ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BENLİK AYRIMLAŞMASI, ÖZGECİLİK, İÇ-DIŞ KONTROL ODAĞI VE POZİTİF-NEGATİF DUYGU DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ

Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin benlik ayrımlaşması, özgecilik, iç-dış kontrol odağı ve pozitif-negatif duygu düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemi, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında, Uşak Üniversitesi, Eğitim Fakültesi’nin çeşitli bölümlerinde öğrenim görmekte olan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 196’sı kız (%61,8), 121’i erkek (%38,2) olmak toplam 317 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Katılımcıların benlik ayrımlaşması düzeylerini ölçmek amacıyla “Benlik Ayrımlaşması Ölçeği” (BAÖ), kontrol odağını belirlemek amacıyla “Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOÖ), özgecilik düzeylerini ölçmek amacıyla “Özgecilik Ölçeği” (ÖÖ)  ve pozitif ve negatif duyguyu ölçmek amacıyla “Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği” (PNDÖ) kullanılmıştır. Bağımsız değişkenlerin benlik ayrımlaşmasını açıklama düzeyini belirlemek amacıyla aşamalı regresyon analizi yapılmıştır. Özgeciliğin ve pozitif ve negatif duyguların tüm boyutları birlikte alt boyutlarının birlikte benlik farklılaşmasını istatistiksel olarak anlamlı şekilde yordadığı görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin iç ve dış kontrol odağının şans ve kişiler arası dış kontrol alt boyutu dışında benliğe ilişkin farklılaşmada bir etkisinin olmadığını tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular, alan yazın kapsamında tartışılmış ve çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

INVESTIGATING THE RELATIONSHIPS BETWEEN THE SELF-DIFFERENTIATION, ALTRUISM, INTERNAL-EXTERNAL LOCUS OF CONTROL, POSITIVE-NEGATIVE EMOTION LEVELS IN UNIVERSITY STUDENTS

It is aimed to investigate the relationship between the self-differentiation, altruism, internal-external locus of control, and positive-negative emotion levels in university students in this study. The study group of the research constitutes of the 317 university students, 196 females and 121 males, who were studying at Faculty of Education in Uşak University in 2018-2019 academic years and who voluntarily agreed to participate in the research. The Self-Differentiation Scale (SDS) was used to measure the levels of self-differentiation levels of the participants, the Rotter's Internal-External Locus of Control Scale (RIELCS) was used to determine the locus of control; and the Altruism Scale (AS) was used to measure their altruism levels and the Positive and Negative Emotion Scale (PNES) was used to measure their positive and negative emotion levels. The stepwise regression analysis was performed to determine to what extent the independent variables predicted self-differentiation. It was found that the altruism and all dimensions and sub-dimensions of positive and negative emotions significantly predicted the self-differentiation. It was determined that the internal and external locus of control of the university students did not have any effect on the differentiation of self except for the chance and interpersonal external control sub-dimension.

