İ. KORKUTAL, E. Bahar. G. AKÇAY, Elman BAHAR, D.s. GÜNAL, Gülçin AKÇAY

FARKLI SÜRELERLE ULTRAVİYOLE (UV-C) UYGULAMALARININ KAYNAŞTIRMA ODASI KOŞULLARINDA AŞILI ASMA ÇELİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Bu araştırma, N.K.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Kaynaştırma Odası koşullarında Merlot/5BB aşı kombinasyonunda; kaynaştırma süresi boyunca 2 gün ara ile kallus oluşumundan sonra 30 dakikalık, 30, 60, 120dk süre ile yapılan UV-C uygulamalarının, aşılı çelikler üzerine etkilerini belirlemek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmada; gözün sürme durumu, sürgün gelişme kuvveti, çelik dibinde çürüme durumu, çepeçevre kallus oluşumu, anaçta kallus oluşumu, kalemde kallus oluşumu ve gözün canlılık durumu değerlendirilmiştir. Gözün canlılık durumu ve gözün sürme durumu kriterlerinde istatistiki olarak bir farklılık görülmemiştir. Çelik dibinde çürüme oranına bakıldığında en az çürüme kaynaştırma süresi boyunca 60 dk UV-C uygulamasında görülmüştür. Çepeçevre kallus oluşumu kriterinde, kallus oluşumuna dek uygulanan UV-C’nin oluşumu azaltıcı bir etki yaptığı belirlenmiştir. Sürgün gelişme kuvvetinin UV-C’den olumsuz etkilendiği ve bu durumun istatistiki olarak önemli olduğu sonucuna varılmıştır. Kontrol ve kallus oluşumundan sonra 30 dk’lık UV-C uygulamaları anaçta kallus oluşumunu olumlu etkilemiştir. Kalemde kallus oluşumunda ise kallus oluşumundan sonra 30 dk’lık UV-C uygulaması ile 120 dk’lık UV-C uygulamasının oransal olarak pozitif etki yaptığı saptanmıştır

Anahtar Kelimeler:

UV-C, Kaynaştırma Odası, Kallus Oluşumu, 5BB, Merlot

Effects of Different UV-C Application Periods on Grafted Cuttings of Grapevine in Callusing Room Conditions

This research was performed at Namık Kemal University, Department of Horticulture under the conditions of callusing room by using combination of Merlot/5BB; during the callusing period, in order to determine UV-C treatments on grafted cuttings, different UV-C treatments such as 30 minutes UV-C treatment after callusing, 30, 60, 120 minutes at 2 day intervals were applied. In research, some criteria such as bud burst, shoot growth, rotting on bottom of cutting, callus formation (from 4 side), callus formation on rootstock, callus formation on scion, bud viability were evaluated. Statistically difference were not observed in bud viability and bud burst. The lowest rate of rotting was obtained from UV-C treatment for 60 minutes. When UV-C treatment was applied until callus formation, it was observed that UV-C treatment reduced callus formation (form 4 side). It was concluded that UV-C treatment negatively affected shoot growth and this was found to be important. Callus formation on rootstock was positively determined in control and 30 minutes UV-C treatment after callusing. UV-C treatments for 30 minutes and 120 minutes were proportionally found to be positive on callus formation of scion.

Keywords:

