com/watch?v=kXkOUQRczzM
https://www.youtube.com/watch?v=g3XSNurEL7c
https://www.youtube.com/watch?v=a1KPRo77N2c