___

  • Acar, T. ve Acar, N. V. (2013). “Babam ve oğlum” filmi’nin çok kuşaklı/kuşaklararası aile terapisi’nin temel kavramları açısından değerlendirilmesi. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 37-53.Akbaba, S. (1994). Grupla psikolojik danışmanın sosyal psikolojik bir kavram olan özgecilik üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.Akbaba, S. (2001). Özgecilik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Atatürk Üniversitesi Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 85-95.Ak, K. (2013). Üniversite öğrencilerinin özgecilik düzeylerinin yordayıcısı olarak yaşam amaçları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.Akın, A. (2007). Akademik kontrol odağı ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 9-17.Akkaya, R. (2015). Öğretmenlerin kontrol odağı ile iş doyumu arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.Aktaş, H. G. (2008). Öğretmenlerde denetim odağı ve örgütsel vatandaşlık. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.Arpacı, P., ve Özmen, D. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin özgecilik ve empatik eğilim düzeyleri ve aralarındaki ilişki. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi (Head), 11(3), 51-57.Aronson. Drake, J. R., Murdock, N. L., Marszalek, J. M., & Barber, C. E. (2015). Differentiation of self-inventory short form: development and preliminary validation. Contemporary Family Therapy, 37(2), 101-112.Arslan, G. (2015). Ergenlerde psikolojik sağlamlık: bireysel koruyucu faktörlerin rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(44), 73-82.Basım, H.,N ve Şeşen, H. (2006). Kontrol odağının çalışanların nezaket ve yardım etme davranışlarına etkisi: kamu sektöründe bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 159-168.Başol, G. ve Türkoğlu, E. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının düşünme stilleri ile kontrol odağı durumları arasındaki ilişki. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 732-757.Bem, S. L. (1983). Gender schema theory and its implications for child development: raising gender-aschematic children in a gender-schematic society. Signs: Journal of Women in Culture and Society, 8, 598-616.Bernal, G. ve Berger, S. M. (1976). Vicarious eyelid conditioning. Journal of Personality and Social Psychology, 34, 62-68.Bilhan, S. (1991). Eğitim felsefesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.Bohlander, R. W. (1999). Differentiation of self, need fulfillment, and psychological well-being in married men. Psychological Reports, 84 (3), 1274-1280.Bowen, M. (1976). Theory in the practice of psychotherapy. P. J. Guerin, Jr. (Ed.), family therapy: theory and practic., 42-90. New York: Garner Press. Bowen, M. (1978). Family therapy in clinical practice. New York, NY: Jason Aronson.Bowen, M. (1985). Family therapy in clinical practice. New York: Jason Aronson.Choi, S. W. ve Murdock, N. L. (2017). Differentiation of self, interpersonal conflict, and depression: the mediating role of anger expression. Contemporary Family Therapy, 39(1), 21-30.Cüceloğlu, D. (2003). İnsan ve davranışı. Psikolojinin temel kavramları. İstanbul: Remzi Kitapevi.Çeçen, A.R. (2002). Duyguları yönetme becerileri eğitimi programının öğretmen adaylarının duyguları yönetme becerileri üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.Çetin, F. (2008). Kişilerarası ilişkilerde kendilik algısı, kontrol odağı ve kişilik yapısının çatışma çözme yaklaşımları üzerine etkileri: uygulamalı bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Dağ, İ. (1990). Kontrol odağı, stresle başa çıkma stratejileri ve psikolojik belirti gösterme ilişkileri. Yayınlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Deniz, M. E., Arslan, C., Özyeşil, Z., ve İzmirli, M. (2012). Öz-anlayış, yaşam doyumu, negatif ve pozitif duygu: Türk ve diğer ülke üniversite öğrencileri arasında bir karşılaştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 428 – 446.Doğan, Y. (2005). Organizasyonlarda pozitif