PSİKOLOJİK DANIŞMAN ADAYLARININ MESLEĞE İLİŞKİN KİŞİSEL EĞİLİMLERİNİN İNCELENMESİ

Bu çalışmanın amacı lisans düzeyindeki psikolojik danışman adaylarının cinsiyetlerine, sınıflarına, psikolojik danışma eğitimini seçme nedenlerine ve alanının neden önemli olduğuna yönelik görüşlerine göre mesleğe ilişkin kişisel eğilimlerinin değişip değişmediğini ortaya koymaktır. Çalışmanın katılımcıları İç Anadolu Bölgesi’ndeki büyük bir şehirde bulunan iki devlet üniversitesindeki toplam 431 Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık programı öğrencisidir. Veriler Mesleğe İlişkin Kişisel Eğilimleri Değerlendirme Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu ile toplanmıştır. Ölçekten toplam puan ve altı alt boyuta ilişkin (farklıklara saygı, kişilerarası ilişkilerde özen, insanlara ve yardım etmeye yönelik olma, yaşama karşı olumlu tavır, kendinin farkında olma ve yeniliklere açık olma) puanlar alınabilmektedir. Elde edilen bulgulara göre, kadın psikolojik danışman adaylarının mesleğe ilişkin kişisel eğilimlerinin erkek psikolojik danışman adaylarına göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Dört yıllık eğitimle mesleğe ilişkin kişisel eğilimlerde olan değişiklikler değerlendirildiğinde psikolojik danışman adaylarının kişilerarası ilişkilere özen ve kendinin farkında olma özelliklerinde iyileşme eğilimi gözlenmiştir. Bulgular psikolojik danışma alanını planlayarak seçenlerin mesleğe ilişkin kişisel eğilimlerinin diğer nedenlerle seçenlere göre daha yüksek olduğunu göstermektedir. Psikolojik danışma alanını başkalarına yardımcı olduğu için önemli bulanların mesleğe ilişkin kişisel eğilim puanları diğer görüşlerde olan gruplara göre daha yüksek bulunmuştur. Bulgular alanyazın ışığında tartışılmış ve bazı öneriler sunulmuştur.

INVESTIGATING PROFESSIONAL DISPOSITIONS OF COUNSELOR CANDIDATES

The current study was aimed in an attempt to investigate the development of professional dispositions among a sample of undergraduate counselor education candidates according to their gender, year of training, reason the candidate selected counselor education as the training area, and the candidate’s perception of and significance of the counseling profession. The participants in this study were 431 (364 female, 67 male) undergraduate university students from two state universities in a big city in Turkey. Data were collected through the Professional Disposition Scale for Counselor Candidates and the use of a personal data form for demographic information. This instruments yields six sub dimension (diversity tolerance, compassionate communication with clients, prosocial tendency, positive attitude toward live, self-awareness / self-control and openness to new experience) and total scores. Analysis of the data strongly indicated that female subjects demonstrated a higher level of professional dispositional development than did the male participants. When evaluating the changes in dispositional development across the four years of education all scores were observed to improve with significant increases in compassionate communication and self-awareness and self-control dimensions. The results indicated that those students who elected counseling training because of a strong personal preference outscored participants who entered counselor training for some other reason. Participants reported that counseling was of value because it provided help to others scored significantly higher than other groups. Findings were discussed according to literature and some suggestions were provided.

PDF

___

Boden, M. T., Gala, S., & Berenbaum, H. (2013). Emotional awareness, gender, and peculiar body-related beliefs. Cognition and Emotion, 27(5), 942-951.
Brear, P., Dorrian, J., & Luscri, G. (2008). Preparing our future counseling professionals: Gatekeeping and the implications for research. British Association for Counseling and Psychotherapy, 8(2), 93-101. doi:10.1080/14733140802007855
Brody, L. R. (1997). Gender and emotion: Beyond stereotypes. Journal of Social Issues, 53(2), 369-393.http://dx.doi.org/10.1111/0022-4537.00022
Brown-Rice, K. & Furr, S. (2016). Counselor educators and students with problems of professional competence: A survey and discussion. The Professional Counselor, 6(2), 134-146. doi:10.15241/kbr.6.2.134;
Bucassa, L. A., Beebe, R. S. & Toman, S. M. (2010). Life and work values of counselor trainees: A national survey. The Career Development Quarterly, 59(1), 2-18.
