Kadir UÇGUN, Hüseyin AKGÜL, Şerif ÖZONGUN, Mesut ALTINDAL, Suat KAYMAK

Bazı Elma Tip ve Çeşitlerinde “Elma Karalekesi Hastalığı (Venturia inaequalis (Cke.))’na” Dayanıklılık Mekanizmasının Bitki Besin Elementleri Yönünden İncelenmesi

Bitkilerde hastalıklara dayanıklılık genetik olarak belirlenmekte olup besin elementleri ve gübreleme gibi faktörler bunu azalmakta veya artırmaktadır. Besin elementlerinin hastalıklarla ilişkisinde toplam miktarlardan ziyade besin elementleri arasındaki oranlar daha önemli olmaktadır. Bu çalışma 2008-2009 yıllarında Eğirdir Meyvecilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğünde yürütülmüş- tür. Genetik kaynaklar parselinde bulunan “Elma Karalekesi Hastalığı’na” dayanıklı (Yaz elması- 2563, Amasya 9, 62-2, Sarıgöbek, Şeker, Gelendost ve Aksu 4) ve hassas (Wayne Spur, Yellow Spur, Cooper 7-SB-2, Avwil Spur, Olatro Prevuzhodna, Golden Sel B., Hi-Early ve Dbl. Red Stayman) tip/çeşit ve çeşitlerden vejetasyon ortasında yaprak örnekleri alınmıştır. Yaprakların N, P, K, Ca, Mg, toplam Fe, aktif Fe, Cu, Mn, Zn ve B içerikleri ve bu elementlerin birbirileri arasındaki oranlar belirlenerek hastalıkla arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Sonuçlara göre dayanıklılık ve besin elementi oranları arasında önemli interaksiyonlar belirlenmiştir. Özellikle dayanıklı tip/ çeşitlerde Ca:N ve Ca:Mg yüksek bulunmuş yani oransal olarak Ca yüksek olmuştur. Bu çalışma besin elementlerinin yalnız olarak değerlendirilmesinin yerine diğer besin elementleri ile arasındaki oranlara göre değerlendirilmesi hastalıklarla daha yakın ilişkiler kurulabileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Elma, interaksiyon, besin elementi, Venturia inaequalis

-

In plants, resistance to disease is genetically determined and environmental factors such as nutrients and fertilization decreases or increases it. The ratios between nutrients are more important than the total amount of nutrients in relation to the disease. This study was carried out in 2008-2009 at Fruit Research Station in Eğirdir, Isparta, Turkey. Middle of vegetation, leaf samples were collected from apple types and cultivars which are resistant on apple scab Venturia inaequalis (Cke.) Wint.- (Yaz elması-2563, Amasya 9, 62-2, Sarıgöbek, Şeker, Gelendost and Aksu 4) and susceptible (Wayne Spur, Yellow Spur, Cooper 7-SB-2, Avwil Spur, Olatro Prevuzhodna, Golden Sel B., Hi-Early and Dbl. Red Stayman). Nitrogen, P, K, Ca, Mg, total Fe, active Fe, Cu, Mn, Zn and B contents of the leaf and ratios among elements were determined and were examined the interactions with the disease. According to the results, the important interactions were determined between resistance and nutrient rations. Especially, Ca:N and Ca:Mg rations were found in the resistant types and cultivars, in other words, the resistant types and cultivars had higher Ca proportionately. This study have shown that the rations between nutrients are more important than nutrients alone in evaluation of relationship with the disease

Keywords:

Apple, interaction, nutrient, Venturia inaequalis,

PDF

___

Aichner M, Stimpfl E, 2002. Seasonal Pattern and Interpretation of Mineral Nutrient Concentrations in Apple Leaves. Acta Horticulturae 594: 377-382.
Anonymous, 2006. Fertilizing apples. Spectrum Analytic Inc., Washington, 1-23.
Bergmann W, 1992. Nutritional Disorders of Plants. Development, Visual and Analytical Diagnosis. Gustav Fischer Verlag Jena, Stuttgart, New York, 741 p.
Gedikoğlu İ, 1990. Taze Bitki Örneğinde Aktif Demir Tayin Yöntemleri. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Şanlıurfa Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Genel Yayın No:56, Şanlıurfa, 13 s.
Jones JB, Wolf B, Mills HA, 1991. Plant Analysis Handbook. A practical sampling, preparation, analysis, and interpretation guide. Micro Macro Publishing, Inc. Athens, 213 p.
Hoying S, Fargione M, Iungerman K, 2004. Diagnosing Apple Tree Nutritonal Status: Leaf Analysis Interpretation and Defiency Symptoms. New York Fruit Quarterly. 12(11): 6-19.
Huber DM, Graham RD, 1999. The Role of Nutrition in Crop Resistance and Tolerance to Disease. In: Rengel Z (ed) Mineral Nutrition of Crops: Fundamental Mechanisms and Implication., New York: Food Products Press, 169-206 pp.
Kacar B, İnal A, 2008. Bitki analizleri. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 891 s.
Kaymak S, İşci M, Karakuş A, Özgönen H, 2009. MM 106 Anaçlı Elma Genetik Kaynaklarının Elma Karalekesi Hastalığı ( Venturia inaequalis ( Cke.) Wint.)’na Karşı Dayanıklılık Reaksiyonlarının Belirlenmesi, Türkiye III. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, 15-18 Temmuz 2009, s 160, Van.
Kaymak S, Kaçal E, Öztürk Y, 2013. Screening Breeding Apple Progenies with vf Apple Scab (Venturia inaequalis (Cke.) Wint.) Disease Resistance Gene Specific Molecular Markers. Integrated Protection of Fruit Crops, IOBC-WPRS Bulletin, 91: 361-365.
Rom C, 1994. Fruit Tree Growth and Development. Tree Fruit Nutrition (Ed. Peterson, A.B., Stevens, R.G.), Published by Good Friut Grower, Yakima, Washington, 1-18 pp.
Rosen CJ, 2005. Leaf Analysis As a Guide to Apple Orchard Fertilizatio. Minnesota Fruit and Vejetable, IPM NEWS, 2 (7): 1-1.
Ryan J, Estafan G, Rashid A, 2001. Soil and Plant Analysis Laboratory Manual 2nd ed. ICARDA and NARS, Aleppo, Syria. 135-140 pp.
Uçgun K, Kaymak S, Butar S, Aslancan H, 2011. Şeftali Yaprak Kıvırcıklığı (Taphrina deformans (Berk.) Tul.) Hastalığı ile Besin Elementi Arasındaki Etkileşimler. 6. Bahçe Bitkileri Kongresi, Şanlıurfa.
Uçgun K, Gezgin S, Akgül H, Harmankaya M, Atasay A, Altındal M, İlban B, Cansu M, Seymen T, 2013. Elma Ağaçlarında Yaprak Analizlerinin Değerlendirilmesinde Kullanılan Referans Değerlerlerin Isparta Bölgesi İçin Kalibrasyonu. Derim, 30 (2):54-61.