ve negatif duygusallığın çalışanların görev ve bağlamsal performansları üzerine etkisini belirlemeye yönelik Kayseri’de bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.Drake, J. R., Murdock, N. L., Marszalek, J. M. ve Barber, C. E. (2015). Differentiation of self-inventory—short form: development and preliminary validation. Contemporary Family Therapy, 37(2), 101-112.Duru, E. (2002). Öğretmen adaylarında kişi-durum yaklaşımı bağlamında yardım etme davranışı eğilimi empati ve düşünme stilleri ilişkisi ve bu değişkenlerin bazı psikososyal değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış doktora lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.Elmas, U. (1998). Bireylerin ana-baba tutumları ile özgecilik düzeyleri arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.Erikson, E.H. (1950). Childhood and society. New York: Norton.Ersanlı, E. (2003). Üniversite öğretim elemanlarının duygusal zekâ düzeyleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Samsun.Fisher, C. J. ve Cole, K. M. (1993). Leadership and management of volunteer programs: A guide for volunteer administrators. San Francisco: JosseyBass Publishers.FeldmanHall, O., Dalgleish, T., Evans, D. ve Mobbs, D. (2015). Empathic concern drives costly altruism. Neuroimage, 105, 347-356.Freedman, J. L., Sears, D. O. & Carlsmith, J. S. M. (1993). Sosyal psikoloji. (Çev.:A. Dönmez). Ankara: İmge Kitapevi.Gençöz, T. (2000). Pozitif ve negatif duygu ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15(46), 19-26.Ghadiri, A., Bahari, M..D., Bafrani, F.A., Alami, M., Farzaneh, M., ve Timachi, M. (2013). The survey of relationship between quality management and financial performance. Interdıscıplınary Journal Of Contemporary Research In Busıness, Institute Of Interdisciplinary Business Research, 5,(2). Gibson, J. M. ve Donigian, J. (1993). Use of bowen theory. Journal of Addictions And Offender Counseling, 14 (1), 25-36.Gintis, H. (2003). The hitchhiker’s guide to altruism: gene-culture coevolution, and the ınternalization of norms. Journal of Theory Biology, 220, 407-418.Goldenberg, H. Ve Goldenberg, I. (2008). Family therapy an overview. Belmont: Thomson Hieger Education.Goleman, D. (2005). Duygusal zeka. (Çev: Yüksel, B.Seçkin). İstanbul: Varlık Yayınları.Gülaçtı, F., Gür, R. ve Çiftçi, Z. (2017). Öğretmen adaylarının özgecilik ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Pegem Atıf İndeksi, 473-484.Günay, S. (2007). Evlilik çatışması, nedensellik- sorumluluk yüklemeleri, eşlerin evlilik ilişkisinden sağladıkları genel doyuma ilişkin görüşleri ve evliliğe ilişkin değerlendirmeler arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Gürdil, G. (2007). Üniversite öğrencilerinde travma yaşantısı, stresle başa çıkma tarzları ve iç-dış kontrol odağı inancı ile riskli alkol kullanımı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Hainlen, R. L., Jankowski, P. J., Paine, D. R., & Sandage, S. J. (2016). Adult attachment and well-being: dimensions of differentiation of self as mediators. Contemporary Family Therapy, 38 (2), 172-183.Hançerlioğlu, O. (1986). Felsefe sözlüğü. İstanbul: Remzi Yayınevi.Hanımoğlu, E., ve Akbaş, T. Üniversite öğrencilerinde aile fonksiyonları, benliğin ayrımlaşması, algılanan stres, kaygı ve depresyon arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(2), 55-69.Heider, F. (2013). The psychology of interpersonal relations. New York: Psychology Press.Hisli-Şahin, N., Basım, H., N, ve Çetin, F. (2009). Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımlarında Kendilik Algısı ve Kontrol Odağı. