Öfke Yönetimi Eğitiminin Okul Psikolojik Danışmanlarında Öfkeyle Başa Çıkma ve Güvengenlik Becerilerine Etkisi

Öz Bu araştırmanın amacı, öfke yönetimi eğitiminin okul psikolojik danışmanlarının öfkeyle başa çıkma ve güvengenlik düzeylerine etkisini incelemektir. Araştırmanın, deney grubunda 18 (13 Kadın, 5 Erkek), kontrol grubunda 18 ( 10 Kadın, 8 Erkek) olmak üzere  toplam 36 okul psikolojik danışmanı yer almaktadır. Veri toplama aracı olarak “Sürekli Öfke ve Öfke İfadeleri Ölçeği” ile “Voltan-Acar Kendini Belirleme Ölçeği” kullanılmıştır.  Uygulanan eğitim öncesi ve sonrasında elde edilen veriler Mann Whitney U Testi  ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonuçları, uygulanan öfke yönetimi eğitiminin deney grubundaki okul psikolojik danışmanlarının sürekli öfke, içe yönelik öfke, dışa yönelik öfke düzeylerini azaltmada, öfke denetimi ve güvengenlik düzeylerini ise arttırmada etkili olduğunu göstermektedir

___

Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana. Arason, E. (1980). The social animal. San Francisco: W. H. Freeman and Company.

Aytek, H. (1999). Grup rehberliğinin ortaöğretim basamağındaki öğrencilerin öfke davranışlarının kontrolü üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

Beck, F.ve Fernandez, E.(1998). Cognitive-behavioural therapy in the treatment of anger: A meta analysis. Cognitive Therapy and Research. 22(1), 63-74.

Berkowitz, L. (1993). Aggresion: its causes, consequences and control. Mcgraw Hill İnc.

Biaggio, M. K. (1987). Therapeutic management of anger . Clinical Psychology Review. 7, 663- 67

Bilge, F. ve Sayın, S. (1994). Uyum düzeyleri farklı lise öğrencilerinin kızgınlık düzeylerinin cinsiyet ve yaş açısından karşılaştırılması. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Yayını. II. Ulusal

Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ed: F.Akkoyun ve F.Korkut. 120 Bilge, F. (1996). Danışandan hız alan ve bilişsel yaklaşımlarla yapılan grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin kızgınlık düzeylerine etkileri. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Bridewell, W. B ve Chang, C. (1997). Distinguish between anxiety, depression and hostility: relation to anger-in, anger –out and anger control. Personality and İndividual Differences.22(4), 587-590.

Bulut-Serin,N ve Genç, H (2011). Öfke yönetimi eğitim programının ergenlerin öfke denetimi becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi. 36(159), 236-254.

Bundy, A., McWhirter, P.ve Mcwhirter, J.J. (2011). Anger and violence prevention: Enhancing treatment effect thorough booster sessions. Education and Treatment of Children. 34, 1-14.

Büyüköztürk,Ş (2007). Deneysel desenler. Ankara: Pegem A

Cenkseven ,F (2003). Öfke yönetimi becerileri programının ergenlerin öfke ve saldırganlık düzeylerine etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi. 2(4), 153-167

Chan, H., LU, C. Tseng, K.ve Ghou. (2003). Effectiveness of the anger -control program in reducing anger expression ın patients with schizophrenia. Archives For Psyhiactric Nursing. 17(2 ),88

Corey, G .(1996). Theory and practice of counseling and psychotherapy. 5th ed. Broooks:Cole Publishing Company.

Dangel, R. F, Deschner, J.P ve Rasp, .R (1989). Anger control training for adolescents in residential for treatment. Behavior Modification.13 (4).447-458.

Deffenbacher, J. L.,. Demm, P. M ve Brandon, A.D. (1986). High general anger: correlates and treatment. Behavior Research and Therapy. 24(4), 481-489.

Deffenbacher, J. L., Thwaıtes, G. A. ,Wallace. T.L ve Oetting, E. R. (1994). Social skills and cognitive relaxation approaches to general anger reduction. Journal of Counseling Psyhology. 60(3),386-389.

Deffenbacher, J. L., Lynch, L.R.S., Oetting , E.R ve Kemmper,C.C.(1996). Anger reduction in early adolecents. Journal of Counseling Psyhology..43, 2. 149-157.

Deffenbacher, J. L., Lynch, L. R. S.,. Oetting, E. R ve.Swaim, R.C. (2002). The Driwing Anger expresssion ınventory: a measure of how people express their anger on the road. Behavior

Research and Therapy .40,717-737. DelVecchio,T. ve O’Leary, K.D. (2004). Effectivensess of anger teratments for specific anger problems: A meta analytic review. Clinical Psychology Review. 24, 15-34.

