Mevsimlik gezici tarım işçiliğinde tarım aracılığının rolü: Giresun ili fındık örneği

Türkiye’de tarım sektöründe, mevsimlik tarım işçilerinin istihdamında tarım aracıları önemli rol oynamaktadır. Tarım aracısı, işveren ve işçi ilişkileri ‘’Tarımda İş Aracılığı Yönetmeliği’’ ile düzenlenmiştir. Yönetmeliğe göre tarım aracısı; tarımda iş ve işçi bulma aracılığı görevini yapmak üzere izin verilen gerçek veya tüzel kişilerdir. Bu çalışmanın amacı; fındık tarımında faaliyet gösteren tarım aracılarının çalışma şekillerini, tarım aracısı-işçi-işveren ilişkilerini ortaya koymak ve ilişkileri düzenleyecek öneriler geliştirmektir. Bu çalışmanın ana materyali; 2015 yılında Giresun ili Merkez, Bulancak, Tirebolu ve Espiye ilçelerinde, kartopu örnekleme yöntemiyle belirlenmiş 29 adet mevsimlik gezici tarım işçisi ve 47 adet işveren ile yüz yüze görüşmeye dayalı anketlerden elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre; tarım aracıları, fındık işçilerinin günlük yevmiyesi üzerinden %5-10 arasında değişen oranlarda ücret almaktadır. Ancak ücretin işçiden tahsis edilmesi mevcut yönetmelik hükümlerine uymamaktadır. Mevsimlik gezici işçiler, iş bulma ve ücret garantisi olduğu için tarım aracısı ile çalışmayı tercih etmektedir. Bu bakımdan tarımsal istihdama katkısı önem taşımaktadır. Tarım aracılığı sistemi, sadece mevsimlik işçiler için değil aynı zamanda işverenler için de önem arz etmektedir. Ancak uygulamada; aracı, işçi ve işveren arasındaki ilişkilerde aksaklıklar olup, bunlar genellikle aracıların denetim eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Mevcut tarım aracılığı sisteminin yasal yapılanması, ihtiyacı karşılayacak düzeyde olmasına karşın, uygulamanın daha etkin denetlenmesi ile sorunlar önemli ölçüde çözülebilecektir.

The role of agricultural intermediation in seasonal mobile agricultural work: Giresun province hazelnut sample

In Turkey intermediaries play an important role for employment of seasonal agricultural workers in the agricultural sector. Agricultural intermediary, the employer and worker relations are regulated by the “Regulation on Labor Intermediation in Agriculture”. Accordingly, agricultural intermediary are defined as physical persons or legal entities who are allowed to perform employment in agriculture. The aim of this study is to reveal the working methods of agricultural intermediaries operating in hazelnut agriculture, agricultural intermediary-worker-employer relations and to develop proposals to regulate the relations. The main material of this study; in 2015, in the provinces of Giresun Merkez, Bulancak, Tirebolu and Espiye districts, It was obtained from face to face interviews with 29 seasonal migratory agricultural workers and 47 employers, which were determined by the snowball sampling method. According to the research findings; agricultural intermediaries receive 5-10% of the daily wage of hazelnut workers. However, allocating the wage from the worker does not comply with the provisions of the current regulation. Seasonal migratory agricultural workers prefer to work with an agricultural intermediary; due to there is a guarantee of employment and wages. In this respect, its contribution to agricultural employment is important. The agricultural intermediation system is important not only for seasonal workers it is also for employers. However, in practice; there are disruptions in the relations amongst the intermediaries, the workers and the employers due to the lack of significant inspections of the intermediaries. Although the legal structuring of the current agricultural intermediation system is at a level to meet the needs, Problems can be solved significantly by controlling the application more effectively.

