Hüseyin MERT, Memet GÜNER, Göktuğ DUYAR, İhsan KAMALAK

BDS 701 KİLİT DENETİM KONULARI KAPSAMINDA GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIKLARI BAĞIMSIZ DENETİM RAPORLARININ TÜRKİYE VE İNGİLTERE KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİ

Bu çalışmada, Türkiye ve İngiltere’de kayıtlı Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Bağımsız Denetim Raporlarında işletmelerin kilit denetim konularına dair açıklamaları incelenmiş, bu açıklamalardan örnekler verilerek iki ülke arasındaki Kilit Denetim Konuları ile ilgili karşılaştırma yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, uluslararası yayımlanmış ISA 701’e karşılık Türkiye’de yayımlanan BDS 701 standardı olan Kilit Denetim Konuları, daha önceki çalışmalardan farklı olarak Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Bağımsız Denetim Raporlarında incelenmiştir. Uzun yıllardır denetim standartları uygulayıcısı olan gelişmiş ülke olarak İngiltere ve gelişmekte olan ülke olarak Türkiye; araştırma konusu olarak alınarak bu iki ülkenin borsalarında işlem gören işletmelerin bağımsız denetim raporlarında kilit denetim konularının neleri içerdiğinin belirlenmesi ve bu belirlenen kilit denetim konularının iki ülke arasındaki benzer ve farklı yönleri ortaya konularak, finansal tablo kullanıcılarına spesifik bilgiler verilmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya konu olan şirketler için spesifik öneme haiz kilit denetim konuları ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda, kilit denetim konularının belirlenmesinde işletmenin içinde bulunduğu sektöre göre en çok risk içeren alanlar belirlendiği ve gelişmiş ülkenin değişen şartlara reaksiyonun daha hızlı olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bağımsız Denetim Standartları, Kilit Denetim Konuları, Bağımsız Denetim Raporları, Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları

BDS 701 LOCK AUDIT ISSUES COMPARISON REAL ESTATE INVESTMENT TRUSTS INDEPENDENT AUDIT REPORTS OF TURKEY AND ENGLAND

In this study, the explanations in the Key Audit Matters (KAMs) section of the Independent Audit Reports of the Real Estate Investment Trusts registered in Turkey and in the UK are examined, and a comparison is made between the two countries regarding the Key Audit Matters by giving examples from these explanations. The aim and contribution of this study is to examine the Key Audit Matters, regulated by the BDS 701 standard followed in Turkey against the internationally published ISA 701, in the Independent Audit Reports of Real Estate Investment Trusts. We include in our sample England as a developed country and Turkey as a developing country that has been implementing auditing standards for many years. Our aim is to determine the contents of the key audit matters included in the independent audit reports of the companies traded in the stock exchanges of these two countries, and to give specific information to the users of the financial statements by revealing the similarities and differences between the identified key audit matters in these two countries. Key audit issues of specific importance for the sample companies are discussed also discussed in the study. The findings indicate that the riskiest areas are affected by the sector in which the businesses operate and the reaction of the developed country to the changing conditions is faster in determining the key audit issues.

Keywords:

Independent Audit Standards, Key Audit Matters, Independent Audit Reports, Real Estate Investment Trusts,

