POPÜLER KÜLTÜRÜN DAYATTIĞI KİTAPLARIN ÇOCUKLARIN DEĞERLER ÖNCELİĞİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Değerler eğitimi uzun zamandır üzerinde çalışmalar yapılan, günümüzde de gündemde yer alan bir konudur. Değerler eğitimi konusunu çeşitli yönlerden ele almış birçok teorik çalışma bulunmasına rağmen çocukların popüler kültürün dayattığı kitaplardan etkilenme durumları ve düzeyleri, çocukların değerler önceliği üzerinde bu kitapların etkisi üzerine yapılmış herhangi bir araştırma yoktur. Bu araştırmada amaç literatürdeki bu eksiği göz önünde bulundurarak, çocukların daha çok çevrenin etkisiyle ilgiyle okudukları kitapların değerler önceliği üzerindeki etkisini tespit etmek, olası fayda ve riskleri görmek, değerler eğitimine yeni bakış açıları getirerek çocuklar üzerinde etkili bir değerler eğitimi yöntemi için fikirler geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda 12-14 yaşlarında, farklı okullara devam eden 120 öğrenciye uzman görüşünde anket uygulanmıştır. Bu ankette katılımcıların değer öncelikleri ile beğeniyle okudukları kitapların ve kitap karakterlerinin özellikleri, temsil ettikleri değerler ve bu değerlerin çocukların değerler önceliği üzerindeki etkisine dair bilgi toplanmıştır. Toplanan bilgiler SPSS ve Excel programlarıyla grafiğe dökülmüş, analiz edilip değerlendirilmiştir. Ayrıca Rokeach ve Akbaş’ın değerler sınıflandırması ile karşılaştırılmıştır. Katılımcıların çoğunun fantastik kitap okumayı sevdikleri, katılımcıların öncelik verdiği ilk üç değerin güven, dostluk ve adalet değerinin olduğu tespit edilmiş, öğrencilerin en çok etkilendikleri kitaplarda ön plana çıkan değerler ile katılımcıların önemsediği değerler arasında örtüşme olduğu, dolayısıyla okudukları kitaplardaki kahramanların rol-model potansiyelinin yüksek olduğu, popüler kitapların içeriği ile değerler önceliği arasında sıkı bir ilişki olduğu görülmüştür. Çocukların severek okudukları kitapların, hayran oldukları kahramanların, değerler eğitiminde etkili bir materyal olarak kullanılması mümkündür. 

___

  • Akbaba-Altun, S. (2003). Eğitim Yönetimi Ve Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (1), 7–18.
  • Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının (Değerlerinin) İlköğretim II. Kademedeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Aydın, M. (2003). Gençliğin Değer Algısı: Konya Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 3 (1), 121–144
  • Bilgin, N. (1995). Sosyal Psikolojide Yöntem Ve Pratik Çalışmalar, Sistem Yayıncılık, İstanbul
  • Çiçekliyurt, Z. (2014). 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Doğrudan Verilebilecek Beceri Ve Değerlerin Kazanılma Durumunun Değerlendirilmesi, (Yüksek Lisans Tezi) Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Enstitüsü, Çanakkale
  • Dilmaç B. (2012). İnsanca Değerler Eğitimi, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara
  • Güngör, E. (1993). Değerler Psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yay. No:8
  • Herdem K. (2016). Yedinci Sınıf Fen Bilimleri Dersi Konularıyla Bütünleştirilmiş Değerler Eğitimi Etkinliklerinin Öğrencilerin Değer Gelişimine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi), Adıyaman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman
  • MEB (2017). Değerler Eğitimi Yönergesi, Erişim Tarihi: 21.11.2017, http://bilecikram.meb.k12.tr/icerikler/icerikler/icerikler/2017-2018-egitim-ogretim-yili-degerler-egitimi-cerceve-programlari_3497111.html
  • Tanju, H. (2010). Çocuklarda Kitap Okuma Alışkanlığı’na Genel Bir Bakış, Aile ve Toplum Dergisi, 6 (22), 30–40
  • TDK (2017). Güncel Türkçe Sözlük, Erişim Tarihi: 10.12.2017 Http://Www.Tdk.Gov.Tr/İndex.Php?Option=Com_Bts&Arama=Kelime&Guid=Tdk.Gts.5a36522a0d5eb1.72473235
  • Yaraş, İ. (2015). Sınıf Öğretmenlerinin 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Hoşgörü Ve Adil Olma Değerlerine Sahip Olma Boyutunda Değerlendirilmesi, (Yüksek Lisans Tezi) Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay
  • Yiğittir, S., Öcal, A. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Değer Yönelimleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24 (38) , 407–416