___

  • Aslan A, Gündüz O, Atay S, Duran Z, Görücü İ (2017) Mevsimlik tarım işçiliğinde aracılık hizmetlerinin mevcut durumu: Malatya örneği. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi 2: 1-6.
  • GLA (2004) Gangmasters (Licensing) Act. http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2004/11/section/1. Erişim 19 Ağustos 2019.
  • Gülçubuk B (2017) 6331 Sayılı tarımda iş sağlığı ve güvenliği kanunu tarımda çalışanlar için bir şey ifade eder mi?. International Journal of Social Sciences and Education Research 2: 573-582.
  • KA (2018) Tarım Aracıları ve Türkiye’de Tarımsal Üretimde Çocuk İşçiliği. http://www.ka.org.tr/dosyalar/file/Yayinlar/Raporlar/TURKCE/07/TARIM%20ARACILARI%20RAPOR%20_TR.pdf. Erişim 29 Nisan 2018.
  • Kablay S (2016) Fındık bahçesinde işçi olmak: Ordu ve Giresun illerinde mevsimlik tarım işçilerinin çalışma koşulları. (Ed: Haspolat E, Yıldırım D), Değişen Karadeniz'i Anlamak. Desen Ofset, Ankara, s. 281-308.
  • Karaman K, Yılmaz AS (2011) Mevsimlik tarım işçileri ve enformel ilişkiler ağı: Giresun’da çalışan mevsimlik tarım işçileri üzerine bir araştırma. Journal of World of Turks 1: 211-226.
  • Kılıç İ, Ural A (2013) Bilimsel Araştırma Süreci ve SPPS ile Veri Analizi. 4. Baskı. Detay Yayıncılık, Ankara.
  • Martin PL (2016) Migrant workers in commercial agriculture. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---migrant/documents/publication/wcms_538710.pdf. Erişim 09 Ocak 2019.
  • MSPA (1986) Migrant and Seasonal Agricultural Protection Act. https://www.dol.gov/agencies/whd/laws-and-regulations/laws/mspa. Erişim 17 Şubat 2019.
  • RG (2010) Tarımda İş Aracılığı Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarihi: 27.05.2010, Resmi Gazete Sayısı: 27593.
  • RG (2017) Mevsimlik Tarım İşçileri ile İlgili 2017/6 Sayılı Başbakanlık Genelgesi. Resmi Gazete Tarihi: 19 Nisan 2017. Resmi Gazete Sayısı: 30043.
  • Sayın C (2017) Tarımda iş hukuku ders notları. (Basılmamış)
  • TBMM (2015) Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sorunlarının Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu. https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss.716.pdf. Erişim 02 Aralık 2019.
  • TMO (2019) Fındık Sektör Raporu. http://www.tmo.gov.tr/Upload/Document/findiksektorraporu2018.pdf. Erişim 07 Mart 2019.
Mediterranean Agricultural Sciences-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1988
  • Yayıncı: Akdeniz Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kullanılan damla sulama sistemlerinde tıkanıklık düzeyi ve performans değerlendirmesi

Servet TEKİN, Hale GÜMÜŞSOY, Gülşah BOZOĞLU

Çok hisseli tarım arazilerinde yaşanan sorunlar: Adana-Seyhan örneği

İlknur DÖNMEZ

Farklı insansız hava araçlarından (İHA) elde edilen veriler ile buğday bitkisinin boyunun belirlenmesi

Namık Kemal SÖNMEZ, Mesut ÇOŞLU, Nusret DEMİR

Adana merkez ve ilçeleri için çiftlik hayvanları kaynaklı atık ve kirlilik yükü potansiyeli

Müge ERKAN CAN

Büyükbaş hayvan ve tavuk gübreleri kaynaklı biyogaz potansiyeli; Adana ili örneği

Müge ERKAN CAN

Farklı sıcaklıkların Leptinotarsa decemlineata (Say.) (Coleoptera: Chrysomelidae)’nın beslenme miktarı üzerine etkisi

Büşra Betül ÇINAR, Ali Kemal BİRGÜCÜ

Antalya ilinde bağda portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Mill. (Lepidoptera: Pyralidae)]’nin popülasyon değişimi

Mehmet KEÇECİ

Kıvırcık koyunlarında anöstrus döneminde farklı senkronizasyon yöntemlerinin döl verimi üzerine etkisi

Yağmur DUYMAZ, Mehmet KOYUNCU

Vinas kompostunun örtüaltında fesleğen (Ocimum basilicum L.) üretiminde etkinliği

İsmail Emrah TAVALI, Ayşe YALÇIN ELİDEMİR, Ahu ÇINAR, Safiye AŞIKLI, Orçun ÇINAR, Feyza KARADENİZ YAVUZ, Serkan UYAR

İzmir ilinde özel bir işletmede yetiştirilen simental ineklerde somatik hücre sayısı, süt verimi ve bileşenleri arasındaki ilişkiler

Ahmet Refik ÖNAL, Mahmut ÖZKAN, Yahya Tuncay TUNA