TÜRK, GÜRCÜ VE ERMENİ TARİHÇİLERE GÖRE ARDAHAN’DA HÂKİMİYET MÜCADELESİ

Türkiye’nin kuzeydoğusunda bir serhad vilayeti olan Ardahan, Kafkasların Karadeniz’e açılan kapısı durumundadır. Bu jeopolitik öneminden dolayı tarih boyunca farklı medeniyetlerin hâkimiyeti altında bulunan Ardahan’da yaklaşık 4 bin yıllık Türk varlığı söz konusudur. Bu tarihi hakikat Ermeni ve Gürcü tarihçiler açısından tarihi gerçeklere aykırı olarak ele alınmaktadır. Ardahan’ın yüzyıllarca Türk hâkimiyetinde bulunması onlar tarafından göz ardı edilmekte ve buranın aidiyetinin kendilerinde olması gerektiği iddia edilmektedir. Özellikle 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra şehre yoğun miktarda Ermeni nüfus yerleştirilerek bölge Ermenileştirilmeye çalışılmış, bu da Türk-İslam halk üzerinde olumsuz neticeler doğurmuştur. Rusların 1917 ihtilalinden sonra Ardahan’dan çekilmeye başlaması, burada yaşayan Ermeni ve Gürcülerin kendi silahlı kuvvetlerini oluşturmasına neden olmuş ve tarihi emellerini hayata geçirmek için yeni fırsatlar sunmuştu. Gürcü ve Ermenilerin paylaşamadığı bir yer olan Ardahan, nüfuz çatışma alanı olmuş ve bundan en fazla zararı Türk-İslam ahali görmüştür. Milli Mücadele Dönemi’nde, Türk kuvvetleri ileri harekâta başlayarak 23 Şubat 1921’de Ardahan'a girmişlerdir. 1921’in Mart ve Ekim aylarında imzalanan Moskova ve Kars antlaşmalarına göre, Ardahan bugün Türkiye'nin bir parçasıdır. Söz konusu çalışmada, konu ile ilgili Gürcistan ve Ermenistan’da yapılan çalışmalar da incelenerek, Ardahan’ın Türk, Ermeni ve Gürcü mücadelelerindeki önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır.

THE FIGHT OF DOMINATION IN ARDAHAN ACCORDING TO TURKISH, GEORGIAN AND ARMENIAN HISTORIANS

Ardahan province, which is a serhad in northeastern Turkey, the Caucasus is a door opening to the Black Sea. Due to this geopolitical position, Ardahan, which has been under the rule of different civilizations throughout history, has a Turkish existence of approximately 4,000 years. This historical truth is considered to be contrary to historical facts for Armenian and Georgian historians. The fact that Ardahan had been under Turkish rule for centuries is ignored by historians and it is claimed that they should belong to them. Particularly after the Ottoman-Russian War of 1877-1878, a large Armenian population was placed in the city and the region was tried to be Armenianized, which had negative consequences for the Turkish-Islamic people. The fact that the Russians started to withdraw from Ardahan after the 1917 revolution caused Armenians and Georgians to form their own armed forces and offered new opportunities to realize their historical ambitions. Ardahan, a place that Georgians and Armenians could not share, became the area of ​​influence conflict and the Turkish-Islamic population suffered the most from this. During the National Struggle Period, Turkish forces entered Ardahan on 23 February 1921, starting further operations. 1921 According to the Moscow and Kars treaties signed in March and October, Ardahan today still is a part of Turkey. In this study, the studies carried out in Georgia and Armenia on the subject were examined and the importance of Ardahan in the Turkish, Armenian and Georgian struggles was tried to be revealed.

___

  • Kaynakça.
  • Kaynakça.