FOLKLOR ARAŞTIRMALARINDA KÜLTÜREL RÖLATİVİST TUTUMLARIN ELEŞTİRİSİ

Kültürel rölativizm, kültürler arası karşılaştırmalardan ziyade kültürün kendine özgü kabul edilmesi düşüncesinden hareket eder. Bu anlayışa göre, bir kültürel dairede yer alan ritüeller ve uygulamalar dışsal bir anlayışla değerlendirilmez ve tartışmaya açılmaz. Bu noktada Batı modernizmine dayalı gelişen evrensel değerler ile özgün kültürlerin arasında farklar ortaya çıkmıştır. Kültürel rölativizmin belki de en çok eleştirilen yönü, insan hakları ve kadın sorunlarına karşı duyarsız kalmasıdır. Çalışmada, folklor araştırmalarında sıkça karşılaşılan kültürel rölativist tutumlar eleştirel bakışla ele alınmıştır. Diğer yandan UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Sözleşmesi, BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, CEDAW kararları bağlamında ayrımcılık ve folklor ilişkisi sorgulanmıştır.

CRITICISM OF CULTURAL RELATIVIST ATTITUDES IN FOLKLORE STUDIES

Cultural relativism is based on the idea that the culture is original rather than cross-cultural comparisons. According to this understanding, rituals and practices in a cultural circle are not evaluated with an external understanding and can not be debated. At this point, differences emerged between developing universal values based on Western modernism and original cultures. Perhaps the most criticized aspect of cultural relativism is insensitivity to human rights and women’s problems. In this paper, cultural relativistic attitudes frequently encountered in folklore research has been discussed critically. On the other hand discrimination and folklore relation were questioned in the context of UNESCO’s Intangible Cultural Heritage Convention, UN Universal Declaration of Human Rights, CEDAW Decisions.

___

  • BENEDICT, Ruth (2011). Kültür Örüntüleri. (Çev. Mustafa Topal). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • KENNY, Michael G. ve SMILLIE, Kirsten (2016). Antropolojiye Giriş: Kültür ve Mekân Hikâyeleri. (Çev. Soner Torlak). Ankara: Dipnot Yayınları.
  • OĞUZ, M. Öcal (2009). Somut Olmayan Kültürel Miras Nedir? Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
  • SARAÇ, Nalan (2006). İnsan Hakları ve Kültürel Görelilik. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.