PDF

___

ACCA (2018). Key audit matters: unlocking the secrets of the audit. https://www.accaglobal.com/content/dam/ACCA_Global/professional-insights/Key-audit-matters/pi-key-audit-matters.pdf
ACCA Global (2018, Mart). Key audit matters. https://www.accaglobal.com/gb/en/ professional-insights/global-profession/key-audit-matters.html
Akdoğan, N. & Bülbül, S. (2019). Bağımsız denetçi raporlarında kilit denetim konularının bildirilmesinde BİST 100 şirketlerindeki ilk uygulama sonuçlarının değerlendirmesine yönelik bir araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 18(56), 1-24. https://dergipark.org.tr/en/pub/mdbakis/issue/63889/967127
Arzova, S.B. & Şahin B.Ş. (2020). ISA 701 (BDS 701) Kilit denetim konuları: BIST 30, BIST 50 ve BIST 100 endekslerinde yer alan finans kurumlarına yönelik analiz. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 20(60), 75-94. s. 82 https://dergipark.org.tr/tr/ pub/mdbakis/issue/ 54474/704908
Almulla, M. & Bradbury, ME. (2019). Auditor, client, and investor consequences of the enhanced auditor’s report, https://ssrn.com/abstract=3165267
Altawalbeh, F. & Alhajaya, M. (2019). The investors reaction to the disclosure of key audit matters: Empirical evidence from Jordan. International Business Research, 12(3), 50-57. https://doi.org/10.5539/ibr.v12n3p50
Bedard, J., Besacier, J. & Schatt, A. (2015). Analysis of the consequences of the disclosure of key audit matters in the audit report, http://www.hec.unil.ch/documents/seminars/dcc/1946.pdf
Boolaky, P.K. & Quick, R. (2016). Bank director's perceptions of expanded auditor's report. International Journal of Auditing, 20(2), 158-174. https://doi.org/10.1111/ijau.12063
Resmi Gazete. (2017, 09 Mart). BDS 701 Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi, (sayı, 30002). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/ 2017/03/20170309-14.htm
Boris, T. & Jezovita, A. (2018). The key audit matters as an element of the independent auditor’s report – a booster to the corporate governance. Journal of the International and European Law, 242-276. https://doi.org/10.22598/iele.2018.5.2.9
Brouwer, A., Eimers, P., & Langendijk, H. (2016). The relationship between key audit matters in the new auditor’s report and the risks reported in the management report and the estimates and judgments in the notes to the financial statements. Maandblad Voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 90(12), 580-613.
Calixto de Sousa, M. (2018). Culture’s impact on the disclosure of key audit matters. [Master’s Dissertation, University of Lisbon]. https://www.repository. utl.pt/bitstream/ 10400.5/19782/1/DM-MCS-2018.pdf
Cordoş, G.S. & Fülöp, M.T. (2015). Understanding audit reporting changes: Introduction of key audit matters. Accounting and Management Information Systems, 14(1), 128-152.
Doğan, A. (2016). Bağımsız denetimde yeni bir yaklaşım: Kilit denetim konuları. Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, 20(1), 65-89. https://doi.org/10.31460/mbdd.355378
EY Global Reporting. (2015, Ekim). Key audit matters: what they are and why they are important. https://www.ey.com/en_gl/assurance/key-audit-matters--what-they-are-and-why-they-are-important
Emilia, V. (2021). The effect of audit firm rotation on key audit matters: evidence from european union, [Master’s Dissertation, Hanken School of Economics]. https://helda.helsinki.fi/dhanken/bitstream/handle/10227/421344/Verho_Emilia.pdf?sequence=1
Ferreira, C. & Morais, I.A. (2020). Analysis of relationship between company characteristics and key audit matter disclosed. The Journal of Universidade De Sao Paulo, 31(83), 262-274. https://doi.org/10.1590/1808-057x201909040
Financial Reporting Council UK. (2015, March). https://www.frc.org.uk/ getattachment/561627cc-facb-431b-beda-ead81948604e/Extended-Auditor-Reports.pdf
Gutierrez, E., Minutti, M., Tatum, K.W. & Vulcheva, M. (2018). Consequences of adopting an expanded auditor’s report in the United Kingdom. Review of Accounting Studies, 23, 1543–1587. https://doi.org/10.1007/s11142-018-9464-0
Gold, A. ve Heilmann, M. (2019). The consequences of disclosing key audit matters (KAMs): A review of the academic literature. Maandblad Voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 93(1/2), 5-14. https://doi.org/10.5117/mab.93.29496
Gökgöz, A. (2018). Kilit denetim konularının bağımsız denetçi raporunda bildirilmesi ve borsa istanbul’da işlem gören işletmeler üzerine bir araştırma. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 4(2), 26-138.
