BÜYÜK MENDERES HAVZASI AKÇAY’IN ÜST KISMINDAKİ TATLISU KEFALİ, Squalius cephalus (L., 1758) ET VERİMLİLİĞİ ÖZELLİKLERİ (TÜRKİYE)

Bu çalışmada Güney Ege Bölgesi’nde Büyük Menderes havzasındaki Akçay’ın üst kısımlarından yakalanan 153 adet tatlısu kefali (Squalius cephalus)’nin et verimliliği ile çeşitli vücut organları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bu tür yörede ekonomik öneme sahiptir. Yapılan araştırma sonucunda, yüzdelik olarak ortalama baş ağırlığı oranı %16.00; iç organların ağırlığı %9.90; yüzgeç ağırlığı %6.30 ve et randımanı %67.10 olarak bulunmuştur. Tatlısu kefali populasyonunun I-VII yaşları arasındaki et verimliliği, yüzde olarak sırasıyla 64.44; 66.86; 70.63; 71.73; 71.31; 71.01 ve 67.60 olarak belirlenmiştir. Buna göre, yaş arttıkça et randımanın da arttığı görülmektedir. Balıkların eşeysel olgunluğa eriştikten sonra 16.20 cm’ye ulaştıktan sonra yakalanması önerilebilir. Çalışma sonuçları bu nehirde yakalanan balıkların et verimliliğinin V. yaşından sonra arttığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Squalius cephalus, Tatlısu kefali, Et verimliliği, Vücut oranları, Akcay, Muğla

CHARACTERISTICS OF MEAT PRODUCTIIVITY OF CHUB, SQUALIUS CEPHALUS (L., 1758) FROM UPPER AKCAY RIVER, BUYUK MENDERES BASIN (TURKEY)

The meat productivity of chub (Squalius cephalus) and the relationship between various organs of the body were determine after catching 153 fish samples from upper Akcay River, South Aegean Region between June 2012 and May 2013. In this study, the following results are obtained; percentage of head weight 16.00%, visceral weight 9.90%, fins weigh 6.30% and Meat productivity 67.10%. Depending on their age between I and VII, chub population meat efficiency percent was determined as 64.44; 66.86; 70.63; 71.73; 71.31; 71.01 and 67.60 respectively. These results show that meat production increased as the age increases. It was later proposed to catch fish that have reach maturity age and are larger than 16,20cm length. Results showed that meat productivity of fish was increased after age V. in this river.

Keywords:

