MUHAFAZAKÂRLIĞIN TARİHSEL GELİŞİMİ VE MUHAFAZAKÂR SÖYLEM

Muhafazakâr akımları irdeleyen araştırmacılar, belli başlı kalıpları : göz önünde bulundurarak çeşitli şablonlar ortaya atmışlardır. Kimi araştırmacılar muhafazakârlığı, “reaksiyoner gericilik” şeklinde tanımlarlarken, kimileri de onu, modernizmle çatışan/ uyuşan yönleriyle ele almıştır. İkinci görüşe göre, modernizmin ürünü olan ve salt gericiliğe indirgenemeyecek olan muhafazakârlık, daha önce de belirtildiği gibi, modernizmi modernizm içinden eleştiren, ama eleştirirken tüm yıkıcı etkilerine rağmen, modernizmi ters bir süreçle yeniden üreten bir düşünce akımıdır. Örneğin, teknolojiyle sorunu olmayan, sürekli gelişmek, “teknokratlaşmak" isteyen ama modernizmin beraberinde getirdiği teknik gelişmeye kültürel eleştiriler yöneltip, kültürü teknolojinin önüne koymaya eğilimli muhafazakâr öneriler, hem Batı hem de Doğu muhafazakârlığında kendisini sıklıkla hissettirmektedir. Batı'da Kirk'in New England geleneklerine bağlı paternalist (ataerkil) muhafazakârlığı, Kekes'in gelenekselliğe aşırı önem veren yaklaşımları; Doğu'da ise, "Medeniyetini, gelişmesini kültürünün içine meczetmesiyle” öykünülen Japonya imgesi oldukça önemli ipuçlarıdır. Ayrıca, gerek Türk muhafazakârlığında gerekse Batı muhafazakârlığında hayli "gerici” addedilebilecek çok sayıda düşünürden söz edilebilir; hatta yer yer tüm muhafazakâr düşünürlerin "gerici söylemleri"nden bahsedilebilir. Ama bu tezde, muhafazakârlığı algılayış biçimlerinden ikincisine rağbet edilecektir. -

Anahtar Kelimeler:

Muhafazakarlık, Söylem, Gelenek, din, devrim

PDF

___

ANDERSON, Benedic (1993). Hayali Cemaatler, İstanbul: Metis Yayınları.
AUGHEY, A. (1992). The Conservative Political in Britain and the States, Rutherford: Fairleight Dickinson.
BERLIN, Isaiah (1992). The Crooked Timber of Humanity, New York: Vintage.
BROWSON, Orestes (1996). Liberalism and Progress, New York: The Portable Conservative Reader.
ÇİĞDEM, Ahmet (1997). “Muhafazakârlık Üzerine”, İstanbul: Toplumbilim-74.
HAYEK, Frederich A. Von (1960). The Constitution of Liberty, Chicago: Chicago.
HELVACI, Ahmet- DEMİRTEPE, M. Turgut (1998). “Muhafazakâr Parti'nin Dön üşümü: Thatcherizm ve Yeni Sağ“ Liberal Düşünce, Sayı 9.
HIRSCHMAN, Albert Q. (1994). Gericiliğin Retorisi, İstanbul: İletişim Yayınları.
KEKES, John (1998). A Case For Conservatism, Ethaca-London: Cornell University Press. KIRK, Russel (1985). The Conservative Mind, Washington: Regnery.
MAISTRE, Joseph de (1965). Study on Sovereignty, New York: The Macmillan.
MINOQUE, Kenneth&CRESPIGNY, A. (1981). Çağdaş Siyaset Felsefecileri, İstanbul: Remzi Yayınları.
NISBET, R. (1986). Conservatism Dream and Reality, Minneapolis: Minnesote Press. O'SULLIVAN, Noél (1994). Contemporary Political Ideologies, London: Pinter.