Corey, G., Corey, M. S. & Callahan, P. (1998). Issues and ethics in the helping professions. (3rd ed.). Pacific Grove: Brooks/Cole Publishing Company.
Costa, P. T., Terracciano, A. & McCrae, R. R. (2001). Gender differences in personality traits across cultures: Robust and surprising findings, Journal of Personality and Social Psychology, 81(2), 322-331. DOI: 10.1037//0022-3514.81.2.322
Council for Accreditation of Counseling and Related Educational Programs. (2015). Professional dispositions. http://www.cacrep.org/glossary/professional-dispositions / adresinden erişildi.
Council for Accreditation of Counseling and Related Educational Programs. (2016). Section 4: Evaluation in the program. http://www.cacrep.org/section-4-evaluation-in-the-program/ adresinden erişildi.
Çiftci, N. (1991). Danışmanların ideal özellikleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Çoban, A. E., Karaman N. G. ve Doğan, T. (2010). Öğretmen adaylarının kültürel farklılıklara yönelik bakış açılarının çeşitli demografik değişkenlere göre incelenmesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(1) 125-131.
Davison, M. L., Jew, G. B. & Davenport, E. J. (2014). Patterns of SAT scores, choice of STEM major, and gender, Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 47(2) 118– 126. doi: 10.1177/0748175614522269
Demir, R. ve Murat, M. (2017). Öğretmen adaylarının mutluluk, iyimserlik, yaşam anlamı ve yaşam doyumlarının incelenmesi. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 347-378.
Duba, J. D., Paez, S. B., & Kindsvatter, A. (2010). Criteria of nonacademic characteristics used to evaluate and retain community counseling students. Journal of Counseling and Development, 88(2), 5-12.
Eagly, A. H., & Wood, W. (1999). The origins of sex differences: Evolution versus social structure. American Psychologist, 54, 408–423.
European Commission: Education and Training (2013). Supporting teacher competence development for better learning outcomes. https://ec.europa.eu/assets/eac/education/experts-groups/2011- 2013/teacher/teachercomp_en.pdf adresinden erişildi.
Ewans, M. (2010). Men largely MIA from counseling, Counseling Today, https://ct.counseling.org/2010/08/men-largely-mia-from-counseling/ adresinden erişildi.
Foster, V. A., & McAdams, C. R. (2009). A framework for creating a climate for transparency for professional performance assessment: Fostering student investment in gatekeeping. Counselor Education and Supervision, 48(4), 271– 284.
Garner, C. M., Freeman, B. J. & Lee, L. (2016). Assessment of student dispositions: The development and psychometric properties of the Professional Disposition Competence Assessment (PDCA). VİSTAS Online. http://www.counseling.org/docs/defaultsource/vistas/article_5235f227f16116603abcacff0000bee5e7.pdf?sfvrsn=4 adresinden erişildi.
Gaubatz, M. D., & Vera, E. M. (2002). Do formalized gatekeeping procedures increase programs’ follow up with deficient trainees? Counselor Education & Supervision, 41, 94-305
Gençtanırım-Kurt, D., Kızıldağ, S., Demirtaş-Zorbaz, S. ve Özer, A. (2015). Psikolojik danışman adaylarının duygusal farkındalık düzeylerinin belirleyicileri Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (44), 15-24.
