ÇAĞDAŞ KUŞÇU ŞİMŞEK, Betül ŞENGEZER

399

İstanbul metropoliten alanında kentsel ısınmanın azaltılmasında yeşil alanların önemi

Artan şehirleşme, sanayileşme ve tüketim alışkanlıkları ile çevre ve atmosfer kirlenmesine bağlı olarak küresel ölçekte havanın ısınma eğilimi her geçen gün artmakta ve ortaya çıkan çevre problemleri, afetler, su, kara ve havadaki yaşamı tehdit eder hale gelmektedir. Küresel düzlemdeki iklim değişikliklerinin yanı sıra, kentlerin mikro iklimsel yapısında da değişimler meydana gelmekte, kentlerde bölgesel ısınmalar oluşmaktadır. Bu ikili etki ve kısır döngü insan sağlığını ve canlıların yaşamını giderek olumsuz yönde etkilemektedir. Bu bağlamda, kent iklimi konusundaki araştırmalar günümüzde giderek ağırlık kazanmaktadır. Bulgular; yapılaşmanın artmasıyla birlikte kent sıcaklıklarının arttığı, buna karşın kentlerin havalandırma ve bitkilendirme olanaklarının artmasıyla da kentsel iklim konforunun iyileştiği yönündedir. Sağlıksız ve çarpık yapılaşması ile İstanbul metropoliten alanı, küresel tetikleyiciler ve beklenen depreme hazırlı olma sorununu çözme adına bir yenilenme akımı içerisindedir. Bu kapsamda, yapılaşmanın devasa boyutlarda ilerlemesi, yeşil alanların hızla yok olmaya devam etmesi ise iklimsel tehditleri tetikleme potansiyeli taşımaktadır. Bu makalede, geleceğe ilişkin sağlıklı gelişme ve yapılaşma stratejilerine ışık tutmak amacı ile İstanbul metropolünde yeşil alan/bitki örtüsünün sıcaklık üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Yüzey ısı adaları (surface heat island - SHI) ve normalize edilmiş bitki indeksi farkı (NDVI) değerleri uzaktan algılama yöntemi ile saptanmış, sıcaklık bağımlı değişken, bitki örtüsü bağımsız değişken olmak üzere regresyon analizi yapılmış, karar ağacı modeli oluşturulmuştur. Analiz sonuçlarına göre R=0.452; R2=%20 olup, analiz % 95 anlamlılık düzeyinde (sig. 0,00) anlamlıdır. İstanbul yerleşim alanı için yapılan analizde bitki örtüsünün en azolduğu küme ile en yoğun olduğu kümenin beklenen sıcaklık değeri arasındaki fark 4.24 olarak hesaplanmıştır.

The importance of green spaces in minimizing urban heat in the İstanbul metropolitan area

Increasing environmental and atmospheric pollution due to urbanization, industrialization and global warming is increasing with every passing day. Life in water, air and on land is threatened by environmental problems and disasters caused by this pollution. In addition to global climate change, changes also occur in urban microclimate and regional heat islands are occurring in urban areas. This dual effect and resulting vicious circle increasingly affect human health and natural life negatively. In this context, urban climate studies have come into question in recent years. Results have showed that increasing numbers of built-up areas are linked toincreases in urban temperature and conversely larger areas of vegetation improve the city’s ventilation and climatic comfort. The Istanbul Metropolitan Area is in a period of regeneration as it attempts to prepare for the expected earthquake and as a result of global dynamics. The resulting massive building campaigns and rapid destruction of green areas have a potential to trigger climatic threats. The effects of vegetation on the urban surface temperature in the Istanbul Metropolitan Area have contributed to the improved health construction strategies. Surface Heat Islands (SHI) and Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) values were determined from remote sensing techniques. The dependent variable is temperature and independent variable is NDVI values and the regression analysis was carried out. Then the heat model for NDVI was established with decision tree. The results of regression analysis were R=0.452; R2= 20%; sig.=0.00 and so the analysis was significant in 95%. As a result of the analysis of the residential area of İstanbul, the difference between the expected temperature of the minimum and maximum vegetation clusters was calculated as 4.24.
PDF

