Eğitsel Arayüz Destekli Eğitim Yazılımlarının Eleştirel Düşünme ve Akademik Başarı Üzerindeki Etkisi

Bu çalışmanın genel amacı Ortaokul 6.Sınıf Fen Bilimleri dersinde konu temelli eleştirel düşünme öğretimi özelliğine sahip eğitsel arayüz ile desteklenmiş eğitim yazılımını kullanan grup ile konu temelli eleştirel düşünme öğretimi özelliğine sahip olmayan eğitsel arayüz ile desteklenmiş eğitim yazılımını kullanan grubunun eleştirel düşünme becerisi ve Fen Bilimleri dersindeki akademik başarıları arasında anlamlı düzeyde farklılıkları araştırmaktır. Çalışma, ön test son test kontrol gruplu tasarıma göre desenlenmiştir. Yapılan çalışmanın örneklem grubunu Kahramanmaraş il merkezindeki bir ortaokulda okuyan toplam 50 altıncı sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Deney grubu öğrencileri “Konu temelli eleştirel düşünme öğretimi özelliğine sahip eğitsel arayüz ile desteklenmiş eğitim yazılımı” kullanmış, kontrol grubu ise “Konu temelli eleştirel düşünme öğretimi özelliğine sahip olmayan eğitsel arayüz ile desteklenmiş eğitim yazılımını” kullanmıştır. Katılımcılar öntest ve sontest niteliğinde akademik başarı testi, eleştirel düşünme değerlendirme rubriği ile yarı yapılandırılmış görüşme sorularını cevaplamışlardır. Araştırma kapsamında toplanan veriler, SPSS 20,0 istatistik programı ile incelenmiş ve betimsel istatistik değerleri verildikten sonra, bağımsız gruplar t testi ve kovaryans analizi (ANCOVA) yapılmıştır. Araştırma sonucuna göre konu temelli eleştirel düşünme öğretimi özelliğine sahip eğitsel arayüz ile desteklenmiş eğitim yazılımı kullanan deney grubundaki öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerinin diğer gruba göre oldukça fazla arttığını göstermiş, mevcut durumlara ilişkin daha detaylı bilgi sağlayabilmek adına, farklı okul düzeyinde, farklı disiplinlerde ve farklı sınıflarda bu tarz yazılımlar tasarlanıp denenmesi önerilmiştir. 