Squalius cephalus, Chub, Meat productivity, body ratio, Akcay, Mugla,

PDF

___

Geldiay, R. and Balık, S., Türkiye Tatlısu Balıkları, Ege Üniv. Su Ürünleri Fak. Yayın No: 46, II. Baskı, İzmir, 532 p., 1996.
Kottelat, M. and Freyhof, J., Handbook of European Freshwater Fishes, The World Conservation Union (IUCN), Switzerland, 646 p., 2007.
Sasi, H., and Ozay, S., “Investigation of Bio-Ecological Characteristics of European chub (Squalius cephalus L., 1758) in Akcay River”, Mugla Sitki Kocman University, BAP Project 12/88, Mugla, 100 p., 2014.
Slastenenko, E., “Fish Fauna in Black Sea Basin”, Et ve Balık Kurumu Umum Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 711 p., 1956.
Sasi, H. and Balık, S., “Age, growth and sex ratio of chub (Leuciscus cephalus L., 1758) in Topçam Dam Lake (Aydın, Turkey)”, Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 20, 503-515, 2003.
Unlu, E. and Balci, K., “Savur Cayı’nda Yaşayan Bazı Cyprinidae (Pisces) Eşeysel Olgunluk Yaşı, Yumurtlama Dönemi ve Yumurta Verimi Uzerine Bir Araştırma”, Ege Univ. Egitiminin 10. Yilinda Su Urunleri Sempozyumu, Izmir, pp. 347-356, 1991.
Yerli, S.V., Calışkan, M. and Canbolat, A.F., “Cıldır Gölü (Ardahan)’ndeki Leuciscus cephalus’un büyüme ölçütleri üzerine incelemeler”, Turkish Journal of Zoology, 23, 271 278, 1999.
Kalkan, E., Yilmaz, M. and Erdemli, A.U., (2005). Some biological properties of the Leuciscus cephalus (L., 1758) population living in Karakaya Dam Lake in Malatya (Turkey). Turkish Journal of Veterinary and Animal Science, 29, 49-58.
Koc, H.T., Erdogan, Z., Tinkci, M. and Treer, T., “Age, growth and reproductive characteristics of chub, Leuciscus cephalus (L., 1758) in the İkizcetepeler Dam Lake (Balıkesir), Turkey”, Journal of Applied Ichthyology, 23, 19-24, 2007.
Bostancı, D. and Polat, N., (2009). Age Determination and Some Population Characteristics of Chub (Squalius cephalus L., 1758) in the Camlıdere Dam Lake (Ankara, Turkey). Turkish Journal of Science & Technology, 4,1, 25-30.
Innal, D., “Population Structures and Some Growth Properties of Three Cyprinid Species [Squalius cephalus (Linnaeus, 1758); Tinca tinca (Linnaeus, 1758) and Alburnus escherichii Steindachner, 1897] Living in Camkoru Pond (Ankara-Turkey”, Kafkas Univ Vet Fak Der.,16 (Suppl-B), 297-304, 2010.
Treer, T., Habekovic, D., Safner, R., Kolak, A. and Anicic, I., “Length-mass relationship in chub (Leuciscus cephalus) from five Croatian Rivers”, Agriculturae Conspectus Scientificus, 64, 137-142, 1999.
Markovic, G., Simic, V., Ostojic, A. and Simic, S., “The diet of Leuciscus cephalus L. in the reservoir Medjuvrsje (Western Morava, Serbia)”, Acta Agriculturae Serbica, 8, 75-81, 2003.
Raikova-Petrova, G., Hamwi, N. and Petrov, I., “Spawning, Sex Ratio and Relationship between Fecundity, Length, Weight and Age of Chub (Squalius cephalus L., 1758) in the Middle Stream of Iskar River (Bulgaria)”, Acta Zool. Bulg., 64,2, 191-197, 2012.
Anıl, N., Nizamoğlu, M. ve Doğruer, Y., “Balıklarda Grading Sisteminin Geliştirilmesi ve Kalite Kontrolünün Tespiti Üzerinde Çalışmaları”, S. Ü. Vet. Fak. Derg. 4 (1), 238-249, 1989.
Ozdemir, N. ve Temizer, A., “Çıldır Gölünde Yaşayan Sazanların (Cyprinus carpio L. 1758) Et Verimi İle İlgili Bir Araştırma”, Fırat Üniv. XI. Ulusal Biyoloji Kongresi, Elazığ, pp. 175-178, 1992.
Celikkale, M. S., Kültür Sazanlarında çeşitli organların toplam vücut ağırlığındaki oranları, yenilebilir kısmın miktarı ve diğer ekonomik içsu balıkları ve tarım hayvanları ile karşılaştırılması, TÜBİTAK IV. Bilim Kong. Veteriner ve Hay. Araşt. Grub. Teb., Tübitak Yayın No: 389, V.H.A.G. Seri No: 10, Ankara, 1978.
Ozdemir, N., “Elazığ-Hazar Gölü’nde Yaşayan Capoeta capoeta umbla (Heckel, 1843)’nın Et Verimi İle İlgili Özellikleri”, E. Ü. Faculty of Science Journal Series B, Suppl., 2, 149-161, 1983.
Sasi, H., “Güney Ege Bölgesi’ndeki Tatlısu Kefalinin (Leuciscus cephalus L. 1758) Et Verimi İle İlgili Özellikler”, Istanbul Üniv., Su Ürünleri Dergisi, 17, 1-7, 2004.
Sasi, H., “Güney Ege Bölgesi’ndeki Topcam Baraj Gölü’nde Yaşayan Siraz Balığının (Capoeta bergamae Karaman, 1969) Et Veriminin Belirlenmesi”, Ege Üniv., Su Ürünleri Dergisi, 26,1, 35-38, 2009.
Lagler, K.F., Freshwater Fishery Biology. W.M.C. Brown Company, Iowa, USA, 1956.
Ekingen, G. ve Polat, N., “Age Determination and Length-Weigth Relations of Capoeta capoeta umbla (Heckel) in Lake Keban”, Doğa Tr. J. of Zooloji Der., 11,1 : 5-15, 1987.
Gulyavuz, H. ve Altınkurt, A., Besin İşleme Teknolojisi. M.E.B. Basımevi, İstanbul, 320 p., 1991.
Aras, S., Yanar, M. and Bircan, R., Karasu Irmağı’nda Yaşayan Capoeta capoeta umbla (Heckel,1843)’nın Et Verimi ile Çeşitli Vücut Organları Arasındaki İlişkiler, Atatürk üniversitesi, Ziraat Fak., Erzurum, pp. 106-115, 1992.
Alpbaz, A. G. ve Hoşsucu, H., “Gölmarmara Sazanı (Cyprinus carpio L.) ve Aynalı Sazan (Cyprinus carpio L. var: Royal)’ın Ege Bölgesi Kültür Koşullarında Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar”, Doğa Bil. Der., Seri: D, 4 (3), 1980.
Ikiz, R., Gülyavuz, H. ve Küçük, F., Aksu Çayı’ndaki Yılan Balıklarının (Anguilla anguilla L., 1758) Etlerinin Kimyasal Yapısı Üzerine Bir Araştırma, Tr. J. of Zoology, 171-175, 1994.