___

  • Akbari, H., Rosenfeld, A.H. ve Taha, H. (1990). “Summer Heat Island, Urban Trees and White Surfaces”. Energy Analysis Program, Center of Building Science Division Lawrence Berkeley Lab.
  • Akbari, H. (2002). “Shade Trees Reduce Building Energy Use and CO2 Emissions from Power Plants”, Environmental Pollution, Sayı 116,s. 119–126.
  • Akbari, H. ve Rose, L.S. (2008). “Urban Surfaces and Heat Island Mitigation Potentials”, Journal of the Human-Environmental System, Sayı 11/2, s. 85–101, 2008.
  • Alexandri, E. (2002). “The Effect of Green Roofs on the Ur-ban Climate - A Quantitative Approach” PLEA, 23-25 July, Toulouse, s. 311-316.
  • Balázs, B., Geiger, J. ve Sümeghy Z. (2007). “Annual Mean Urban Heat Island Versus 2D Surface Parameters: Modelling, Validation and Extension”, Acta Climatologica et Chorologica Universitatis Szegediensis, Tomus 40-41, s. 5-15.
  • Balázs, B.,Unger, J., Gál, T., Sümeghy, Z., Geiger, J. ve Szegedi S. (2009). “Simulation of the Mean Urban Heat Island Using 2d Surface Parameters: Empirical Modelling, Verification and Extension”, RMetS Meteorological Applications Meteorol. Appl. Sayı 16, s. 275-87.
  • Chander, G. ve Markham, B.L. (2007). “Revised Landsat-5 Thematic Mapper Calibration”, IEEE Geoscience and Remote Sensing Letters., Sayı 4/3.
  • Dhakal, S. (2004). “Urban Energy Use and Greenhouse Gas Emissions in Asian Mega-Cities” - Urban Environmental Management Project – Institute for Global Environmental Strategies (IGES), Japan.
  • Du, M., Wang, Q. ve Cai, G. (2009). “Temporal and Spatial Variations of Urban Heat Island Effect in Beijing Using ASTER and TM Data”, Remote Sensing Joint Event, s. 1-5
  • ECOSOC. (2011). “The Impact of Global Challenges and Trends on Humanitarian Response: A Look at Migration Urbanization and Population Growth”, Humanitarian Affairs Segment, 19 July Geneva.
  • EEA. (2012). “Urban Adaptation to Climate Change in Europe”, European Environment Agency, EEA Copenhagen, ISBN: 978-92-9213-308-5.
  • Emmanuel, M.R. (2005). “An Urban Approach to Climate Sensitive Design: Strategies for the Tropics”, Spon Press Taylor&Francis Group, ISBN 0-415-33409-8
  • EPA. (2012). “Measuring Heat Islands”, State and Local Climate and Energy Program, Heat Island Notes.
  • Gartland, L. (2008)., “Heat Islands: Understanding and Mitigating Heat in Urban Areas”, Published by Earthscan, ISBN-13:978-1-84407-250-7, London.
  • Gill, S.E., Handley, J.F., Ennos, A.R. ve Pauleit S. (2007). “Adapting Cities for Climate Change: The Role of the Green Infrastructure”, Built Environment, Sayı 33,s. 1.
  • Golden, J.S. (2004). “The Built Environment Induced Urban Heat Island Effect in Rapidly Urbanizing Arid Regions – A Sustainable Urban Engineering Complexity”, Environmental Sciences 2003/2004, Sayı1/4, s. 321-49.
  • Gong, A., Yunhao, C., Jing, L. ve Zhijun C. (2005). “Study on Urban Land Surface Temperature Retrieval Based on Landsat TM Remote Sensing Images in Beijing”, Geoscience and Remote Sensing Symposium, IGARSS ‘05. Proceedings. IEEE International. Grimmond, C.S.B. (2006). “Progress in Measuring and Observing the Urban Atmosphere”, Theor. Appl. Climatol. Sayı 84, s. 3-22.
