Ortaokul 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Bir Bilimsel Sorgulama Becerileri Testi Geliştirme Çalışması

Bu çalışmanın amacı, ortaokul 7. ve 8.sınıf öğrencilerinin bilimsel sorgulama becerilerini belirmeye yönelik çoktan seçmeli bir test geliştirmek olarak belirlenmiştir. Çalışma, tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Testin geliştirilme sürecinde Wenning (2007) tarafından ileri sürülen bilimsel sorgulama becerileri ile fen bilimleri dersi öğretim programında (2018) yer alan sorgulama becerilerinin eşleştirilmesi ile belirlenen beceriler temel alınarak, bu becerilere yönelik toplam 30 maddeden oluşan çoktan seçmeli bir test oluşturulmuştur. Testin kapsam ve yapı geçerliği için uzman görüşüne başvurulmuştur. Uzman görüşleri doğrultusunda düzeltmeleri yapılan test, uygun örnekleme yöntemiyle seçilmiş bir devlet okulunda öğrenim görmekte olan 120 7. sınıf ve 130 8. sınıf öğrencisi olmak üzere toplam 250 öğrenciye uygulanmıştır. Uygulama sonrası elde edilen veriler, MS Excel ve istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, madde ayırt edicilik değeri 0,20’den düşük olan sekiz maddenin testten çıkarılmasıyla toplam 22 maddeden oluşan “Bilimsel Sorgulama Becerileri Testi (BSBT)” elde edilmiştir. BSBT’nin ortalama güçlüğünün orta düzeyde (p = 0,48), ayırt edicilik düzeyinin ise çok iyi (rjx= 0,55) olduğu tespit edilmiştir. Yapılan KR-20 güvenirlik analizi sonucunda ise testin güvenirlik katsayısı 0,82 olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgular ışığında, Bilimsel Sorgulama Becerileri Testi’nin öğrencilerin bilimsel sorgulama becerilerini belirlemede kullanılabilecek düzeyde geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Bilimsel sorgulama becerileri, ortaokul 7. ve 8. sınıf öğrencileri, çoktan seçmeli test, test geliştirme

Scientific Inquiry Skills Test Development Study towards Secondary School 7th and 8th Grade Students

The aim of this study was to develop a multiple choice test determining the scientific inquiry skills of secondary school 7th and 8th grade students. The study was carried out using the scanning model. In the development process of the test, a multiple choice test consisting of a total of 30 items was formed based on the matching of the inquiry skills presented by Wenning (2007) and the inquiry skills included in the curriculum of science course (2018). Expert views were consulted for the content and construct validity of the test. The test, which was corrected according to expert opinions, was applied to a total of 250 students, 120 7th grade and 130 8th grade students studying at a public school which was selected with the appropriate sampling method. The data obtained after the application were analyzed using MS Excel and statistical package program. In the consequence of analysis, eight items whose item discrimination value was less than .20 were excluded from the test, and “Scientific Inquiry Skills Test (SIST)” consisting of a total of 22 items was obtained. The mean difficulty of SIST was moderate (p = .48), and the level of discrimination was very good (rjx = .55). As a result of the KR-20 reliability analysis, the reliability coefficient of the test was found to be .82. In the light of the findings, it can be said that the Scientific Inquiry Skills Test is a valid and reliable measurement tool that can be used to determine the students' scientific inquiry skills.

Keywords:

Scientific inquiry skills, seconday school 7th and 8th grade students, a multiple choice test, test development,

