Kumluca (Antalya) ilçesinde sebze üretimi yapılan seralarda bulunan akar (Acari) türlerinin tanımı ve konukçuları üzerinde çalışmalar

Antalya ili Kumluca yöresinde sebze üretimi yapılan seralarda bulunan akar türlerinin, tanımı ve konukçularının belirlenmesi üzerine yapılan bu çalışma 2002-2003 yıllarında yürütülmüştür. Örneklemeler her iki yılda da Ekim - Temmuz ayları arasında yetiştirme mevsimi boyunca 15’er günlük düzenli periyotlarla yapılmıştır. Tür tespiti amacıyla belirlenen seralar dışında açık alanda yetiştirilen sebzelerden de örnekler alınmıştır. Çalışmada plastik ve cam seralarda yetiştirilen biber, domates, patlıcan, kavun, kabak, bamya ve fasulye bitkilerinden toplam 250 örnekleme yapılmıştır. Örnekleme yapılan seraların tümünde sezonun herhangi bir döneminde sebzelerin akarla bulaşık olduğu tespit edilmiştir. İncelenen bölge seralarında üçü fitofag olmak üzere toplam sekiz tür saptanmıştır. Fitofag akar olarak Tetranchus cinnabarinus (Boisduval) (Prostigmata: Tetranychidae), Aculops lycopersici (Massee) (Prostigmata: Eriophyidae) ve Polyphagotarsonemus latus (Banks) (Prostigmata: Tarsonemidae) belirlenmiştir. Faydalı akar türleri olarak Pronematus ubiquitus (Mc Gregor) (Prostigmata: Tydeidae), Euseus scutalis (Athias-Henriot), Amblyseius stipulatus Athias-Henriot Neoseiulus bicaudus Waistein (Mesostigmata: Phytoseiidae) ve Hypoaspis miles Berlese (Mesostigmata: Laelepidae) belirlenmiş olup son tür ülkemiz için ilk kayıttır.

Anahtar Kelimeler:

Antalya, Kumluca, Sera, Sebze, Akar

Studies on the determination of mite (Acari) species and their hosts of greenhouse vegetables in Kumluca (Antalya)

Determination of mite species and their hosts of greenhouse vegetables in Kumluca (Antalya) were investigated from October to July during 2002-2003. Samplings were made at 15-day intervals, in different greenhouses and open areas in Kumluca (Antalya). Totally 250 plant samples were collected from vegetables; tomato, pepper, eggplant, melon, cucumber, bean, squash and okra. It was designated that all greenhouse vegetables are infected with mites in the term of breeding season. Eight species were identified, three of them phytophagous namely Tetranychus cinnabarinus (Boisduval) (Prostigmata: Tetranychidae), Aculops lycopersici (Massee) (Prostigmata: Eriophyidae), Polyphagotarsonemus latus (Banks) (Prostigmata: Tarsonemidae). The remainingt five species are beneficial and listed as Pronematus ubiquitus (Mc Gregor) (Prostigmata: Tydeidae), Euseus scutalis (Athias-Henriot) (Mesostigmata: Phytoseiidae), Amblyseius stipulatus Athias-Henriot, Neoseiulus bicaudus Waistein (Mesostigmata: Phytoseiidae) and Hypoaspis miles Berlese (Mesostigmata: Laelapidae). Hypoaspis miles is the first record for Turkish fauna.

Keywords:

