Türk halk hikayelerinde "İlk görüşte aşk" motifi, ensest yasağı ve egzogami

Bu makalede öncelikle ensest yasağının ve egzogaminin tanımı ve işlevi ele alınmıştır. Ardından kız kaçırma ile birlikte evlilik ilkelerinin oluşmaya başladığı belirtilerek egzogaminin sürekliliğinin ensest yasağı ile sağlandığı üzerinde durulmuştur. Beş Türk halk hikâyesi, ensest yasağı, egzogami ve kız kaçırma kavramları bağlamında incelenmiştir. Ayrıca Türk halk hikâyelerindeki “ilk görüşte aşk” motifine dikkat çekilmiştir. Bu inceleme sonucunda ensest yasağının kapsamının belirleyiciliğinde toplumun ve İslam dininin etkisi gösterilmiş, evlilik ilkelerinin temelinde ensest yasağı ve egzogaminin varlığı tespit edilmiştir.

"Love at first sight" motif, incest prohibition and exogamy in Turkish folk stories

The article firstly analyses the function and definition of incest prohibition and exogamy, then creation of marriage principles with bride capture. It is emphasized that continuity of exogamy was provided with the incest prohibition. Five Turkish folk stories were analyzed within the scope of incest prohibition, exogamy and bride capture. Additionally, “love at first sight” motif in Turkish folk stories was called attention. As a result of this analysis, affect of society and Islamic religion in determining the context of incest prohibition was dwelt on, and existence of incest prohibition and exogamy was ascertained within the fundamentals of marriage principles.

PDF

___

Arens, W. The Original Sin- Incest and Its Meaning. New York: Oxford University Press, 1986.
Alptekin, Ali Berat. Halk Hikâyelerinin Motif Yapısı. Ankara: Akçağ Yayınları, 1997.
Burton, V. Roger. “Folk Theory and Incest Taboo”. Ethos, Vol. 1, No. 4 (Winter, 1973). 504-516
Emiroğlu, Kudret ve Suavi Aydın. Antropoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2003.
Freud, Sigmund. Totem ve Tabu. İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1984.
Güvenç, Bozkurt. “Akrabalık ve Evlilik”. İnsan ve Kültür. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1974. 270-316.
McLennan, John and D. McL. “The Origin of Exogamy”. The English Historical Review, Vol. 3, No. 9 (Jan.,1888). 94-104.
Tannahill, Reay. Tarihte Cinsellik. Ankara: Dost Yayınları, 2003.
Tezcan, Mahmut. “Eski Türk Ailesi”. Türk Ailesi Antropolojisi. Ankara: İmge Yayınları, 2000. 13-32.
Yazır, Elmalılı Hamdi. Kuran-ı Kerim Türkçe Meali. İstanbul: İstanbul Dağıtım A.Ş, 2002.