Sanat ve Dinin Kadın Varlığında Buluşması “Türk – İslâm Sanatında Kadın İmgesi”

Kadın, kendisine dil aracılığıyla atıfta bulunulduğu gibi aynı zamanda dili kullanarak onu üreten bir varlıktır. Kadının dili kullanması, böylelikle dili ve kendini üretmesi kelimeler aracılığıyla olduğu gibi, dilin en yüksek düzeyde tezahür ettiği bir alan olan sanat aracılığıyla da gerçekleşir. Bu makalede, Taç Mahal ve Osman Hamdi’nin tabloları gibi örnekler eşliğinde, Türk-İslâm sanatında kadın, din ve sanatın nasıl diyaloga girdiği böylece kadın varlığının ne düzeyde dile geldiği incelenmektedir. Türk-İslâm sanatında kadın varlığının daha çok sanatkâr olarak mı yoksa sanatkârın bir objesi olarak mı karşımıza çıktığı, başka bir ifadesiyle kadının sanat dilini ne oranda kullandığı sorgulanmaktadır. Bu sorgulamadan hareketle, kadınların sanat ve dinle buluşmasında tarihsel görünümü itibarıyla çevrede kalıp kalmadığı sorulaştırılmaktadır.
Anahtar Kelimeler:

Dil, kadın, sanat, din, merkez-çevre.

Meeting of Art with Religion in Woman Being “The Image of Woman in Turkish Islamic Art”

Woman is a being who produces language by practicing it and whom is being referred to on the basis of language. The practice of language, i.e., her realization of her being and language, takes place in terms of words and art as the highest level of actualization of language. This paper focuses on how woman, religion and art entered into a dialogue in Turkish Islamic art, so to determine the level of actualization of woman being in language, with special reference to some works of art such as Taj Mahal and oil paintings by Osman Hamdi. The basic question of the paper is put as follows: Did woman being disclose itself mostly as an artist or an object of art in Turkish Islamic art? Asked differently, what is the degree of practice of language of art by woman in Turkish Islamic art? Following the way opened up by this question will display another question if the women stayed historically on the periphery (instead of centre) in their meeting with art and religion