___

  • Akgün, Ş. (2001). Fen bilgisi öğretimi. (7. Baskı). Giresun: PegemA Yayıncılık.
  • Akınoğlu, O. (2001). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen bilgisi öğretiminin öğrenme ürünlerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Akkoyunlu, B. (1998). Bilgisayarların müfredat programlarındaki yeri ve öğretmenin rolü. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Alkan, C. (1997). Eğitim teknolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Arseven, A. (1986). Bilgisayar destekli öğretim. TED 1. Bilgisayar Eğitimi Toplantısı. Ankara.
  • Aybek, B. (2006). Konu ve beceri temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ve düzeyine etkisi. Adana: Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Bacanlı, H. (2015). Eğitim Psikolojisi (22. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel desenler. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Cevher, Ö. (2008). 2006 Türkçe programının ilköğretim 6. sınıf düzeyinde eleştirel düşünme becerisine etkililiği. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Chance, P. (1986). Introduction: the thinking movement. thinking in the classroom: a survey of programs. P.Chance & R.S. Brandt (Ed). New York: Teachers College Press.
  • Çıkrıkçı, N. & Demirtaşlı, N. (1996). Eleştirel düşünme: bir ölçme aracı bir araştırma. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Adana: Çukurova Üniversitesi. 1-3 Eylül 1996, 193-205.
  • Demir, M. K. (2006). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler derslerinde eleştirel düşünme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Doğanay, A. (2000). Yaratıcı öğrenme. A.Şimşek (Ed.). Sınıfta Demokrasi. Ankara: Eğitim-Sen Yayınları.
  • Dolapçıoğlu, S. (2015). Matematik dersinde otantik öğrenme yoluyla eleştirel düşünme becerisinin geliştirilmesi: bir eylem araştırması. Doktora Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ennis, R. (1991). Goals for a critical thinking curriculum, in a costa (ed.). developing minds. (Vol.1). Alexandria: Virginia. ASCD.
  • İpşiroğlu, Z. (1993). Türk eğitim sisteminde yaratıcılık. Ayşegül Ataman (Ed.). Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
  • İşman, A. (2003). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. İstanbul: Değişim Yayınları.
  • Kaasboll, J. (1998). “Teaching critical thinking and problem defining skills”. Education and Information Technologies. (3), 101-117.
  • Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi. (10. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kıyıcı, G. & Yumuşak, A. (2005). “Fen bilgisi laboratuarı dersinde bilgisayar destekli etkinliklerin öğrenci kazanımları üzerine etkisi; asit-baz kavramları ve titrasyon konusu örneği”. The Turkish Online Journal of Educational Technology. (4), 130-134.
  • Kıyıcı, G. & Yumuşak, A. (2005). “Fen bilgisi laboratuarı dersinde bilgisayar destekli etkinliklerin öğrenci kazanımları üzerine etkisi; asit-baz kavramları ve titrasyon konusu örneği”. The Turkish Online Journal of Educational Technology. (4), 130-134.
  • Koray Ö., Yaman S. & Altunçekiç A.(2004). Yaratıcı ve eleştirel düşünmeye dayalı laboratuar yönteminin öğretmen adaylarının akademik başarı, problem çözme ve laboratuar tutum düzeylerine etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya: İnönü Üniversitesi 8-10 Mayıs 2004, 192-203.
  • Kökdemir, D. (2003). Eleştirel düşünme. Erişim tarihi: 01.02.2013, www.baskent.edu.tr/ed.pdf.
  • Kuyumcu, A. & Erdoğan, T. (2008). The effect of higher education on social change. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. (5), 240-250.
  • Myrick, F. & Yonge, O. (2004). Enhancing critical thinking in the preceptorship experience in nursing education. Journal of Advanced Nursing. (45), 137-155.
  • Nickerson, R., Perkins, D., & Smith, E. (1985). The teaching of thinking. Hillsdale. NJ: Earlbaum.
  • Pauker, R. (1987). Teaching thinking and reasoning skills. Brodinsky Ben (Ed.). Arlington. VA: American Association of School Administrators.
  • Paul, R., Binker, A., Douglas, M. & Adamson, K. (1990). Critical thinking handbook: high school a guide for redesigning ınstruction. center for critical thinking and moral critique. Sonoma: State University Pub.
  • Resnick, L. (1987). Educational and learning to think. Washington D.C: National Academy Press.
  • Ruggiero, V. (1988). Teaching thinking across the curriculum. New York: Harper and Row Publishers. Inc.
  • Schafersman S. (1991). An introduction to critical thinking. Erişim tarihi: 19.09.2013 www.usafreepress.org/50k/ctedu.html.
  • Schreglmann, S. (2011). Konu temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının akademik başarı, eleştirel düşünme eğilimine ve düzeyine olan etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Seferoğlu, S. & Akbıyık, C. (2006). Eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. S. 30, s. 193-200.
  • Serter, N. (1997). 21. Yüzyıla doğru insan merkezli eğitim. İstanbul: Kayhan Matbaası.
  • Sünbül A., Çalışkan M. & Kozan S. (2009). Eleştirel düşünme becerisine dayalı öğretim uygulamasının öğrenci erişine etkisi. Erişim tarihi: 12.07.2013 http://tef.selcuk.edu.tr/sunbul/g22.pdf.
  • Tsui, L. (2002). Fostering critical thinking through effective pedagogy: evidence from four institutional case studies. Journal of High Education. S. 73, s. 740-763.
  • Uşun, S. (2004). Bilgisayar Destekli Öğretimin Temelleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Uysal, A. (1998). Sosyal bilimler öğretim yöntemlerinin eleştirici düşünme gücünün gelişmesindeki rolü. Yüksek Lisans Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, H. (2014). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (2. Baskı). Konya: Çizgi Kitapevi.