Güçlü, S. (2016). An experimental study towards young adults: Communication skills education. Eurasian Journal of Educational Research, 63, 279-292, DOI 10.14689/ejer.2016.63.16
Gülcan, A. ve Nedim-Bal, P. (2014). Genç yetişkinlerde iyimserliğin, mutluluk ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 2(1(ÖZEL)), 41-52
Halinski, K. H. (2009). Predicting beginning master’s level counselor effectiveness from personal characteristics and admissions data: An exploratory study. Unpublished doctoral dissertation. University of North Texas, Texas. https://digital.library.unt.edu/ark:/67531/metadc11038/m1/1/ adresinden erişildi.
İkiz, F. E. ve Totan, T. (2014). Etkili psikolojik danışman niteliklerinin değerlendirilmesine ilişkin ölçek geliştirme çalışması, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(42), 269-279.
Johnson, D., Shertzer, B., Linden, J. E. & Stone, S. C. (1967). The relationship of counselor candidate characteristics and counselor effectiveness. Counselor Education and Supervision, 6, 397-304.
Kaplan, D. M., Tarvydas, V. M., & Gladding, S. T. (2013). 20/20: A vision for the future of counseling: The new consensus definition of counseling. http://www.counseling.org/docs/david-kaplan’s-files/consensus-definition-ofcounseling.docx?sfvrsn=2 adresinden erişildi.
Kelly, V. A. (2011). Assessing individual student progress: Meeting multiple accreditation standards and professional gatekeeping responsibilities. Journal of Counselor Preparation and Supervision, 3(2), 111-122.
Kerl, S. B., Garcia, J. L., McCullough, C. S., & Maxwell, M. E. (2002). Systematic evaluation of professional performance: Legally supported procedure and process. Counselor Education & Supervision, 41, 321–332.
Knopp, T. Y. & Smith, R. L. (2005). A brief historical context for dispositions in teacher education. In R. L. Smith, D. Skarbek & J. R. Hurst. (Eds.) The passion of teaching: Dispositions in the schools. (pp.1-14). Lanham, Maryland: Scarecrow Education. http://chapters.scarecrowpress.com/15/788/1578862035ch1.pdf adresinden erişildi.
Koç, B., Terzi, Y. ve Gül, A. (2015). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ile kişilerarası problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(1), 369-390.
Korkut-Owen, F. (2008). Meslek seçimini etkileyen etmenler (R. Özyürek Ed). Kariyer Yolculuğu. (ss.1-16). Ankara, Ulusal Ajans.
Korkut-Owen, F. (2018). Psikolojik danışman adaylarının kariyer gelişim öyküleri. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 1(1), 22-47.
Korkut-Owen, F., Tuzgöl Dost, M. ve Bugay-Sökmez, A. (2018). Psikolojik danışman eğitiminde mesleğe ilişkin (profesyonel) kişisel eğilimi değerlendirme: Ölçek geliştirme çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(49)173-191.
Korkut-Owen, F., Tuzgöl Dost, M. ve Bugay, A. (2014). Psikolojik danışman eğitimcilerinin psikolojik danışman adaylarının mesleğe ilişkin kişisel eğilimleri hakkındaki görüşleri. International Journal of Human Sciences, 11(1), 1037-1055. doi: 10.14687/ijhs.v11i1.2883
Korkut-Owen, F., Kelecioğlu, H. ve Owen, D. W. (2014). Cinsiyetlere göre üniversitelerdeki onbir yıllık eğilim: Kariyer danışmanlığı için doğurgular. International Journal of Human Sciences, 11(1), 794-813. doi: 10.14687/ijhs.v11i1.2845
Levine, A. (2018). Assessment as growth: Teaching the working alliance through systematic evaluation of professional dispositions in counselor education, Michigan State University, ProQuest Dissertations Publishing, 10751526. https://search.proquest.com/openview/73ab3fe471ea21164b78eb19a83a62e7/1?pqorigsite=gscholar&cbl=18750&diss=y adresinden erişildi.
McAdams, C. R., III, Foster, V. A., & Ward, T. J. (2007). Remediation and dismissal policies in counselor education: Lessons learned from a challenge in federal court. Counselor Education and Supervision,46, 212–229.
