BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELİ İLLERLE BİRLİKTE ORTAYA ÇIKAN MERKEZ İLÇE VE İL MERKEZİ SORUNSALI

Yapılan son yasal düzenlemelerle iller, büyükşehir belediyeli ve büyükşehir belediyesiz olmak üzere iki farklı yapıya kavuşmuştur. Büyükşehir belediyesi bulunmayan 51 ilde, illerin yönetsel alanını oluşturan ilçelere ait listelerde ilk sırada merkez ilçeler yer alırken; büyükşehir belediyeli 30 ilde, "merkez" unvanı taşıyan ilçelere rastlanılmamaktadır. Bu illerde 24 merkez ilçenin yönetsel alanı, il merkezi konumundaki şehrin yerleşim alanıyla birlikte metropol ilçelere bölünmüşlerdir. Bu şekilde oluşturulan büyükşehir merkez ilçelerine, il merkezindeki (şehirdeki) semtlerin adları veya başka adlar verilmiştir. Buna karşılık büyükşehir belediye teşkilatı kurulan Aydın, Mardin, Muğla, Ordu, Tekirdağ ve Trabzon illerinin merkez ilçeleri, il merkezi durumundaki şehirlerin yerleşim alanlarının darlığı yüzünden alt ilçelere bölünmemiştir. Bu illerde il merkezinin bölünmesiyle oluşan yeni ilçelere merkezle ilgili olmayan adlar verilmiş olması ilin merkez ilçesinin ve il merkezinin neresi olduğu sorusunu gündeme getirmiştir.

THE ISSUE OF CENTRAL DISTRICTS AND PROVINCIAL CENTRES CAUSED BY PROVINCIAL METROPOLITAN MUNICIPALITIES

With the recent legal regulations, provinces have been structured to consist of two: with or without metropolitan municipalities. In 51 provinces with no metropolitan municipalities, central districts have been placed at the top of the list of districts under provincial administration, whereas there have been no "central" districts in 30 provinces with metropolitan municipalities. In those provinces, the administrative division of 24 central districts have been divided into sub-districts together with the settlement area of the city considered as the centre. The central districts of such metropolitan municipalities have been named after the neighbourhoods in the centre or called differently. On the other hand, the central districts of Aydın, Mardin, Muğla, Ordu, Tekirdağ and Trabzon provinces with metropolitan municipalities have not been split into sub-districts because of narrow settlement areas of the cities considered to be provincial centres. The fact that the new districts emerged as a result of splitting the provincial centre have been assigned irrelevant names has created a new agenda: which parts are to be taken as the provincial central district and provincial centre?

___

  • 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibariyle nüfus, Devlet İstatistik Enstitüsü, Yay.No:444, Ankara, 1963.
  • Çadırcı, Musa, "Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Ülke Yönetimi", Tanzimattan Cumhu- riyete Ansiklopedisi, Cilt I, İletişim Yayınları, (1985) s. 210-230.
  • Özçağlar, Ali, Yönetsel Coğrafya, Nika Yayınevi, Ankara, 2015.
  • Özçağlar, Hülya, Türkiye'de Bucak Yönetimi (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), An- kara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015.
  • Payaslıoğlu, T. Arif, Merkezi İdarenin Taşra Teşkilatı Üzerinde Bir İnceleme, TO- DAİE, DPT Ortak Yayını, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1966.
  • On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete, 06/12/2012 / 28489, Tertip: 5, Cilt: 53, s.1-85.
  • http://www.etimolojiturkce.com/kelime/ilçe (son erişim:23.06.2016).
  • https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx (Erişim: 16.04.2016).