XIV. yüzyılın sonlarında Büyük Litvanya Prensliği topraklarına yerleşen Tatar toplulukları, XVI. yüzyıldan itibaren ana dillerini çeşitli sebeplerle kaybetmeye başlamışlardır. Ana dillerini unutan, fakat Müslüman kimliklerini unutmayan Litvanya Tatarları, dinî ihtiyaçlarını karşılayabilmek için İslamiyet’le ilgili metinlerin Slav dillerine çevirilerine ihtiyaç duymuşlardır. Bu sebeple, genellikle İslam dini ile ilgili metinlerden oluşan Arap harfleriyle yazılmış Litvanya Tatarları el yazmaları geleneği ortaya çıkmıştır. Litvanya Tatarlarına ait el yazmaları mirasından günümüze kadar ulaşan önemli kültür hazinelerinden birisi “kitab” türündeki el yazmalarıdır. Kitab, tefsir, hamail, tecvit gibi türlerden oluşan bu el yazmaları içerisinde “kitab” türünün ilgi çekici bir yeri vardır. Litvanya Tatarlarının ana dillerinin yerini alan Slav dilleriyle yazılmış Arap harfli bu “kitab”ların içinde çeşitli dinî hikâyeler, Müslümanların dinî ihtiyaçlarıyla ilgili bilgiler, tören tasvirleri gibi konuların yer aldığı metinler bulunmaktadır. Kitab türünün içinde yer alan metinlerden biri de Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait miraçname metnidir. Bu çalışmada, Litvanya Tatarlarına ait el yazmalarından İvan Lutskeviç Kitabı ile İbn Abraham Karitski Kitabı’nda bulunan Türkçe miraçname metnindeki bazı arkaik kelimeler üzerinde durulmaktadır. Metinde yer alan “balak ur- (ışık saçmak, aydınlatmak), dek dur- (uslu durmak, sakin olmak), ilersük şeş- (uçkur çözmek, zina yapmak), ür- (havlamak), viribi- (göndermek), biregi (birisi)” gibi arkaik kelimeler doğru yazılışları ve anlamları bakımından değerlendirilecektir.

Tatar communities that started settling in the Grand Duchy of Lithuania from XIVth century began to lose their mother tongue starting from XVIth century due to multiple reasons. Lithuanian Tatars having forgotten their mother tongue but not their Muslim identity and felt the necessity to translate the religious Islamic texts into Slavic languages in order to meet their own religious needs. Therefore, the tradition of the manuscripts of Lithuanian Tatars that generally consisted of the texts of the religion of Islam in Arabic script emerged. One of the important cultural sources among the heritage of the manuscripts of Lithuanian Tatars preserved till the present day is the type of manuscripts of Kitab. Among these manuscripts comprised of the types like kitab, tafsir, chamail, tajwid, the type named “kitab” takes an interesting place. In these texts that are written in the Arabic script in Slavic languages and named “kitab”, subjects like various religious stories, information related to the religious needs of Muslims and descriptions of the rituals take place. One of the texts found within the type of kitab is the text of the mirajname that belongs to the period of the Old Anatolian Turkish. In this paper we shall focus on some archaic words found in the texts of the Mirajname in the Kitab of Ivan Luckevich and Kitab of İbn Abraham Koricki in the manuscripts of Lithuanian Tatars. The archaic words like balak ur- “to sparkle, to illuminate”, dek dur- “to stay calm”, ilersük şeş- “to commit adultery”, ür- “to bark”, viribi- “to send”, biregi “someone” taking place in the text shall be evaluated from the aspects of correct spelling and meaning.