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(2), 153-163Hooper ve Depuy (2010). Mediating and moderating effects of differentiation of self on depression symptomatology in a rural community sample. The Family Journal: Counselling and Therapy for Couples And Families, 18(4), 358-368İhtiyaroğlu, N. ve Demir, E. (2015). Farklı denetim odağına sahip öğretmenlerin etkililik düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21, 45-55Jenkins, S. M., Buboltz, W. C. J., Schwartz, J. P. ve Johnson, P. (2005). Differentiation of self and psychosocial development. Contemporary Family Therapy, 27, 251–261.Jung, Y. ve Kim, H. (2015). Self-differentiation, family functioning, life satisfaction and attitudes towards marriage among south korean university students. Indian Journal of Science and Technology, 8(19), 1-9.Kağıtçıbaşı, Ç. (1988). İnsan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınları.Karadağ, E. ve Mutafçılar, I. (2009). Prososyal davranış ekseninde özgecilik üzerine teorik bir çözümleme. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 41-69.Karababa, A., Mert, A., & Çetiner, P. (2018). Üniversite öğrencilerinde psikolojik iyi olmanın bir yordayıcısı olarak benlik ayrımlaşması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 19 (2), 1235-1263.Küçükkaragöz, H. (1998). İlkokul öğretmenlerinde kontrol odağı ve öğrencilerinin kontrol odağının oluşumuna etkileri. Yayınlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.Kasapoğlu, F. (2013). Üniversite öğrencilerinde iyilik hali ile özgecilik arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.Kerr, M. E. and Bowen, M. (1988). Family evaluation. New York, NY: W. W. Norton Company..Kesici, Ş., Mert, A., Bayrakçı, E., Kiper, C. (2017). Vaka örnekleriyle birlikte aile danışma kuramları ve teknikleri. Ankara: Nobel Yayınları.Klever, P. (2009). Goal direction and efectiveness, emotional maturity, and nuclear family functioning. Journal Of Marital And Family Therapy, 35, 3, 308-324.Krycak, R. C., Murdock, N. L. ve Marszalek, J. M. (2012). Differentiation of self, stress, and emotional support as predictors of psychological distress. Contemporary Family Therapy, 34(4), 495-515.Lampis, J., Cataudella, S., Busonera, A. ve Skowron, E. A. (2017). The role of differentiation of self and dyadic adjustment in predicting codependency. Contemporary Family Therapy, 39(1), 62-72Lefcourt, H., M. (1976). Recent developments in the study of locus of control. In B. A. Maher (Ed.), Progress in experimental personality research (Vol. 6, pp. 1-39). New York: Academic Press.Licht, C. ve Chabot, D. (2006). The chabot emotional differentiation scale: a theoretically and psychometrically sound instrument for measuring bowen's intrapsychic aspect of differentiation. Journal Of Marital And Family Therapy, 32(2), 167-80.London, P. ve Bower, R. K. (1968). Altruism, extraversion, and mental illness. The Journal of Social Psychology, 76(1), 19-30.Maslow, A. (2001). İnsan olmanın psikolojisi. (Çev. O. Gündüz), İstanbul: Kuraldışı Yayınları.McLeod, S. A. (2014). Carl Rogers. Retrieved at 07.02.2019 from www.simplypsychology. org/carl-rogers.html. Mert, A., & Çetiner, P. (2018). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum ile benlik ayrımlaşması arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sakarya University Journal Of Education, 8(3), 190-204.Mert, A. ve Topal, İ. Benlik ayrımlaşmasının manevi yönelimine etkisinin bazı değişkenlerle incelenmesi. OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8, (14), 68-91. DOI: 10.26466/opus.393261.Metcalf, L. Ve LPC-S, L. S. (2011). Marriage and family therapy: A practice-oriented approach. New York: Springer Publishing Company.Mercin, L. (2005). Piaget ve Kohlberg’in ahlâk (moral) gelişim kuramlarının özellikleri ve karşılaştırılması. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5, 73-86.Mateer, N. H. ve Willover, D. J. (1994). Teacher altruism: Implications for administrators. Pennsylvania Educational Leadership, 13 (2), s. 29-31.Myers, G. (1992). The pursuit of happiness. New York: Harper Collins.Nichols, M. ve Schwartz, R. (1998). Family therapy: Concepts and methods. Boston: Allyn ve Bacon.Oktar, S. (2018). Üniversite öğrencilerinin özgecilik, kişilik özellikleri ve sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.