Halk Kobi (2019). Kilit Denetim Konuları ve Yenilenen Bağımsız Denetim Konular. https://www.halkbankkobi.com.tr/tr/uzmanina-danisin/makaleler/muhasebe-ve-denetim/Kilit-Denetim-Konulari-ve-Yenilenen-Bagimsiz-Denetim-Raporlari.html
Hashanah, I., Atqa, A. ve Hassan, H. (2018). First time reporting of key audit matters (KAM) by Malaysian auditors. International Journal of Engineering & Technology, 7 (3.30), 30-32. https://doi.org/10.14419/ijet.v7i3.30.18149
İşveroğlu, G. (2019, Ekim). bağımsız denetim raporlarında kilit denetim konuları: bıst sigorta şirketlerinin 2017-2018 yılları analiz. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 84 (49-64). https://doi.org/10.25095/mufad.619076
Johnstone, K.M. (2000). Client acceptance decisions: Simultaneous effects of client business risk, audit risk, auditor business risk, and risk adaptation Auditing. A Journal of Practice & Theory, 19(1), 1-25. https://doi.org/10.2308/aud.2000.19.1.1
Kalıpçı, Ç.F. (2019). BDS 701 kapsamında kilit denetim konularının ülkeler bağlamında analizi. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, 1(2), 157-167. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijafr/issue/50335/649875
Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (2017, 09 Mart), BDS 701 Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi, (30002 sayılı Resmî Gazete), https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/ 2017/03/20170309-14.htm
King, M. & Beer, L. (2018). The Auditor: Quo Vadis Milton?. Routledge.
Lerzan, K., Fatma G. & Nevzat G. (2018), Bağımsız denetimde kilit denetim konuları: BİST-100 şirketlerinin 2017 yılı analizi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 16(59), 59-70. https://dergipark.org.tr/tr/pub/meder/issue/39328/463560
Li, H. (2017). The Benefit of Adding Key Audit Matters to the Auditing Report. Advances in Economics, Business and Management Research, 49. 2nd International Conference on Education, Management Science and Economics.
Li, H. (2020). A study of key audit matters disclosure. Modern Economy, 11, 399-406. https://doi.org/10.4236/me.2020.112030
Li, H., Hay, D., & Lau, D. (2019). Assessing the impact of the new auditor’s report. Pacific Accounting Review, 31(1), 110-132. https://doi.org/10.1108/PAR-02-2018-0011
Nguyen, L.A. & Kend, M. (2019). The perceived impact of the KAM reforms on audit reports, audit quality and auditor work practices: stakeholders’ perspectives. Managerial Auditing Journal, 36(3), 437-462. https://doi.org/10.1108/MAJ-10-2019-2445
Özcan, A. (2021). What factors affect the disclosure of key audit matters? Evidence from manufacturing firms. Uluslararası Yönetim iktisat ve İşletme Dergisi, 17(1), 149-161. https://doi.org/10.17130/ijmeb.796444
Reid, L. C., Carcello, J. V., Li, C., Neal, T. L., & Francis, J. R. (2019). Impact of auditor report changes on financial reporting quality and audit costs: Evidence from the United Kingdom. Contemporary Accounting Research, 36(3), 1501-1539. https://doi.org/10.1111/1911-3846.12486
Smith, K. (2017). Tell Me More: A content analysis of expanded auditor reporting in the United Kingdom. https://ssrn.com/abstract=2821399
Sirois, L.P., Bédard, J. & Bera, P. (2018). The informational value of key audit matters in the auditor's report: Evidence from an eye-tracking study. Accounting Horizons, 32 (2), 141-162. https://doi.org/10.2308/acch-52047
Suer, A. (2021). Önemli muhasebe tahminlerinin kilit denetim konuları çerçevesinde incelenmesi. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 65, 23-37. https://doi.org/10.26650/MED.945442
Taş, O., Mert, H. & Varcan-Başkaya, A. (2020, Şubat). Bağımsız denetim raporlarında kilit denetim konuları ve uygulamaya dönük bir araştırma. Vergi Sorunları Dergisi, 377, 21-32. http://vergisorunlari.com.tr/makale/bagimsiz-denetim-raporlarinda-kilit-denetim-konulari-ve-bist-kapsaminda-farkli-sektorlere-yonelik-bir-arastirma/9006
Tereman, Ö. ve Çelik, B. (2019, Haziran). Kilit denetim konularının bağımsız denetim raporuna yansıtılması: bağımsız denetçileri etkilemesi üzerine bir araştırma. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 23(1), 49-61. https://dergipark.org.tr/ tr/pub/cuiibfd/issue/49574/487144
Uzay, Ş.ve Köylü, Ç. (2018). Kilit denetim konuları: Borsa İstanbul üzerine bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 52, 47-70. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.439076
Zhai, H., Lu, M., Shan, Y., Lui, Q. & Zhao, Y (2021). Key audit matters and stock price synchronicity: Evidence from a quasi-natural experiment in China. International Review of Financial Analysis, 75,101747, https://doi.org/10.1016/j.irfa.2021.101747