ÂŞIKLARIN DİLİNDEN KIBRIS BARIŞ HAREKATI VE KIBRIS MESELESİ

Öz Âşıklar, yüzyıllar boyu, toplumu yönlendiren, uyaran, onlara öncülük eden bir işlev yüklenmişlerdir. Toplumu, kişileri eleştirmiş, onlara çeşitli konularda öğütler vermişlerdir. Onlar, halkın gözünde geleneğin başlangıcından-aşağı yukarı 15-16.y.y.- günümüze gelinceye kadar üstün nitelikleri olan insanlar olarak görülmüş; halkın içinde yaşadıkları ve halktan bir parça oldukları için halkın duygu ve düşüncelerini, kaygılarını, sorunlarını, şiirleriyle dile getirmişlerdir. Kısacası halkın gören gözü, duyan kulağı, konuşan ağzı olmuşlardır. Bu yüzden makalemizde onların şiirlerinden yola çıkılarak toplumun Kıbrıs Barış Harekatı ve Kıbrıs meselesine bakışı göz önüne serilmeye çalışılmıştır. Yöntem olarak ise öncelikle Kıbrıs meselesinin tarihi gelişiminden bahseden bir giriş bölümünün ardından-âşıklardan yapılan derlemeleri kapsayan özel arşivimizde yer alan- gerek âşıklardan yapılan derlemelerden gerekse bildirinin kaynakça kısmında gösterilen,( Erman ARTUN, Saim SAKAOĞLU, Metin ÖZARSLAN, Mehmet SARI, Halil ATILGAN,Mehmet KARABURÇ, Doğan KAYA, Ali Berat ALPTEKİN…) araştırmacıların çalışmaları içerisinde yer alan âşıkların şiirleri taranarak, Kıbrıs ile ilgili şiirleri tespit edilmiş ve bu şiirlerde: 1- Âşıkların Kıbrıs’ı Nasıl Algıladıkları 2- Halkın Kıbrıs Meselesine Bakış Açısı 3-Kıbrıs Barış Harekatının Toplumdaki Yansıması 4- Kıbrıs Meselesi İçin Önerileri ve Öngörüleri tespit edilmeye çalışılmış, sonuç bölümünde ise, savaşın nedeninin Yunan ve Rum tarafının ilhak politikası (Enosis) olduğu, Kıbrıs’a yapılan harekatın adaya barış getirdiği; ancak barışın sürekliliğinin sağlanmasının Türkiye ve Kıbrıs Türk’ünün birlikte hareket etmesiyle mümkün olabileceği kanaati dile getirilmiştir.

___

ALPTEKİN, Ali Berat(1992), Âşık Hacı Karakılçık, Antakya.

ARI, Bülent (2009) Adana’da Âşıklık Geleneği, (Karacaoğlan-1996), Altınkoza Yay. Adana.

ARTUN, Erman(1996) Günümüzde Adana Âşıklık Geleneği,(1966-1996) ve Âşık Feymani, Adana Kül. Müd. Yay. Adana.

ARTUN (2000) “ Adanalı Âşıkların Şiirlerinde Kıbrıs Barış Harekatı, Adana Halk Kültürü Araştırmaları 1, Altınkoza yay:11, Adana.

ASLAN, Haydar(1992) Âşık Haydar ASLAN,Yaşamı-Şiirleri, Adana B. Şehir Matbaası, Adana.

ATILGAN, Halil (1997) Ceyhanlı Âşık Ferrahi, K.B. Yay. Ankara

BURÇAK, R. Salim (1974)Türk Devrim Tarihi, Ankara.

BORATAV, P. Naili (1982) 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, Gerçek Yay. İstanbul.

ÇAY, Abdülhaluk, (1989); Kıbrısta Kanlı Noel-1963. Türk Kültürünü Arş. Ens. Yay:93,Ankara.

HATİPOĞLU, Süleyman(2004), “Kıbrıs Gerçeği” Güneyde Kültür, sayı 145, Antakya.

GÜREL, Şükrü Sina (1984) Kıbrıs Tarihi (1878-1960)c.2,Kaynak Yay., İstanbul.

KARABURÇ, Mehmet(1995) Adana- Osmaniye’de Âşıklık Geleneği, (Yüksek lisans tezi) Ç.Ü. Sos. Bil. Ens. Adana.

KAYA, Doğan (2000), “Sivaslı Âşıkların Kıbrıs Konulu Şiirleri”, Âşık Edebiyatı Araştırmaları, Kitabevi Yay. , İstanbul.

KAYACAN, Nizamettin (1995) ; Sine Gülü, Âşık Nizami, Adana.

KUDRET, Cevdet(1980) Örneklerle Edebiyat Bilgileri, İnkılap ve Aka Yay. İstanbul.

ÖZARSLAN, Metin (2001) ; Erzurum Âşıklık Geleneği ,Akçağ Yay., Ankara.

SAKAOĞLU, Saim(1987) Senin Aşkınla, Kadirlili Âşık Halil Karabulut, Nur Matbaası, Konya.

SARI, Mehmet(2010) Halk Aşığı ve Halk Ozanı Âşık Yoksul Derviş şiirleri, II. Cilt, Afyonkarahisar Valiliği Yay. Ankara.