Makedonya’da Câmi Mûsikîsi

Her sanat, içinde doğduğu tabiî ve coğrafi çevrenin izlerini taşır. Gerek Batı’da gerekse Doğu’da mûsikînin ve güzel sanatların kaynağını dinler oluşturmaktadır. Yerli ve yabancılar tarafından kaleme alınan dünya tarihi mûsikilerinde, özellikle Türkler’in müziğe karşı ne derece duyarlı ve düşkün oldukları her fırsatta gündeme getirilmiş, bu alanda pek çok eser verilmiştir. Gerçekten Türk kültür tarihi içerisinde mûsikînin tartışmasız kayda değer bir yeri ve önemi vardır. Bu önem gereği fethettikleri yerlere kendi kültürleri ile yerleşen Türkler, bulundukları yerlerin kültürleriyle kendi öz kültürlerini birleştirmişlerdir. Güzel sanatlar içerisinde ayrı bir yeri olan mûsikî, kültürü taşıyıcı en önemli lokomotiftir. Bir milletin mûsikîsinin gücü kültürünün gücü ile doğru orantılıdır. İki neslini mûsikîsinden habersiz geçiren bir milletin üçüncü nesilden kültürel anlamda söz etme ihtimali yoktur. Son zamanlarda sadece teorik olarak değil pratik anlamda da Türk Mûsikîsi yeniden Makedonya’da etkisini arttırmaktadır. Bu noktadan hareketle çalışmamızda Makedonya’da cami mûsikîsini ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Mûsikî, Sanat, Türkler ve Mûsikî, Makedonya’da Mûsikî, Camide Mûsikî.

Mosque’s Music in Macedonia

Art goes beyond any natural and geographical boundaries. Whether it is in the West or East religion is the source of art and music. Locally and worldwide a number of articles and works have been written in music history. Especially it is important to stress the sympathy and passion of the Turks for the music. This shows the place and importance of music in Turkish cultural history. So the Turks wherever they went and lived, places and other cultures have not infringed but the same were assessed and treated as their countries, by making it part of their country. Music, which has a special place among the arts, is the most important locomotive carries culture. Cultural power of a country depends on the country music power. If a nation whose first two generations live through without music, its third generation will not be able talk about music anymore. Recently Turkish music, not only theoretically, but also practically, increased its influence in the Republic of Macedonia. Based on this fact, the music of mosques in Macedonia will be discussed in this paper.

Keywords:

-,

PDF

___

Abdülhakim Koçin, ‚Vesîletü’n-Necât’taki Duâların Münâcat Türü Açı- sından Değerlendirilmesi‛ Süleyman Çelebi ve Mevlid Yazılışı, Yayılı- şı ve Etkileri, Bursa Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa, 2007.
Aida Islam, ‚The Musical Characteristics of the Religious Service in the Mosques of Macedonia‛, Contemporary Trends in Musicology, (ed. D. Buzarovski), Struga, 2004.
Bedri Mermutlu ‚Besteli Mevlid Meselesi‛, Süleyman Çelebi ve Mevlid Yazılışı, Yayılışı ve Etkileri, Bursa Osmangazi Belediyesi Yay., Bursa 2007.
Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dinî Kur’an Dili, c. 6, Eser Kitabevi, İst., 1942.
el-Mu’cemu’l-Vasît (haz. İbrahim Mustafa), Mektebetü’l-İlmiyye, cüz: 2, Kahire, 1960.
Enes Ergür, ‚Balkanlar’da Okunan Bir Mevlid Bestesi‛, Keşkül, sy. 12, İstanbul, 2007.
Erdoğan Ateş, ‚Şuğul‛, TDVİA, c. 39, 2010.
Faik Luli-İslam Dizdari, Mevludet Ne gjuhen shqipe, Camaj-Pipa Yayınları, Shkodra, 2002.
Halil Can, ‚Dinî Mûsikî‛, Mûsikî Mecmuası, sy. 291, İstanbul 1974.
İsmail Ahmedi, Hafiz Ali Korça, Jeta dhe Vepra, Shkup, 1989.
Jashar Recepagiç, Razvoj i skolstva Albanske Narodnosti na teritoriji danasnje Jugoslavije do 1918 godine, Priştina 1974.
Mehmet Emin Altıntop, Türk Din Mûsikîsinde Arapça Güfteli İlâhiler (Şuğul- ler), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 1994.
Muhammed Aruçi, ‚Balkanlar’da Mevlid Geleneği‛, Köprü, Üsküp, 2006, yıl 4, sy. 19. , Kemal Efendi Aruçi: Şiirlerim, Logos-A, Üsküp, 1999.
Mustafa Uzun, ‚İlâhi‛, TDVİA, c. 22, İstanbul, 2005.
Mütercim Âsım, el-Okyanûsü’l-Basît Fî Tercemeti’l-Kamûsi’l-Muhît, c. 1, İstanbul, 1305.
Nuri Özcan, ‚Bayram Salâsı‛, TDVİA, c. 5, İstanbul, 1992. , ‚Ezan‛, TDVİA, c. 12, İstanbul, 1995. , ‚Mevlid-Mûsiki‛, TDVİA, c. 29, İstanbul, 2004. , ‚XVII. ve XVIII. Yüzyıllarda Osmanlılarda Dinî Mûsikî‛, Osmanlı, Yeni Türkiye Yayınları, c. 10, Ankara, 1999. , Dinî Mûsikî Ders Notları, İstanbul, 2001.
Sadettin Nüzhet Ergun, TMA, c. 1, İstanbul, 1942.
Suphi Ezgi, Türk Mûsikî Klasiklerinden Temcit-Na’t-Salât-Durak, İstanbul Konservatuarı Neşriyatı, İstanbul, 1945.
Ubeydullah Sezikli, ‚Besteli Mevlid Üzerine İki Yazma Eser‛, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8 (1), 2008. , ‚Temcîd‛, TDVİA, c. 40, İstanbul, 2011.
Yılmaz Öztuna, ‚İlahi‛, Türk Mûsikîsi Ansiklopedisi, c. 1, Ankara, 1990.