  • Hirano, Y., Yasuoka, Y. ve Ichinose, T. (2004). “Urban Climate Simulation by Incorporating Satellite–Derived Vegetation Cover Distribution into a Mesoscale Meteorological Model”, Theoretical and Applied. Climatology, Sayı 79, s.175–184.
  • Jackson, T.L., Feddema, J.J., Oleson, K.W., Bonan, G.B. ve Bauer, J.T. (2010). “Parameterization of Urban Characteristics for Global Climate Modeling”, Annals of the Association of American Geographers, Sayı 100/ 4, s. 848-865
  • Kalaycı, Ş. (2008). “SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri”, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti., ISBN:975-9091- 14-3.
  • Kuşçu, Ç. (2010). “Landsat TM Verileri Üzerinden Yüzey Sıcaklığı Haritasının Oluşturulması ve Yersel Ölçümler ile İlişkisinin İncelenmesi”, I. Ulusal Planlamada Sayısal Modeller Sempozyumu 24-26 Kasım 2010, İstanbul.
  • Kuşçu, Ç. ve Şengezer, B. (2011). “Determination of Heat Islands from Landsat Tm Data: Relationship between Surface Temperature and Urbanization Factors in Istanbul”, 34th International Symposium on Remote Sensing of Environment, 10-15 April, Sydney, Australia.
  • Lillesand, TM. ve Kiefer, RW. (1987). “Remote Sensing and Image Interpretation”. John Wiley and Sons: New York; 705.
  • Madra, Ö. (2007). “Niçin Daha Fazla Bekleyemeyiz: Küresel Isınma ve İklim Krizi”, Agora Kitaplığı, ISBN:978-9944- 916-93-6, İstanbul.
  • Manning, M.J. (2008). “Plants in Urban Ecosystems: Essential Role of Urban Forests in Urban Metabolism and Succession Toward Sustainability”, International Journal of Sustainable Development and World Ecology, Sayı 15, s. 362-70.
  • Mayer, M. ve Matzarakis A. (2006). “Impact of Street Trees on the Thermal Comfort of People in Summer”. Merchavim, Sayı 6, s. 285-300.
  • Murphy, D.J., Hall, M.H., Hall, C.A.S., Heisler, G.M., Stehman, S.V. and Molina C.A. (2011). “The Relationship between Land Cover and the Urban Heat Island in Northeastern Puerto Rico”, International Journal of Climatology, Sayı 31, s. 1222-39.
  • NYSERDA. (2006). “Mitigating New York City’s Heat Island with Urban Forestry, Living Roofs and Light Surfaces”, New York City Regional Heat Island Initiative Final Report, The New York State Energy Research and Development Authority Albany, NY.
  • Öktem, B. (2005). “Küresel Kent Söyleminin Kentsel Mekanı Dönüştürmedeki Rolü – Büyükdere Maslak Aksı”, İstanbul’da Kentsel Ayrışma Kitabı, s. 25-75, Bağlam Yayınları, ISBN: 975-8803-39-5.
  • Sabnis, G.M. (2011). “Green Building with Concrete Sustainable Design and Construction”, CRC Press, s. 175–226, eBook ISBN: 978-1-4398-1297-6.
  • Santamouris, M. (2001). “Energy and Climate in the Urban Built Environment”, James&James (Science Publishers), ISBN 1-873936-90-7.
  • Sertel, E. ve Örmeci, C. (2009). “Uzaktan Algılama Verilerinin İklim Biliminde Kullanım Olanakları”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı 11-15 Mayıs, Ankara.
  • Shashua-Bar, L. ve Hoffman M.E. (2000). “Vegetation as a Climatic Component in the Design of an Urban Street - An Empirical Model for Predicting the Cooling Effect of Urban Green Areas with Trees”, Energy and Buildings, Sayı 31, s. 221-35.