DiGuisseppe, R ve Taftare, R (2003). Anger treatment for adults: A mete analytic review. Clinical

Psychology: Science and Practice. 10,70-84

Donohue, A. William ve. Kolt, R. (1992). Managing interpersonal conflict. Sage Publisher.

Edmonson, C . B. ve Conger, J. (1996). A Review of Treatment Efficiacy For Individuals With Anger

Problems : Conceptual, Assessment and Methodological Issues. Clinical Psychology Review. Vol. 16, No.3. 251-275. Fava, M.,. Rosenbaum, J. F. K., Anderson, J. Fava, R. Steingard,E. ve Bless. (1991). Anger attacks in depressed outpatients and their response to fluxetine. Psychoharmacology Bulletin. 27, 279.

Feindler, L. E., Ecton, B. R., Kingsley , D. ve Dubey C. (1986). Group anger control training for instituonalized psychiatric male adolecents. Behavior Research and Therapy. 17, 717-737.

Frey, K.S., Hirschstein, M. K ve .Guzzo, A.(2000). Second step: preventing aggression by promoting social competence. Journal of Emotional and Behavioral Disorders. 8 (2) ,10

Gerniza, M.A.ve Drummond,P.D.(2000). A multimodal cognitive behaviural approach to anger reduction in an occupational sample. Journal of Occupational and Organizational Psychology. ,181-194.

Glancy, G.ve Saini, M (2005). An evidenced –based review of psychological treaments of anger and aggression. Brief Treatment and Crisis İntervention. 5(2) 229-248.

Granic. I ve S. Butler. (1998). The relation betwen anger and antisocial beliefs in young offenders.

Personality and Individual Differences. 24(6), 759-765. Grodnitzky, G. R ve Tafrate, R. (2000). Imaginal exposure for anger reuction in adult outpatients:

A pilot study. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry. 17, 717-737. Gordon, T (1996). E.A.T.Etkili ana baba eğitimi. Çev: Aksay, E, Özkan, B. İstanbul. Sistem Yayıncılık.

Hains, A. A. (1992). Comparison of cognitive behavioral stress management techniques with adolecent boys. Journal of Counseling and Development . May/June. 600-605.

Hazaleus, S. L.ve Deffenbacher, J. L.(1985). Irrational beliefs and anger arousal. Journal of College Student Personel. 26 ,47-52.

Hazaleus, S. L. ve Deffenbacher, J. L.(1986). Relaxation and cognitive treatment of anger. Journal of

Counsulting and Cilinical Psyhology. 55(2), 222-226. Horesh, G. Zalsman ve Apter, A. (2000). Internalized anger, self-control and mastersy experience in inpatient anorexic adolecents. Journal of Psychosomatic Resesarch. 49 (2), 247-253.

Hermann,D.S ve McWhirter, J.J (2003). Anger and aggression management in young adolescents ; an experimental validation of the SCARE program. Educational and Treatment of Children. (3), 273-302.

Hovell, M. F., Blumberg, E.,J., Lises, S.,.Powell, L.ve Morrsonorrison, T.C. (2001). Training AIDS and anger prevension social skills in at risk adolecents. Journal of Counseling and Development . 79(3) , 347-356

Howells. K, ve A.Day. (2003). Readiness for anger management : Clinical and theorical issues.

Clinical Psychology Review. 23,319-3

Karataş, Z. (2009). Bilişsel davranışçı teknikler kullanılarak yapılan öfke yönetimi programının ergenlerin saldırganlığını azaltmadaki etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. ,12-24

Kısaç, İ. (1997). Gazi üniversitesi öğrencilerinin sürekli öfke ve öfke ifade tarzları düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Lerner, H. (2001). Öfke dansı. Çeviren: Gül, S. İstanbul: Varlık Yayınları.

Lochman, J. E. (1992). Cognitive behavioral intervention with aggresive boys: Three year follow up and preventive effects. Journal of Counsulting and Clinical Psychology: 60,426-432.

MEB (2006).Eğitim ortamında şiddetin azaltılması ve azaltılması: Strateji ve eylem planı (2006

). Ankara: Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Musante, L. ve Treiber, F. (2000). The relationship between anger-coping styles and lifestyle behaviors in teenagers. Journal of Adolecent Health. 27

Novaco, R. W.(1975). Anger control: the development evaluation of an expremental treatment lexington books.

Ortony, A., Clore, G. L ve. Collins, A. L. (1988). The cognitive structure of emotions. Cambridge pres universty pres.

