TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMEN ADAYLARININ DİL BİLİNÇ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
İletişimin başlıca unsuru dildir. Anlama ve anlatma esaslarına dayanan dil, dinleme, konuşma okuma ve yazma becerilerini kapsar. Anlama ve anlatma alanları çerçevesinde, Türk dili edebiyatı öğretmenlerinin en önemli görevi öğrencilerin okuma, yazma, konuşma ve dinleme beceri alanlarına yönelik çalışmalar yapmak, bu becerilerini geliştirmek; onları nitelikli, dil bilincine sahip bireyler olarak yetiştirmektir. Dolayısıyla, öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının kendini sürekli yenileyen, geliştiren ve Türkçe bilincine sahip nitelikte bireyler olarak yetişmeleri şarttır. Tüm bunlardan hareketle, araştırmanın temel problemi, Türk dili ve edebiyatı öğretmen adaylarının Türkçe bilincini, Türkçe bilincine yönelik seviyelerini çeşitli değişkenler açısından değerlendirmek ve buna uygun öneriler sunmaktır. Bu amaçla çalışmada, Yaman’ın (2011) geliştirmiş olduğu “Türkçe Bilinci” ölçeği kullanılmıştır. Çalışma grubunu Gazi Eğitim Fakültesi, örneklemini 2015-2016 eğitimöğretim yılı güz dönemi Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği bölümü 1. ve 5. sınıf arasındaki öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmada kız öğrencilerin Türkçe dil bilinci düzeyinin erkek öğrencilere göre ortalama puanlar bakımından daha yüksek olduğu görülmüş; hem kız hem erkek öğrencilerin Türkçe dil bilincinin, ülke bütünlüğü açısından diğer boyutlara göre daha yüksek puanlara sahip olduğu sonucu elde edilmiştir. Öğretmen adaylarının sınıf düzeyleriyle birlikte ortalama puanlarında da bir yükseliş olduğu gözlenmiş; tüm sınıf seviyelerinde alt boyut düzeyleri bakımından en düşük ortalama puanın “bireysel kullanım”; en yüksek ortalama puanlar bakımından ise “kitle iletişim” alt boyutunda olduğu tespit edilmiştir.
ANALYSING THE LANGUAGE AWARENESS LEVELS OF PROSPECTIVE TURKISH LANGUAGE AND LITERATURE TEACHERS
Language is the main element of communication. Under the framework of comprehension and narration, the most important task of Turkish language literature teachers is to make the students learn about the skills of listening, speaking reading and writing. The most critical duty of a Turkish language and literature teacher is to help students practise and improve reading, writing, speaking and listening skills and raise individuals with language awareness. Therefore, it is imperative that teachers and prospective teachers develop as qualified individuals who constantly renew, develop and have Turkish consciousness. In all these activities, the main problem of the research is to evaluate the Turkish consciousness of Turkish language and literature teacher candidates and the levels of Turkish consciousness in terms of various variables and present appropriate suggestions. For this purpose, the "Turkish Consciousness" scale developed by Yaman (2011) was used. The study group of this research includes Gazi University Faculty of Education, and the sample group consists of Turkish Language and Literature Teaching students from all years of the five-year study program during the fall semester of the academic year 2015-2016. In the study, it was observed that the level of Turkish language awareness of female students was higher than male students in terms of average scores. It was concluded that the Turkish language consciousness of both male and female students had higher scores than other dimensions in terms of country cohesion. It has been observed that there is an increase in average scores with class levels. The lowest average score in terms of subdimension levels at all class levels is individual use. The highest average scores were found to be in the "mass communication" sub-dimension.bold.
___
- Abu Radwan, A. (2005). The effectiveness of explicit attention to form in language learning. System, 33(1), 69-87.
- Akalın, H. (2005). Bilişim Çağı ve Türkçenin Sorunları. http://turkoloji.cu.edu.tr. Erişim Tarihi: 19.05.2017
- Akçay, A. ve Özcan, M. F. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının bilgisayar ve genel ağ terimlerinin türkçe karşılıklarını bilme yeterlikleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(4),151-161.
- Aksan, D. (1983). Sözcük Türleri. Ankara: TDK Yayınları.
- Arslan, A ve Kılıç, Y. (2012.) Türkçe öğretmenleri ile öğretmen adaylarının türkçe bilinç düzeyleri (ağrı ili örneklemi). Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 799-806.
- Bağcı, H. (2012). Öğretmen adaylarının Türkçenin Yaşadığı Sorunlara Yönelik Farkındalıkları ve Önerileri (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği). Turkish Studies-International Periodical For the Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic, 7/1, 291-307.
- Borg, S. (1994). Language awareness as a methodology: implications for teachers and teacher training. Language Awareness, 3 (2), 61-71.
- Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı istatistik, araştırma deseni spss uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Çağlak, E. (2003). Kitle iletişim araçlarında Türkçenin yanlış kullanımı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi. (http://asosindex.com/journal-article-ulltext?id=5303&part=1: Erişim Tarihi:19.05.2017).
- Demirbağ, İ. (2002). Türkçe reklam bildirilerinde kullanılan yabancı sözcükler, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 26 (1), 125-134.
- Gass, S., I. Svetics & S. Lemelin (2003). Differential Effects Of Attention. Language Learning, 53(3), 497-545.
- Hawkins, E. W. (1992). Awareness of language/knowledge about language in the curriculum in England and Wales: A historical note on twenty years of curricular debate. Language Awareness, 1(1), 5-18.
- James, C. & P. Garrett (eds.) (1991). Language Awareness In The Classroom. London: Longman.
- James, C. (1999). Language Awareness: Implications For The Language Curriculum. Language Awareness, 12 (1), 94-115.
- Kabadayı, O. (2006). Ağ Ortamındaki Türkçeye Genel Bir Bakış. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, XCI (652), 298-314.
- Kara, M. (2006). İnternet Türkçesinin Çılgınlığı: “Türkçe Dili (!) ve Diğerleri”, Akademik Araştırmalar Dergisi, 30, 157-170.
- Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
- Leow, R. (1997). Attention, Awareness And Foreign Language Behaviour. Language Learning, 47(3), 467-505.
- Levend, A. S. (1973). Dil Üstüne. Ankara: TDK Yayınları.
- Robinson, M. (2005). Metalanguage in L1 English-speaking 12-year-olds: Which aspects of writing do they talk about? Language Awareness, 14(1), 39-55.
- Rosa, E. & M. O’Neill (1999). Explicitness, intake and the issue of awareness: Another piece of the puzzle. Studies in Second Language Acquisition, 22 (4), 511-566.
- Taşkın, G. ve Üsküplü, S. (2004). Bilişim Türkçesi www.be.itu.edu.tr/~gulsen/gulsen_ozturkce.pdf. Erişim Tarihi: 15.05.2017.
- Thornbury, S. (1997). About language: Tasks for teachers of English. Cambridge: Cambridge University Press.
- Ulaş, H ve Sevim, O. (2010). İnternet Ortamındaki Türkçenin Genel Durumu, EKEV Akademi Dergisi, 44 (14),185-192.
- Yaman H. ve Yavuz, E. (2007). İnternet Kullanımının Türkçeye Etkileri: Nitel Bir Araştırma, Journal of Language and Linguistic Studies, 3, (2), 237-249.
- Yaman, H. (2011), Türkçe Bilinci Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9 (1), 151-167.
- Yıldırım, F. ve Tahiroğlu, T. (2006). İnternette Türkçe Kullanımı Sorunları, Türkçenin Çağdaş Sorunları. Haz. Gürer Gülsevin-Erdoğan Boz, Ankara: Gazi Kitabevi.