  • Streutker, D.R. (2003). “Satellite-Measured Growth of the Urban Heat Island of Houston, Texas”, Remote Sensing of Environment, Sayı 85, s. 282-9.
  • Tunay, M. ve Ateşoğlu, A. (2008). “Çok Zamanlı Uydu Görüntüleri ile Amasra ve Yakın Çevresine Ait Bitki Örtüsü Değişim Analizi”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, Cilt.10 Sayı.13, s. 71-80.
  • Van De Griend, A. A. ve Owe M. (1993). “On the Relationship between Thermal Emissivity and the Normalized Difference Vegetation Index for Natural Surfaces”, Int. Journal of Remote Sensing, Sayı 14/6, s. 1119-31.
  • Voogt, J.A. ve Oke, T. (1997). “Complete Urban Surface Temperatures”, Journal of Applied Meteorology Sayı 36, s. 1117-32.
  • Voogt, J.A. ve Oke, T. (2003). “Thermal Remote Sensing of Urban Climates”, Remote Sensing of Environment, Sayı 86, s. 370-84.
  • Watanabe, H., Yoda, H. ve Ojima, T. (1990/91). “Urban Environmental Design of Land Use in Tokyo Metropolitan Area”, Energy and Buildings, Sayı 15, s. 133-7.
  • Weng, Q. ve Quattrochi, D.A. (2007). “Urban Remote Sensing”, CRC Press Taylor & Francis Group ISBN: 0-8493- 9199-7.
  • World Health Organization (WHO). (2004). “Urban Bioclimatoloy”, Heat-Waves: Risks and Responses, Health and Global Environmental Change Series, No. 2, WHO Regional Office for Europe, Denmark.
  • İnternet Kaynakları
  • T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, “Arazi Örtüsü Kullanım Verileri”http://aris.cob.gov.tr/csa/, (Erişim Tarihi 14 Aralık 2011)
  • Robine, J.M., Cheung, S.L., Roy, S.L., Oyen, H.V., Herrmann, F.R., (2007). “Report on Excess Mortality in Europe During Summer 2003, EU Community Action Programme for
  • Public Health, Grant Agreement 2005114, http://ec.europa.eu/health/ph_projects/2005/action1/ docs/action1_2005_a2_15_en.pdf, (Erişim Tarihi 26 Ekim 2011)
  • Voogt, J.A., http://www.actionbioscience.org/environment/ voogt.html?newwindow=true (Erişim Tarihi 11 Nisan 2012)
  • Koçak, K. “İklim değişikliğinde İnsan Faktörü”, http://web.itu.edu.tr/~kkocak/iklimpdf.pdf, (Erişim Tarihi 1Kasım2012)
  • Kuhn M., (1995). “Rooftop Resource”, Urban Agriculture Notes, Published by City Farmer, Canada’s Office of Urban Agriculture, http://www.cityfarmer.org/roofmonica61.html, (Erişim Tarihi 10 Temmuz 2012)
Megaron-Cover
  • ISSN: 1305-5798
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: Kare Yayıncılık
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Erken tasarım evresinde bilginin dönüşümü üzerine bir model önerisi; Yıldız teknik üniversitesi mimari tasarım 3 stüdyosunda bir deneme

ÇİĞDEM CANBAY TÜRKYILMAZ, ÇİĞDEM POLATOĞLU

İlköğretim yapılarında tip proje uygulama sorunları üzerine bir inceleme

Çiğdem KÖSE, Ömür BARKUL

Anıtsal yığma binalarda ön-değerlendirme yöntemine dayalı risk tespiti

MELTEM VATAN KAPTAN, Gözün ARUN

İstanbul metropoliten alanında kentsel ısınmanın azaltılmasında yeşil alanların önemi

ÇAĞDAŞ KUŞÇU ŞİMŞEK, Betül ŞENGEZER

A Study on the documentation and analysis of the urban acoustical environment in terms of soundscape

ASLI ÖZÇEVİK BİLEN, Zerhan CAN YÜKSEL