Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri ile Etkili İletişim Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin kişilik özelliklerinin etkili iletişim becerileri üzerindeki yordama rolünü incelemektir. İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmada veriler, “Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi” ve “Etkili İletişim Becerileri Ölçeği” ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde parametrik testlerden t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Korelasyon analizi sonuçlarına göre, kişilik özellikleri ile etkili iletişim becerileri arasındaki en yüksek ilişkilerin dışadönüklük ile empati, deneyime açıklık ile kendini tanıma-kendini açma ve yumuşak başlılık ile ben dilini kullanma düzeyleri arasında olduğu görülmüştür. Çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre ise, duygusal dengesizlik/nevrotizm, dışadönüklük, deneyime açıklık ve yumuşak başlılık değişkenlerinin öğretmenlerin etkili iletişim becerilerinin %48 oranında anlamlı birer yordayıcısı olduğu saptanmıştır. Araştırmanın sonunda, öğretmenlerin olumlu kişilik özelliklerinin geliştirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Etkili İletişim Becerileri, Kişilik Özellikleri, Öğretmen

Analyzing the Relationship Between Teachers' Personality Traits and Effective Communication Skills

The purpose of this study was to investigate the predictive role of teachers' personality traits on effective communication skills. In this research, using the relational screening model, the data were obtained with the Adjectives Based Personality Test and Effective Communication Skills Scale. Data were analyzed by using the t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation and multiple regression analysis. According to the results of the correlation analysis, it was found that the highest relationships between personality traits and effective communication skills were between levels of extraversion and empathy; openness to experience and self-recognition/self-disclosure; mildness and I-language. According to the results of multiple regression analysis, the variables of emotional instability / neurotism, extraversion, openness to experience, and mildness were significant predictors of effective communication skills of teachers. At the end of the research, suggestions for the development of positive personality traits of teachers were presented.

Keywords:

Effective communication skills, personality traits, teacher,

PDF

___

Atmaca, T. (2020). Öğretmenlerin kişilik tipleri ile mesleğe yabancılaşma arasındaki ilişki. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20 (1), s.491-506.
Bacanlı, H., İlhan, T. ve Aslan, S. (2009). Beş faktör kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: sıfatlara dayalı kişilik testi (SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), s.261-279.
Buluş, M., Atan, A. ve Erten-Sarıkaya, H. (2017). Etkili iletişim becerileri: Bir kavramsal çerçeve önerisi ve ölçek geliştirme çalışması. International Online Journalof Educational Sciences, 9(2), s.575-590.
Burger, J.M. (2006). Kişilik. İstanbul:Kaknüs..............................
Costa, P.T.Jr. ve McCrae, R.R. (1995). Domains and Facets: Hierarchical Personality Assessment Using the Revised NEO Personality Inventory. Journal Of Personality Assessment, 64(1), s.21-50.
Cüceloğlu, D. (2019). İnsan ve davranışı (37. baskı). İstanbul:Remzi Kitabevi.
Cüceloğlu, D. (2020). İletişim donanımları (60. baskı). İstanbul:Remzi Kitabevi.
Çalışkan, N., Karadağ, E. ve Çalışkan, F. (2006). Eğitim, iletişim ve öğretmenin beden dili. Ankara:Kök.
Çıngı, H. (2009). Örnekleme kuramı (3. Baskı). Ankara:Bizim Büro...........................
Demir, G.C., Demir, E. ve Bolat, Y. (2017). Sınıf öğretmenlerinin motivasyonları ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (37), s.73-87.
Doğan, G. (2019). Öğrencilerin iyimserlik ve kötümserlik kişilik özelliklerinin iletişim becerilerine olan etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Eren, E. (2017). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi (16. baskı). İstanbul:Beta.
Erkal, B. (2004). Kişilik psikolojisi ve kişilik kuramları. Özkalp, E. (Ed.), Davranış bilimlerine giriş içinde, (s.239-259). Eskişehir:Açık Öğretim Fakültesi.
Eroğlu, F. (1995). Davranış bilimleri (2. baskı). İstanbul:Beta..........................................
Ertürk, S. (2016). Eğitimde program geliştirme (2.baskı). İstanbul:Edge Akademi.
Gökçe, O. (2003). İletişim bilimine giriş. Ankara:Turan Kitabevi.............................
Hazar, M.Ç. (2006). Kişilik ve iletişim tipleri. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4(2), s.125-140.
Işık, M. (2018). İletişim bilimine giriş (2. baskı). Konya:Eğitim........................
İhtiyaroğlu, N. (2018). Analysis of the predictive role of teachers' effective communication skills and motivation levels on classroom management profiles. Journal of Education and e- Learning Research, 6 (1), s.17-25.
Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi (35. baskı). İstanbul:Nobel.
Koçyiğit, M. (2018). Etkili iletişim ve duygusal zekâ (3. baskı). Konya:Eğitim. Köknel, Ö. (1985). Kaygıdan mutluluğa kişilik (6. baskı). İstanbul:Altın Kitaplar. Levent, B. (2011). Sınıf öğretmenlerinin kişilik özelliklerinin iletişim becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Morgan, G.A., Leech, N.L., Gloeckner, G.W. ve Barrett, K.C. (2011). IBM SPSS for introductory Statistics (Fourth edition). U.K, Taylor & Francis Group.
Robbins, S.P. ve Judge, T.A. (2012). Örgütsel davranış. (Çev. İ. Erdem). (14. baskı). İstanbul:Nobel.
Sezgin, S. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının iş birlikli öğrenmeye yönelik tutumları ile etkili iletişim becerileri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde.
TDK. (2020). Sözlük. Erişim adresi https://sozluk.gov.tr/.....................................
Tokmak, İ., Turgut, H. ve Öktem, Ş. (2012). Turizm ve otelcilik öğrencilerinin sosyotropik-otonomik kişilik özelliklerinin iletişim becerilerine etkisi. Anatolia:Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1).
Topçu, N. (2017). Türkiye’nin maarif davası. İstanbul:Dergâh............................
Tutar, H., Yılmaz, M.K. ve Eroğlu, Ö. (2014). Genel ve teknik iletişim (6. baskı). Ankara:Seçkin.
Usluata, A. (1996). İletişim. İstanbul:İletişim.......................
Yalçın İ. (2019). Kişilik kuramları. Gençtanırım-Kurt, D. ve Çetinkaya-Yıldız, E. (Ed.), Kişilik kuramları içinde, (4. baskı), (s.34-59). Ankara, Pegem Akademi Yayınları.
Zel, U. (2011). Kişilik ve liderlik (3. baskı). Ankara:Nobel..............................
Zıllıoğlu, M. (2018). İletişim nedir? (6. baskı). İzmir:Cem.....................................