Antalya, Kumluca, Greenhouse, Vegetable, Mite,

PDF

___

Abou A, Awad B (1979) On the Tomato Russet Mite, Aculops lycopersici (Massee) (Acari, Eriophyidae) in Egypt. Anzeiger-furSchadlingskunde-Pflanzenschutz- Umweltschutz 52: 153-156.
Al-Shammery KA (2010) Different biological aspects of the predaceous mite Euseius scutalis (Acari, Phytoseiidae) and the effects due to feeding on three tetranychid mite species in Hail, Saudi Arabia. Asian Journal of Biological Sciences 3: 77-84.
Anonim (2007) T.C. Tarım Köy İşleri Bakanlığı Kumluca İlçe Müdürlüğü, 2007 Yılı Çalışma Raporu. Bayan A (1986) Tydeid mites associated with apples in Lebanon (Acari, Actinedida, Tydeidae). Acarologia 27: 311-316.
Berndt O, Meyhöfer R, Poehling HM (2004) The edaphic phase in the ontogenesis of Frankliniella occidentalis and comparison of Hypoaspis miles and Hypoaspis aculeifer as predators of soildwelling thrips stages. Biological Control, Amsterdam 30: 17-24
Bulut E, Gocmen H, Albajes R, Sekeroglu E (2000) Pests and their natural enemies on greenhouse vegetables in Antalya. In: IOBCWPRS Working Group "Integrated Control in Protected Crops, Mediterranean Climate". Proceedings of the meeting. BulletinOILB-SROP 23: 33-37.
Castagnoli M, Liguori M, Nannelli R (1984) Contributo alla conoscenza degli acari del pesco in Toscana eosservazioni sull'andamento delle loro popolazioni. Redia Italy 47: 493-504,
Çakmak İ, Başpınar H, Madanlar N (2003) Aydın ili örtü altı çilek alanlarında zararlı kırmızı örümcekler ve doğal düşmanlarının popülasyon yoğunlukları. Türkiye Entomoloji Dergisi 27: 191-205.
Çıkman E, Yücel A, Çobanoğlu S (1996) İanlıurfa ili sebze alanlarında bulunan akar türleri, yayılışları ve konukçuları. Türkiye 3. Entomoloji Kongresi, Ankara, s. 517-525.
Çobanoğlu S (1989) Türkiye’nin bazı Turunçgil bölgelerinde tespit edilen faydalı akar (Acari, Phytoseiidae) türleri. Türkiye Entomoloji Dergisi 13: 163-178.
Çobanoğlu S (1991) Antalya ili sebze alanlarında tespit edilen Phytoseiidae (Berlese) (Acari, Mesostigmata) türleri. Bitki Koruma Bülteni 29: 47-69.
Çobanoğlu S (1993) Türkiye'nin önemli elma bölgelerinde bulunan Phytoseiidae (Parasitiformes) türleri üzerinde sistematik çalışmalar II. Türkiye Entomoloji Dergisi 17: 99-116.
Çobanoğlu S (1995) Some new Tarsonemidae (Acari, Prostigmata) species of Turkish fauna. Türkiye Entomoloji Dergisi 19: 87-94.
Çobanoğlu S, Kazmierski A (1999) Tydeidae and Stigmeidae (Acari, Prostigmata) from orchards, trees and shurbs in Turkey. Biological Bulletin of Poznan 36: 71-82.
Düzgüneş Z (1962) Pamuk akarları (Kırmızı örümcekler). Türkiye Ziraatında Zararlı Olan Böcekler ve Mücadelesi 6: 70-77.
Düzgüneş Z (1980) Küçük Arthropodların Toplanması Saklanması ve Mikroskobik Preparatlarının Hazırlanması. T.C. Gıda Tar. ve Hay. Bak. Zir. Müc. ve Zir. Kar. Gnl. Müd., Ankara, 1-7. Ewing H (1939) A Revision of the sub family Tarsoneminae of North America, the West Indies, and the Hawaiian Islans. Technical Bulletin 663: 52-57.
Jepson LR, Keifer HH, Baker EW (1975) Mites Injurious to Economic Plants. University of California Press, London. Keifer H, Baker W, Kono T, Delfinado M, Styer E (1982) An Illustrated Guide to Plant Abnormalities Caused by Eriophyid Mites in North America. Agriculture Handbook 573: 130-131.
Madanlar N (1992) İzmir ve çevresinde turunçgil bahçelerindeki akar türlerinin durumu. Türkiye II. Entomoloji Kongresi Bildirileri, Adana, s. 683-691.
Madanlar N, Öncüer C (1994) İzmir ilinde sera domatesi zararlısı olarak Aculops lycopersici (Massee) (Acari, Eriophyidae). Türkiye Entomoloji Dergisi 18: 237-240.
Nannelli R (1987) Further observations on population trends of mites in an experimental peach meadow orchard in central Italy. Istituto Sperimentale per la Zool 70: 121-133.
Perring TM, Farrar CA (1986) Historical Perspective and Current World Status of the Tomato Russet Mite (Acari, Eriophyidae). Miscellaneous Publications of the Entomological Society of America 63:1-9.
Soysal A, Yayla A (1990) Antalya ili patlıcanlarında zararlı Tetranychus spp. (Acari, Tetranychidae)’ nin ve doğal düşmanlarının popülasyon yoğunluklarının tespiti üzerine ön çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni 28: 29-41.
Sekeroğlu E (1984) Güney Anadolu Bölgesi Phytoseiidae akarları (Acari, Mesostigmata), biyolojileri ve çilek bitkisinde avcı akar olarak etkinliklerinin araştırılması. Doğa Bilim Dergisi 8: 320-336.
Sekeroğlu E, Özgür AF (1984) A new tomato pest in Çukurova, Aculops lycopersici. Türkiye Bitki Koruma Dergisi 8: 211-213
Tunç İ ve Göçmen H (1995) Antalya’da bulunan iki sera zararlısı Polyphagotarsonemus latus (Banks) (Acari,Tarsonmeidae) ve Frankliniella occidentalis (Pergande) (Thysanoptera, Thripidae) üzerine notlar. Türkiye Entomoloji Dergisi 19: 101-109.
Yabaş C, Ulubilir A (1995) Akdeniz bölgesinde biberde yeni saptanan bir zararlı Polyphagotarsonemus latus (Banks) (Acari, Tarsonmeidae). Türkiye Entomoloji Dergisi 19: 43-46.
Yaşarakıncı N, Hıncal P (1997) İzmir’de örtüaltında yetiştirilen domates, hıyar, biber ve marulda bulunan zararlı ve yararlı türler ile bunların popülasyon yoğunlukları üzerine araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni 37: 79-89.
Vatansever G, Ulusoy MR (2002) Polyphagotarsonemus latus Banks (Acari,Tarsonemidae)’un popülasyon gelişmesi ile Doğu Akdeniz Bölgesindeki konukçuları ve doğal dü şmanları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17: 1-6
Zhang ZQ (2003) Mites of Greenhouses Identification, Biology and Control. Cabi Publishing, UK.