Öz, F. S.(2008). Öfke yönetimi eğitiminin ergenlerde öfke ile başa çıkma ve iletişim becerilerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.

Özer, A. (1990). Duygusal Gerilimle Başedebilme. İstanbul : Varlık Yayınları.

Özer, A. K. (1994b). Sürekli öfke (SL-öfke) ve öfke ifade tarzı (öfke-tarzı) ölçekleri ön çalışması.

Türk Psikoloji Dergisi. 9(31),26-35. Özer, A. K. (1994a). Öfke, kaygı, depresyon eğilimlerinin bilişsel alt yapısı ile ilgili bir çalışma. Türk

Psikoloji Dergisi. 9(31), 12-25

Özmen, A. (2004). Seçim kuramına ve gerçeklik terapisine dayalı öfkeyle başa çıkma eğitim programının ve etkileşim grubu uygulamasının üniversite öğrencilerinin öfkeyle başa çıkma becerileri üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.

Reilly, P. M. ve Shopshire, M.,S (2002). Anger management for substance abuse and mental health clients. a cognitive behavioral therapy manual. U.S.Department of Health

Services Administration Center for Substance Abuse Treatment. Robins, S.ve Novaco, R.W.(1999). System Conseptualization and Treatment of Anger.

Journal of Clinical Psychology. 55(3). 325-337. Rossellini, G ve Worden, M. (1985). Of course you’re angry. Haselden Foundantion. NY.

Seay, H .A., Fee, V. E., Hollowy, K .S. ve Giesen, J.M. (2003). A multicomponent treatment package to increase anger control in teacher reffered boys. Child and Family Behaviour Therapy. 25(1).1-18

Schuerger, J. M. (1979). In : helping clients with special concerns (Eds. S. Einssenberg and L.E. Patterson) . Boston, Hougton Mifflin Comp.

Spielberger, C.D., Jacobs, S. Russell ve Crane, R.S. (1983). Assesment of anger: the state- trait anger scale. Advances in Personality Assesment. Hillsdale,159-160

Spielberger, C. D.(1988). State-trait experession inventory . Psychological Assetment Researces, Odessa, FL.

Sukhodolsky, D. G, Kassinove, H. V ve Gorman, B. C (2004). Cognitive behavioural therapy for anger in children and adolescents : A meta analysis. Aggression and Violent Behaviours. 9, 269.

Şahin, H. (2004). Öfke denetimi eğitiminin çocuklarda gözlenen saldırgan davranışlar üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Tavris, C. (1982). Anger the misunderstood emotion. Simon and Schuster. Publ. NY.

Tekinsav-Sütçü, S (2006). Ergenlerde öfke ve saldırganlığı azaltmaya yönelik bilişsel davranışçı bir müdahale programının etkinliğinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.

Thomas, P. S. (1998). Gender differences in anger expression: health implications. Resarch In

Nursing and Health. 12, 389-398. Timmons, P. L., Oehlerl M.E., Summerall, S. W., Timmos, C.W ve Borgers, S.B. (1997). Stres inoculation training for maladptive anger: comparison of group counseling versus computer guidance. Computer In Human Behavior. 13, 51-64.

Uz-Baş, A. (2010). Kişilerarası ilişkiler ve iletişimde güvengengenlik. (Ed:A.Kaya). Kişilerarası ilişkiler ve etkili iletişim. Ankara:Pegem Akademi.

Voltan, N. (1980). Grupla atılganlık eğitiminin bireylerin atılganlık düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Voltan-Acar, N. ve Öğretmen, T (2007). Kendini belirleme(güvengenlik) ölçeği geliştirme çalışmaları.

Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi.3(27), 67-78. Voltan-Acar, N.,Arıcıoğlu, A.,Gültekin, F.ve Gençtanırım, D.(2008). Üniversite öğrencilerini güvengenlik düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 35, 350

Weiner, I. B. (1982). Child and adolecent psychopathology. NY: Willey.

Whitfield, G. W (1999). Validating school work: an evaluation of a cognitive behavioral approach to reduce school violence. Research onSocial Work Practice, 99 (4), 399-427.

Woolfe, R. V ve Dryden W. (Eds). (1996). Handbook of counseling psychology. Sage Publications.

Yılmaz, N. (2004). Öfke ile başa çıkma eğitiminin ve grupla psikolojik danışmanın ergenlerin öfke İle başa çıkabilmeleri üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Zillman, A. (1991). Cognition- excitation interdependenceies in escalation of anger and angry aggression. In M. Pottegal and J. F. Knutson (Eds.) The dynamics of aggression: biological and social process in dyads and groups. Lawrence Elbaum Ass. Publ., U. K.