KENTLEŞME GÖSTERGEBİLİMİ ÇERÇEVESİNDE “PALDIR KÜLTÜR KENTLEŞMELER”

Anlam, bir nesneye öylesine iliştirilmez. Anlam, ancak eyleme geçildiğinde işlerlik kazanır, geçerlileşir. Bir eylemin anlamı ise eylemi gerçekleştirmek için kullandığımız araçla taşınır, araç seçildikten sonra anlam belli bir maksat bildiren gösterge durumuna gelir. Göstergebilim, içerisinde yaşadığımız gerçekliği üreten araçların toplamını inceler; onları yapay ancak anlamla donatılmış bir evrenin araçları olarak değerlendirir. Her araç belli bir mantık üzerine oturtulur, göstergebilimin verileriyle bu mantık kavranmak istenir. Öcal Oğuz’un Paldır Kültür Kentleşmeler (2019) adlı kitabı eyleme karşılık gelir: Söz konusu olan bir yazma eylemidir. Eylemin anlamı elimizdeki kitapla taşınır. Kitap, bir maksada yönelik bir göstergedir. İnceleme nesnesi, kabaca söylersek, kent ve kültürdür. Kitap, gerçekliği yeniden yapılandırırken belli bir dizilim mantığına göre, yapay bir yapı üzerine oturtulmuştur. Genel olarak kent uzamını, kentsel yaşamı, içeriklerini konulaştırarak, somut bir gerçekliğe gönderme yaparak onu belirlenmiş bir görüngüde (halk bilimin verileriyle) ve mikro anlatılar biçiminde kavramaya uğraşır. Bu yazıda, sınırlı da olsa, göstergebilimin verilerini kullanarak, izlekselliği dışlamadan, söz konusu kitabın anlam üretim sürecine yönelik kimi belirlemeler yapacağız. Amacımız, verileri şimdiye kadar değişik söylem tiplerini çözümlemek için kullanılan göstergebilimsel çözümlemenin savlarından yararlanarak halk bilimsel bir görüngüde konumlandırılan kentleşme olgusunun yansımalarını irdelemek, böylelikle özel, özgül bir söylem biçimi olarak kentleşmenin doğasına yönelik kimi tanımlamalar yapmaktır. Bu yazı, aynı zamanda söz konusu kitap çalışmasının anlam üretim sürecini tanıtmaya ve göstergebilimsel bir görüngüde değerlendirmeye yöneliktir.

Paldır Kültür Kentleşmeler in a Perspective of Urban Semiotics

One can not attribute a meaning to an object without any apparent reason. Meaning has a function or is valid only insofar as it goes into action. As for the meaning of the action, it is conveyed by the instrument used to carry out an action. Once the instrument is chosen, the meaning is transformed into a sign that reflects an intention. Semiotics, as a science of signs, analyzes all the instruments necessary for the construction of the reality in which we live; it considers them to be means of a universe endowed with sense although artificial. Each instrument is based on a very precise reasoning that we try to grasp through the data of semiotics. The book entitled Paldır Kültür Kentleşmeler by Öcal Oğuz (2019) represents an action; it is an act of writing. The meaning of this action is conveyed by the book that is held by hand. Indeed, the book can become a sign of intention whose objects of analysis are roughly the city and the culture. The book, while restructuring the reality, rests on an artificial structure based on syntagmatic reasoning. Generally speaking as a subject of space, life and urban content, this book aims to conceive reality by referring to a concrete reality, in the form of precise phenomena (with the data of folklore) and micro-narratives. In this article, we will try to define the process of constructing the meaning of the concerned book by using, although in a limited way, the data of semiotics and without excluding a thematic point of view. Our goal is to analyze the fallout of the urbanization process considered a folk phenomenon by relying on the semiotic theories whose data have been used so far to analyze the different types of speech. Thus, we will be able to provide new definitions of the nature of urbanization as a sui generis discourse. In addition, this article is intended to present the process of meaning production of this book, as well as to analyze it as a semiotic phenomenon.

