LIVIUS ANDRONICUS VE LATİN EDEBİYATI’NDAKİ YERİ VE ÖNEMİ

Lucius Livius Andronicus, hakkında bilgi sahibi olduğumuz, anadili Latince olmayan ilk Latin Edebiyatı ozanıdır. Andronicus, asıl adı Ανδρόνικος (Andronikos) olan Tarentumlu bir Eski Yunandır. Eski Yunan edebiyatından çeviriler yapmış, özellikle şiir ve yorumlar yazmıştır. Romalı çocuklara yönelik Homeros destanlarına benzer Latince bir eser yoktu. Bu nedenle Romalı ailelerin çocukları için ilk ders kitabını Livius Andronicus hazırlamıştır. Bu ders kitabı da yerli bir vezin olan “saturnius” veznini kullanarak Latinceye çevirdiği Homeros’un Odysseia destanıdır. İsmi de Latinceye uyarlanarak Odusia (Odyssea, Odissia) olmuştur. Roma epiğinin başlangıcı, öncü bir eser ve kültürel dönüşümün bir belgesi olan Livius Andronicus’un Odusia’sıyla olmuştur. Ayrıca Andronicus, kendi çabasıyla drama türüne yönelik olan, Eski Yunan gereksinimlerine uygun ilk Latin oyunlarını yazmıştır. Sadece Eski Yunan tragoedia (trajedi, tragedya) eserlerini değil, aynı zamanda comoedia (komedi, komedya) eserlerini de asıllarından çeviri veya uyarlama olarak kendi vezinlerini bozmadan Latin edebiyatına kazandırmıştır. Yazdığı ilahiler ve oyunlar sebebiyle büyük bir ün kazanmıştır. Eski Yunan oyunlarını örnek alarak tiyatro oyunları da yazmıştır. Sonuç olarak Lucius Livius Andronicus, Latin (Roma) Edebiyat tarihi açısından büyük bir öneme sahiptir.

Anahtar Kelimeler:

Latin, Latin Dili, Edebiyat, Andronicus, Odyssea, Tragedya, Komedya, Drama

LIVIUS ANDRONICUS AND THE PLACE AND IMPORTANCE OF HIM IN LATIN LITARATURE

Lucius Livius Andronicus, stay on top of him, non native speaker of Latin, is the first poet of Latin literature. Andronicus, whose real name is Ανδρόνικος (Andronikos), is an ancient Greek of Tarentum. He had made translations from ancient Greek literature, specially had wroten poem and commentaries. There was no Latin work similar to Homeric epics for Roman children. Therefore, Livius Andronicus prepared the first textbook for the children of Roman families. This textbook is also the Odyssea epic of Homeros, which he translated into Latin using the “saturnius” meter of a native meter. His name has been also adapted to the Latin, Odusia (Odyssea, Odissia). The beginning of the Roman epic has been with Odusia of Livius Andronicus, a pioneer work and a document of cultural transformation. In addition, Andronicus has written first Latin plays by his own effort, adapted to the ancient Greek requirements, which are directed to the genre of drama. He has brought not only Old Greek tragoedia (tragedy, tragedy) works but also comoedia (comedy, comedy) works to Latin literature without distorting their own meters as a translation or adaptation from original ones. He has earned a great reputation for his hymns and plays. He has also written theatrical plays as an example of ancient Greek plays. As a result, Lucius Livius Andronicus is of great importance for the history of Latin (Rome) literature..

Keywords:

Latin, Latin Language, Literature, Andronicus, Odyssea, Tragedy, Comedy, Drama,

PDF

___

Albrecht, M. V. (1997). A History of Roman Literature: From Livius Andronicus to Boethius. (F. ve K. Newman Çev.), Leiden, New York, Köln, E. J. Brill.
Beare, W. (1940). When Did Livius Andronicus Come to Rome?. The Classical Quarterly. Ocak-Nisan 1940. Erişim 7 Kasım 2017, http://www.jstor.org/stable/636780
Erim, M. (1987). Latin Edebiyatı, İstanbul, Remzi Kitabevi.
Hodges, A. L. (1902). Four Notes on Livius Andronicus. The New York Latin Leaflet, 1 Aralık 1902. Erişim 7 Kasım 2017, http://www.jstor.org/stable/40405095
Homeros. (1945). Odysseia (The Odyssey). (A. T. Murray, Çev.), Cilt 1, London, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, Loeb Classical Library.
Horatius. (1942). Saturae (Satires), Epistulae (Epistles) and Ars Poetica. (H. Rushton Fairclough Çev.), London, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, Loeb Classical Library.
Kabaağaç, S. Alova, E. (1995). Latince Türkçe Sözlük. İstanbul, Sosyal Yayınlar.
Kearns, J. M. (1990). Semnoths and Dialect Gloss in the Odussia of Livius Andronicus. The American Journal of Philology. Bahar 1990. Erişim 7 Kasım 2017, http://www.jstor.org/stable/295258
Livius. (1943). History of Rome. (Frank Gardner Moore Çev.), Cilt 7, London, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, Loeb Classical Library.
Mattingly, Harold B. (1957). The Date of Livius Andronicus. The Classical Quarterly. Temmuz-Ekim 1957. Erişim 7 Kasım 2017, http://www.jstor.org/stable/637455
Q. Horatius Flaccus. (1994). İambus’lar, Lirik Şiirler, Satura’lar, Mektuplar, (Türkan Uzel Çev.). Ankara, Türk Tarih kurumu Basımevi.
Remains of Old Latin. (1936). (E. H. Warmington Çev. ve Ed.), Cilt 2, London, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press.
Sanford, E. M. (1923). The Tragedies of Livius Andronicus. The Classical Journal. Şubat 1923. Erişim 18 Aralık 2018, https://www.jstor.org/stable/3288596
Sheets, George A. (1981). The Dialect Gloss, Hellenistic Poetics and Livius Andronicus. The American Journal of Philology, Bahar 1981. Erişim 7 Kasım 2017, http://www.jstor.org/stable/294154 S. Hornblower ve A. Spawforth (Ed.). (1996). The Oxford Classical Dictionary. (3. Baskı). Oxford, New York: Oxford University Press.
S. Hornblower ve A. Spawforth (Ed.). (1996). The Oxford Classical Dictionary. (3. Baskı). Oxford, New York: Oxford University Press.