UV-C, Callusing Room, Callus Formation, 5BB, Merlot,

PDF

___

Ağaoğlu, Y. S. ve Çelik, H., 1981. Modern Dilcikli Aşıda Hijyen. Ankara Üniv., Zir. Fak. Yay: 774, Çeviriler: 35, 14 s.
Aksoy, B., 2006. Türkiye Üzerinde Troposferik ve Stratosferik Ozon/UVB’ deki Değişim Gözlenmesi ve Sonuçlarının Analizi. TUBİTAK Kamu Kurumları Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı (1007), Proje Gelişme Raporu. No:2, 105G032. (Online). http://www.meteor.gov.tr/ 2006/ozon/files/105G032Tubitak_2AraRapor.do c(13.08.2007).
Bahar, E., Korkutal, İ. ve Kök, D., 2006. Türkiye Bağcılığının Son Yıllardaki Gelişiminde Görülen Başlıca Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Trakya Univ. J. Sci., 7(1): 65–69.
Bahar, E., Korkutal, İ. ve Dırak, M., 2007. Sürmüş ve Sürmemiş Çelik ve Kalemlerin Masabaşı Omega Aşısındaki Performansları. Türkiye V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü. Cilt:2 Sebzecilik, Bağcılık, Süs Bitkileri, 447-450. Erzurum.
Becker, H., 1973. Results From the Use of Systematic Fungicides in Vine Grafting. Weinberg u Keller, (20): 227-232.
Becker, H. and Hiller, M.H., 1977. Hygiene in Modern Bench-Grafting. Am. J. Enol. Vitic. 28(2):113- 118.
Bonomelli, A., Mercier, L., Franchel, J., Baillieul, F., Benizri, E. and Mauro, C., 2004. Response of Grapevine Defences to UVC Exposure. Am. J. Enol. Vitic. 55(1): 51-59.
Cangi, R., Kelen, M. ve Doğan, A., 1999. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Köklü Anaç Kullanımının Aşıda Başarı ve Fidan Randımanı Üzerine Etkileri. O.M.Ü. Zir. Fak. Dergisi, 14(2): 127- 137.
Doğan, A., Cangi, R. ve Yarılgaç. T., 2000. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Aşı Kalemine IBA Uygulamasının Kallus Oluşumu ve Aşı Kaynaşmasının Gelişimi Üzerine Etkileri. II. Ulusal Fidancılık Sempozyumu 25-29 Eylül, 2000 Ödemiş (Online) http://www.agr.ege. edu.tr/^^fitekno. (15.08.2006).
Ecevit, F.M. ve Baydar, N.G., 2000. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Farklı Aşılama Yöntemlerinin Aşıda Başarı Üzerine Etkileri. II. Ulusal Fidancılık Sempozyumu. 25-29 Eylül 2000, Ödemiş-Bademli.
Ekici, M. ve Acar, Y., 2006. Ultraviole Radyasyon ve Etkileri. (Online). http://www.meteor.gov.tr/ 2006/arastirma/files/uvradetki.pdf. (13.8.2007).
Karaşahin, I., 2002. Derim Sonrası Sıcak Su ve Ultraviole-C (UV-C) Işın Uygulamalarının Bazı Sebze Çeşitlerinin Muhafazası Üzerine Etkisi. Akdeniz Üniv. Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, YL Tezi, 73s.
Köycü, N.D., Özer, C., Coşkuntuna, A., and Özer, N. 2006. The Control of Fungal Diseases on Vine Grafts During Callus Formation. 12th Congress of the Mediterranean Phytopathological Union, Rhodes Island, Greece, June 11-15, pp. 475-477.
Sarghein, S.H., Carapetian, J. and Khara, J., 2008. Effects of UV Radiation on Photosynthetic Pigments and UV Absorbing Compounds in Capsicum longum L. International Journal of Botany 4(4): 486-490.
Schenk, W. 1976. Influence of Dorsiventrality and Polarity to Callusing and Union of Vine Grafts by Using Grafting Machines. Weinberg u. Keller, 23: 89-112.
Steel, C.C., 2001. Effects of Altered UV Light and Climate Change on the Susceptibility of Grapevines to Fungal Diseases. The Aust. Grapegrower & Winemaker: 13-15.
Rahmatzadeh, S. and Khara, J., 2007. Anatomical and Morphological Changes Caused by Interaction Between UV-C Radiation and Colonized Wheat by Some Species of Arbuscular Mycorrhizas. Journal of Biological Sciences, 7(6): 1001-1004.
Türkben,C. ve Sivritepe, N., 2000. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Bazı Dışsal Uygulamaların Aşı Yerinde Kallus Oluşumu ve Köklenme Üzerine Etkileri. II. Ulusal Fidancılık Semp. 25-29 Eylül 2000, Ödemiş.
Zapata, J.M., Calderon, A.A., Pedreno, M.A., Munos, R. and Ros Barcelo, A., 1994. Effect of UV-C on Peroxidase Isoenzymes in Axillary Bud Cultures of Vitis Species Differing in Fungal Resistance to Plasmopara viticola. Biologia Plantarum 36(1):133-138.