Özdevecioğlu, M., Can, Y. ve Akın, M. (2013). Organizasyonlarda pozitif ve negatif duygusallık ile bireysel ve örgütsel saldırganlık arasındaki ilişkiler: fiziksel aktivitelere katılımın rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(2), 159-172.Özer, B. U., ve Tezer, E. (2008). Umut ve olumlu-olumsuz duygular arasındaki ilişkiler. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (23).Öztemel, K. (2014). Kariyer kararsızlığı ile mesleki karar verme öz yetkinlik ve kontrol odağı arasındaki ilişkiler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 459-477.Papero, D. V. (1995). Bowen family systems and marriage. In N. S. Jacobson ve A. S. Gurman (Ed.), Clinical handbook of couple therapy (Ss. 11-30), New York: Guilford Press.Peker, A. (2015). Negatif duygunun siber zorbalık ve mağduriyete ilişkin yordayıcı rolünün incelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1633-1646.Peleg, O. ve Yitzhak, M. (2010). Differentiation of self and separation anxiety: Is there a similarity between spouses? Contemporary Of Family Therapy, 33(1), 25-36.Peleg, O. ve Zoabi, M. (2014). Social anxiety and differentiation of self: a comparison of jewish and arab college students. Personality And Individual Differences, 68, 221-228.Polat, K., & İlhan, T. Evli bireylerde çift uyumu ve bazı psikolojik belirtilerin benliğin farklılaşması açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(50), 87-115.Rogers, C. (1959). A theory of therapy, personality and interpersonal relationships as developed in the client-centered framework. In (ed.) S. Koch, Psychology: A study of a science. Vol. 3: Formulations of the person and the social context. New York: McGraw Hill.Ross, A. S., Hinshaw, A. B. ve Murdock, N. L. (2016). Integrating the relational matrix: attachment style, differentiation of self, triangulation, and experiential avoidance. Contemporary Family Therapy, 38(4), 400-411.Rotter, J. B. (1990). Internal versus external control of reinforcement: A case history of a variable. American Psychologist, 45(4), 489.Rotter, J.B. (1966). Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcement. Psychological Monographs,1. Sandage, S. J. ve Jankowski, P. J. (2010). Forgiveness, spiritual instability, mental health symptoms, and well-being: mediator effects of differentiation of self. Psychology Of Religion And Spirituality, 2(3), 168-180.Sandage, S. J. ve Jankowski, P. J. (2013). Spirituality, social justice, and intercultural competence: mediator effects for differentiation of self. International Journal Of Intercultural Relations, 37(3), 366-374.Sarbin, T. R. (1952). A preface to a psychological analysis of the self. Psychological Review, 59(1), 11-22.Sarı, S. (2007). Sürekli kaygının yordayıcıları olarak belirsizliğe tahammülsüzlük, endişe ile ilgili inançlar ve kontrol odağının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Sarıkaya, Y., Boyacı, M, İlhan, T., & Aldemir, A. (2018.) Benliğin farklılaşması envanteri kısa formunun (BFE-KF) Türkçe ’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 365-380. doi: 10.14686/buefad.364196. Schultz, D. P. ve Schultz, S. E.(2007). Modern Psikoloji Tarihi (Çev: Yasemin Aslay). 2. Baskı, İstanbul: Kaknüs Yayınları.Sexton, T., Weeks, G. ve Robbins, M. (2003). Handbook of family therapy: the science and practice of working with families and couples. New York:Brunner-Routledge.Shapiro, Francine, Florance W. K. ve Maxfield, L. (2007). Handbook of EMDR and family therapy processes. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.Skinner, E. A. (1996). A guide to constructs of control. Journal of Personality and Social Psychology, 71, 549-570.Skowron, E. A. (2004). Differentiation of self, personal adjustment, problem solving, and ethnic group belonging among persons of color. Journal Of Counseling And Development, 82, 447-456.Skowron, E. A., Holmes, S. E. ve Sabatelli, R. M. (2003). Deconstructing differentiation: self regulation, ınterdependent relating, and well-being in adulthood. Contemporary Family Therapy, 25(1), 111-129.Skowron, E. A., Stanley, K. L. ve Shapiro, M. D. (2009). A