PDF

___

Aldan Karademir, Ç. ve Saracaloğlu, A. S. (2013). Sorgulama becerileri ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. E-AJI, Asya Öğretim Dergisi (Asian Journal of Instruction), 1(2), 56-65.
Alkan Dilbaz, G., Özgelen, S. ve Yanpar Yelken, T. (2015). Araştırma becerileri testinin (ABT) geliştirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (2), 305-332.
Aydoğdu, B. (2009). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine, bilimin doğasına yönelik görüşlerine, laboratuvara yönelik tutumlarına ve öğrenme yaklaşımlarına etkileri. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Aydoğdu, B. ve Ergin, Ö. (2012). Fen ve teknoloji dersi “kuvvet ve hareket” ünitesine yönelik bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliştirilmesi. E-International Journal of Educational Research, 3(1), 49-62.
Aydoğdu, B., Tatar, N., Yıldız, E. ve Buldur, S. (2012). The science process skills scale development for elementary school students. Journal of Theoretical Educational Science, 5(3), 292-311.
Balım, A. G., ve Taşkoyan, N. (2007). Fene yönelik sorgulayıcı öğrenme becerileri algısı ölçeği’nin geliştirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 58-63.
Bingöl, A. ve Halisdemir, N. (2017). Üniversite öğrencilerinin temel bilgi teknolojileri dersine yönelik akademik başarı testi geliştirme çalışması. International Journal of Social Science, 54, 541-554.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Veri analizi el kitabı (12. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayınları.
Cansoy, R. (2018). Uluslararası çerçevelere göre 21.yüzyıl becerileri ve eğitim sisteminde kazandırılması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7 (4), 3112-3134.
Crawford, B. A. (2007). Learning to teach science as inquiry in the rough and tumble of practice. Journal of Research in Science Teaching, 44(4), 613-642.
Çalık, M. ve Ayas, A. (2003). Çözeltilerde kavram başarı testi hazırlama ve uygulama. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 1–17.
Çepni, S. ve Çil, E. (2009). Fen ve teknoloji programı: İlköğretim 1. ve 2. kademe öğretmen el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Demirci, Ö. ve Özmen, H. (2012). Zenginleştirilmiş bir öğretim materyalinin öğrencilerin asit ve bazlarla ilgili anlamalarına etkisi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-17.
Demircioğlu G. (2007). Geçerlik ve güvenirlik, E. Karip (Ed.) Ölçme ve değerlendirme (ss. 52-78) Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Germann, P. J. (1989). Directed-inquiry approach to learning science process skills: treatment effects and aptitude-treatment interactions. Journal of Research in Science Teaching, 26(3), 237-250.
Gönen, S., Kocakaya, S. ve Kocakaya, F. (2011). Dinamik konusunda geçerliliği ve güvenilirliği sağlanmış bir başarı testi geliştirme çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 40-57.
Güler, N. (2015). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (8.Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Harlen, W. (2014). Helping children’s development of inquiry skills. Inquiry in primary science education (IPSE), 1, 5-19.
Hazır, A. ve Türkmen, L. (2008). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç beceri düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 81-96.
İdin, Ş. ve Aydoğdu, C. (2016). Kuvvet ve hareket ünitesi başarı testi geçerlik ve güvenirlik araştırması. Eğitim, Bilim ve Teknoloji Araştırmaları Dergisi, 1(1), 14-33.
İlhan, N. ve Hoşgören, G. (2017). Fen bilimleri dersine yönelik yaşam temelli başarı testi geliştirilmesi: asit baz konusu. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 5(2), 87-110.
Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karatay, R. ve Doğan, F. (2016). Ortaokul 7. Sınıf fen ve teknoloji dersine yönelik bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliştirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 1-8.
Karslı, F. ve Ayas, A. (2013). Fen ve teknoloji dersi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerinin ölçülmesine ilişkin bir test geliştirme çalışması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10 (2), 66-84.
Kocagül Sağlam, M. ve Ünal Çoban, G. (2018). Fen bilimleri öğretmenleri ve öğretmen adaylarına yönelik akıl yürütme becerileri testi’nin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 17(3), 1496-1510.
Koçak, C. ve Önen, A. S. (2012). Günlük yaşam kimyası tutum ölçeği geliştirme çalışması. Hacettepe üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 318-329.
Lederman, J. S., Lederman, N. G., Bartos, S. A., Bartels, S. L., Meyer, A. A., and Schwartz, R. S. (2014). Meaningful assessment of learners' understandings about scientific inquiry—The views about scientific inquiry (VASI) questionnaire. Journal of Research in Science Teaching, 51(1), 65-83.
Lederman, J. S. (2009). Teaching scientific inquiry: Exploration, directed, guided, and opened-ended levels. In National geographic science: Best practices and research base (pp. 8–20). Hapton-Brown Publishers.
Lee, O., Hart, J. E., Cuevas, P., and Enders, C. (2004). Professional development in inquiry-based science for elementary teachers of diverse student groups. Journal of Research in Science Teaching, 41(10), 1021-1043.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Basım Evi.
Myers, B. E., Washburn, S. G., and Dyer, J. E. (2004). Assessing agriculture teachers’ capacity for teaching science integrated process skills. Journal of Southern Agricultural Education Research, 54(1), 74-85.
National Research Council. [NRC]. (1996). National science education standards. Washington: National Academy Press.
Özçelik, D. A. (2010). Test hazırlama kılavuzu (4. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Öztürk, N., Tezel, Ö., ve Acat, M. B. (2010). Science process skills levels of primary school seventh grade students in science and technology lesson. Turkish Science Education (TUSED), 7(3), 15-28.
Sözbilir, M. (2017). Madde analizi ve test geliştirme. 02/07/2017 tarihinde http://olcmevedegerlendirme.wordpress.com/about/ adresinden alınmıştır.
Şahin, F., Yıldırım, M., Sürmeli, H. ve Güven, İ. (2018). Okul öncesi öğrencilerinin bilimsel süreci becerilerinin değerlendirilmesi için bir test geliştirme çalışması. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi), 2(2), 124-138.
Şardağ, M. ve Kocakülah, A. (2016). Sekizinci sınıf öğrencilerine yönelik bir bilimsel süreç becerileri testi geliştirme çalışması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (31), 1-32.
Şenler, B. (2014). Fen öğrenme becerisi ölçeği’nin türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(2), 393-407.
Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmalarımız üzerine. 02/07/2017 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_07/18160003_basin_aciklamasiprogram.pdf adresinden alınmıştır.
Taşkoyan, S. N. (2008). Fen ve teknoloji öğretiminde sorgulayıcı öğrenme stratejilerinin öğrencilerin sorgulayıcı öğrenme becerileri, akademik başarıları ve tutumları üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İzmir.
Tatar, N. (2006). İlköğretim fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının bilimsel süreç becerilerine, akademik başarıya ve tutuma etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Tekindal, S. (2009). Okullarda ölçme ve değerlendirme yöntemleri. (2.baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
Turgut, M. F., ve Baykul, Y. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (2. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Wenning, C. J. (2007). Assessing inquiry skills as a component of scientific literacy. Journal of Physics Teacher Education Online, 4(2), 21-24.