McCaughan, A. M., & Hill, N.R. (2015) The gatekeeping ımperative in counselor education admission protocols: The criticality of personal qualities International Journal of Advancement Counselling, 37, 28–40. DOI 10.1007/s10447-014-9223-2
McKee, M. (2010). Personal development: A part of the counselor education experience, The Association for Counselor Education & Supervision, S P E C T R U M, 7(3). 11-14
Miller, K.L., Miller, S. M. Larwin, K.G., Evans, W.J., Abramski, A., Kautzman-East, M., Williams, J. & Williams, D.D. (2018). Using dispositional assessments to promote professional competence among health care providers. Paper presented at 2018 International Conference on Education, Social Sciences and Humanities (ICESSH 2018). http://www.dpi-proceedings.com/index.php/dtssehs/article/viewFile/23811/23446 adresinden erişildi.
Miller, J. & Koerin, B.B. (2001). Gatekeeping in the practicum: What field instructor need to know. The Clinical Supervision, 20 (2), 1-18.
Muslu-Köseoğlu, S. (1994). Psikolojik danışmanların empatik becerilerinin ve kişilik özelliklerinin incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Owen, D. W. (2009). Dispositional assessment in counselor education Instrument development and initial data collection. Unpublished report, Morehead State University, Kentucky
Rand, D. G., Brescoll, V. L., Everett, J. A. C., Capraro, V., & Barcelo, H. (2016). Social heuristics and social roles: Intuition favors altruism for women but not for men. Journal of Experimental Psychology: General, 145(4), 389- 396.http://dx.doi.org/10.1037/xge0000154
Redekop, F. & Wlazelek, B. (2012). Counselor dispositions: An added dimension for admissions decisions. VISTAS Online, Article 17. https://www.counseling.org/Resources/Library/VISTAS/vistas12/Article_17.pdf adresinden erişildi.
Rogers, C. (1961). On becoming a person. Boston: Houghton Mifflin.
Severiens, S. & ten Dam G. (2012). Leaving college: A gender comparison in male and female dominated programs, Research in High Education, 53, 453–470.
Singh, D. & Stoloff, D. (2008). Assessment of teacher dispositions. College Student Journal, 42(4), 1169‐1180.
Smith, K. (2014). Gatekeepers for the profession. Counseling Today: A Publication of the American Counseling Association. https://ct.counseling.org/2014/02/gatekeepers-forthe-profession/ adresinden erişildi.
Songül-Naçar, F. & Tümkaya, S. (2011). Analysis of the relationship between the communication of the class teachers and their skills to solve interpersonal problems. Elementary Education Online, 10(2), 493-511.
Spurgeon, S., Gibbons, M. & Cochran, J. (2012). Creating personal dispositions for a professional counseling program. Counseling and Values, 57(4), 96-108.
Stoddard, K., Braun, B., Dukes, L. & Koorland, M. A. (2007). Building professional dispositions in pre-service special educators: Assessment and instructional tactics. Journal of University Teaching and Learning Practice, 4, 28-39.
Suzuki-Laidlaw, T., Kaufman, D.M., MacLeod, H., Van Zanten, S., Simpson, D. & Wrixon, W. (2006). Relationship of resident characteristics, attitudes, prior training and clinical knowledge to communication skills performance, Medical Education Volume, 40(1), 18- 25.
Swank, J. M. (2010). Assessing the psychometric properties of the Counseling Competencies Scale (CCS): A measure of counseling skills, dispositions, and behaviors (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Central Florida, Orlando, Florida. https://pdfs.semanticscholar.org/31d3/26b8fa1abc62869a6df9073c9db1571f1f5e.pdf adresinden erişilmiştir.
Tatar, A. (2009). Beş Faktör Kişilik Modeline dayalı olarak sporcu kadın ve erkeklerin kişilik profillerinin karşılaştırılması, HÜ. Spor Bilimleri Dergisi, 20 (2), 70–79.
Valian, V. (2014). Interests, gender, and science. Perspectives on Psychological Science, 9(2) 225– 230. doi: 10.1177/1745691613519109