longitudinal perspective on differentiation of self, interpersonal and psychological well-being in young adulthood. Contemporary Family Therapy, 31, 3-18.Skowron, E. A., Wester, S. R., ve Azen, R. , 2004, differentiation of self-mediates college stress and adjustment. Journal of Counselling And Development, 82, 69–78.Sohrabi, R., Asadi, M., Habibollahzade, H. ve Pana-Ali, A. (2013). Relationship between selfdifferentiation in bowen’s family therapy and psychological health. Procedia – Social And Behavioral Sciences, 84, 1773-1775.Solmuş, T. (2004) İş yaşamı, denetim odağı ve beş faktör kişilik modeli. Türk Psikoloji Bülteni, 10(34), 196-205.Staub, E. (2003). The psychology of good and evil: why children, adults, and groups help and harm others. USA: Cambridge University Press.Şahin, N. H., Basim, H. N. Ve Çetin, F. (2009). Kişilerarası çatışma çözme yaklaşımlarında kendilik algısı ve kontrol odağı. Türk Psikiyatri Dergisi, 20(2).Şahin, Y. (2015). Üniversite öğrencilerinin mutluluk, iyimserlik ve özgecilik düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Şirvanlı-Özen, D. ve Temizsu, E. (2010). Anksiyete ve depresif bozukluklarda örtüşen ve ayrışan belirtiler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2(1):1­14Tanrıdağ, R. (2000). Sigara içme davranışı üzerinde denetim odağının etkisinin incelenmesi. Kriz Dergisi. 8(1):21-26.Taylor, S. E., Peplau, L. A., & Sears, D. O. (2010). Sosyal psikoloji. (Çev. A. Dönmez), İstanbul:Tellegen, A. (1985). Structures of mood and personality and their relevance to assessing anxiety, with an emphasis on self-report. In A. H. Tuma ve J. D. Maser (Eds.),Anxiety and the anxiety disorders (pp. 681-716). Hillsdale, NJ: Erlbaum. İmge Kitabevi Yayınları.Topal, M. (2011). Üniversite öğrencilerinin stres ile başa çıkma stilleri ile pozitif ve negatif duygu arasındaki ilişki. Yayınlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.Tümkaya, S. (2000). İlkokul öğretmenlerindeki denetim odağı ve tükenmişlikle ilişkisi. PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 8Ümmet, Ü., Ekşi, H. ve Otrar, M. (2013). Özgecilik (altruism) ölçeği geliştirme çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi, 11 (26), 301-321.Watson, D. ve Clark, L.A. ve Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measure of positive and negative affect: The PANAS scales. Journal of Personality and Social Psychology, 54(6), 1063-1070.Wilson, E,O. (2012). Yeryüzünün sosyal fethi (Çev. Gül Tonak). İstanbul: Say Yayınları.Williamson, I., Sandage, S. J. ve Lee, R. M. (2007). How social connectedness affects guilt and shame: mediation by hope and differentiation of self. Personality And Individual Differences, 42, 2159–2170.Xue, Y., Xu, Z. Y., Zaroff, C., Chi, P., Du, H., Ungvari, G. S., ve Xiang, Y. T. (2016). Associations of differentiation of self and adult attachment in individuals with anxiety‐related disorders. Perspectives İn Psychiatric Care. Doi: 10.1111/Ppc.12200Yalçın, B., Tetik, S., & Açıkgöz, A. (2010). Yüksekokul öğrencilerinin problem çözme becerisi algıları ile kontrol odağı düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 19-27.Yeşilyaprak, B. (2004). Eğitimde bireysel farklılıklar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Yeşilyaprak, B. (1993). Kişilik gelişiminde ailesel faktörlerin etkisine ilişkin bir araştırma. Aile ve Toplum Dergisi, 3(1), 3-16.Yöntem, M. K. ve İlhan, T. (2013). Benlik kurguları ve otantikliğin özgecilik üzerindeki yordayıcı gücünün incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 8(8), 2291-2302.Yöntem, M. K., Öktem, İ., ve Artuç, S. (2017). Lise öğrencilerinin psikolojik doğum sırasının özgecilik üzerindeki yordayıcı gücünün incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 12(4), 623-640.Yusuf, S., Boyacı, M., İlhan, T. Ve Aldemir, A. (2018). Adaptation of the differentiation of self ınventory short form (dsı-sf) to Turkish: Validity and reliability study. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 365-38.