5746 SAYILI ARAŞTIRMA, GELİŞTİRME VE TASARIM FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA SUNULAN VERGİSEL TEŞVİKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Günümüz ekonomilerinin gelişmişlik düzeyinin belirleyici göstergeleri arasında sayılan Ar-Ge faaliyetleri ülkeler arası rekabet eksenini değiştirmiş ve sürdürülebilir rekabete yönelik yeni koşullar yaratmıştır. İnovasyon ve teknoloji üretim sürecinin birincil girdileri haline gelmiş; bilgiye dayalı üretim ön plana çıkmıştır. Yüksek katma değer ve teknolojik bilgi birikimi sağlayan Ar-Ge faaliyetlerinin yarattığı olumlu dışsal ekonomiler daha çok ekonomik aktörün inovasyon ve teknoloji sürecine dâhil edilmesini gerekli kılmış; Ar-Ge’ye dayalı üretimin arzu edilen düzeye çıkarılabilmesi kamu müdahalesini gerektirmiştir. Türkiye’de Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin kamu müdahalesi yasal düzenlemeler çerçevesinde; teşvik, istisna, muafiyet ve sermaye desteği olarak şekillenmiştir. Söz konusu yasal düzenlemelerden birisi 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’dur. 2008 yılında yürürlüğe giren kanun yıllar içerisinde revize edilmiş ve bugünkü şeklini almıştır. Bu çalışmanın amacı 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile sunulan vergisel teşviklere mezkûr kanuna yönelik olarak yapılan güncel düzenlemeler çerçevesinde yer verilmesi ve söz konusu teşviklerin örnek uygulamalarla birlikte değerlendirilmesidir.

REVIEWING THE TAXATIONAL INCENTIVES PROVIDED WITHIN THE LAW NO. 5746 ON SUPPORTING RESEARCH, DEVELOPMENT AND DESIGN ACTIVITIES

R & D activities, which are among the decisive indicators of the development level of today's economies, have changed the axis of competition between the countries and created new conditions regarding sustainable competition. Innovation and technology have become the primary inputs of the production process; knowledge-based production has come to the fore. The positive external economies created by the R&D activities that provide high added value and technological knowledge have made it necessary for more economic actors to be included in the innovation and technology process; increasing the production based on R&D to the desired level has required the public intervention. In Turkey, public intervention in the framework of legal regulations relating to R & D activities are shaped as taxational incentives such as tax reduction, tax exemption and tax allowance and capital support. Law No. 5746 on Supporting Research, Development and Design Activities is one of the legal regulations subjected. The law, which entered in force in 2008, has been revised over the years and has taken its present form. The aim of this study is to include the tax incentives offered by the Law No. 5746 on Supporting Research, Development and Design Activities within the framework of the current regulations regarding the law and to evaluate these incentives with practices.

___

Bıçakçı, B. (2017). 6676 ve 6728 Sayılı Kanunlarla Yapılan Değişiklikler Sonrası Türkiye'de Ar-Ge Faaliyetlerine Yönelik Vergisel Teşvikler. Vergi Dünyası, 102-116.

Yıldız, M. (2019). Gelir Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi. TURMOB&TESMER: Ankara.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu (1961, 6 Ocak). Resmi Gazete, Sayı 10700. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.193.pdf

4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (2001, 6 Temmuz). Resmi Gazete, Sayı 24454. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/03/20140312-2.htm.

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu (2006, 13 Haziran). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/06/20060621-1.htm

5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun (2008, 12 Mart). Resmi Gazete, Sayı 26814. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/03/20080312-2.htm

6676 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2016, 16 Şubat). Resmi Gazete, Sayı 29636. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/02/20160226-1.pdf

6728 Sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2016, 9 Ağustos). Resmi Gazete, Sayı 29796. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/08/20160809-22.htm

7103 Sayılı Vergi Kanunları İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (2018,21 Mart). Resmi Gazete, Sayı 30373. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/03/20180327M2-1.htm

6 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (2012, 5 Mayıs). Resmi Gazete, Sayı 28283.

Araştırma Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği. (2016, 10 Ağustos). Resmi Gazete, Sayı: 29797. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/08/20160810-8.htm.

2016/9092 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi (2016, 10 Ağustos). https://www.gib.gov.tr/ar-ge-yenilik-ve-tasarim-harcamalarinin-kazancin-tespitinde-indirim-konusu-yapilmasi-hakkinda-karar