PDF

___

Adams, Hazard. «Titles, Titling, and Entitlement to», The Journal of Aesthetics and Art Criticism, vol. 46, 1987: 8-21.
Barthes, Roland. L’Obvie et l’Obtus. Essais critiques III, Seuil, 1982.
Barthes, Roland.«Sémiologie et Urbanisme»: in L’aventure Sémiologique, Seuil, 1967/1985.
Barthes, Roland. Comment vivre ensemble: Cours et séminaires au Collège de France (1976- 1977), Seuil, 2002.
Bakhtine, Mikhail. Esthétique et théorie du roman, Gallimard, 1987.
Bourdieu, Pierre. le Sens Pratique, Minuit, 1980. Camprubi, Josep Besa. «Les fonctions du titre », Nouveaux Actes Sémiotiques, PULIM, 2002:7-36.
Cassirer, Ernst. Espace mythique, espace esthétique et espace théorique, in Écrits sur l’art, trad. de C. Berner, F. Capeillères, J.
Carro et J. Gaubert, Les Éditions du Cerf, (1931- 1995): 101-122.
Choay, Francoise. l’Urbanisme, utopies et réalités, Seuil, 1965.
Compagnon, Antoine. La Seconde Main ou le travail de l’écriture, Seuil, 1979.
Corblin, Francis. «Démonstratifs et nomination», dans M.-A. Morel et L. Danon-Boileau (dir.), La Deixis, PUF, 1992.
Deleuze, Gilles ve Guattari, Felix. Capitalisme et Schizophrénie: Tome 2, Mille plateaux, Minuit, 1980.
Duncan, James S. City as Text, Cambridge University Press, 2005.
Eco, Umberto. Lector in fabula. Le rôle du lecteur, Grasset, 1979.
Elias, Norbert. The Civilizing Process, Blackwell Publishing, 1939.
Febvre, Lucien. – Henri-Jean, Martin. L’Apparition du livre, Albin Michel, 1958.
Fontanille, Jacques. – Claude, Zilberberg. Tension et Signification, Mardaga, 1998.
Fontanille, Jacques. «Textes, objets, situations et formes de vie. Les niveaux de pertinence du plan de l’expression dans une sémiotique des cultures», in Alonso J., Bertrand D., Costantini M., (dir.), Transversalité du Sens. Parcours sémiotiques, Presses universitaires de Vincennes, 2007.
Gardner, Paul. «Do Titles Really Matter?», Art News, vol.91, no2, 1992: 92-97.
Genette, Gerard. Seuils, Seuil, 1987.
Hoek, Leo H. La Marque du titre. Dispositifs sémiotiques d’une pratique textuelle, Paris, Mouton, 1981.
Jauss, Hans Robert. Pour une esthétique de la réception, Gallimard, 1990.
Laudati, Patrizia. “Images de la ville: construits de sens par les agents”, Épistémé (Revue internationale de sciences humaines et sociales appliquées, Séoul), 2015, Writing, narrative, Senses and Images of Urban Space (13), 2015:135-153.
Laudati, Patrizia. “Construits de sens urbains par fragments diachroniques”, Leleu-Merviel, S. Boulekbache-Mazouz, H. (Eds). Recherches en Design. Processus de conception, écriture et représentations, ISTE Editions, Hermes Sciences Publishing Ltd, 2013:89- 98.
Ledrut, Raymond. Les images de la ville, Anthropos, 1973.
Leibniz, Gottfried W. Monadologie, Reclam: Stuttgart, 1714/1998.
Lejeune, Philippe. Le Pacte autobiographique, Paris, Seuil, 1975.
Levi-strauss, Claude. Hüzünlü Dönenceler, çev. Ömer Bozkurt, YKY, 2018.
Lynch, Kevin. Kent İmgesi, çev. İrem Başaran, İş Bankası Yayınları, 2016.
Murdoch, Iris. «Philosophy and literature», Men of ideas. Some creators of contemporary philosophy, British Broadcasting Corporation, 1978: 266.
Nietzsche, Friedrich. Ahlakın Soykütüğü Üstüne, çev. Ahmet İnam, Say Yayınları, 2010.
Oğuz, M. Öcal. Paldır Kültür Kentleşmeler, Geleneksel Yayıncılık, 2019.
Rastier, François. «La Sémantique des Textes», Hermes, n°16, 1996: 15-37.
Récanati, François. Les Énoncés performatifs: pour une contribution à la pragmatique, Propositions, 1981.
Ricoeur, Paul. «Architecture et narrativité», Revue Urbanisme n° 303, 1998: 44-51.
Ricoeur, Paul. Soi-même comme un autre, Seuil, 1990.
Ricoeur, Paul. La mémoire, l’histoire, l’oubli, Seuil, 2000.
Ricoeur, Paul. Parcours de la reconnaissance, Gallimard, 2004.
Roelens, Nathalie. “Sémiotique urbaine et géocritique”, Signata, no 5. Adres: https:// journals.openedition.org/signata/485. 2014.