Amasya ili Merzifon ilçesinde süt sığırcılığı yapan tarım işletmelerinde risk analizi

Bu araştırmada, Amasya ili Merzifon ilçesinde süt sığırcılığı yapan işletmelerde çiftçilerin riske karşı tutumlarının belirlenmesi, risk kaynaklarının tespit edilmesi, karşılaşılan riskin ölçülmesi ve uygulanabilecek risk yönetimi stratejilerinin oluşturulması amaçlanmıştır. Araştırmada kullanılan veriler 2006-2007 üretim dönemine ait olup, tabakalı tesadüfî örnekleme yöntemi ile seçilmiş 67 işletmeden anket yoluyla elde edilmiştir. Çiftçilerin riske karşı tutumlarının belirlenmesinde von Neuman Morgenstern modelinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçları üçüncü grup işletmelerin diğerlerine oranla daha başarılı olduğunu, birinci ve ikinci grup işletmelerin yatırmış oldukları toplam ve öz sermaye karşılığında tatminkar gelir elde edemediklerini göstermiştir. Araştırmada, incelenen çiftçilerin % 31’inin riski sevdiği ve % 69’unun riski sevmediğini ortaya çıkarmıştır. Risk analizi sonuçlarına göre işletmelerin karşılaştıkları riskin temel kaynağı, fiyat riskidir. Araştırma alanında sütün fiyat riski % 7, buğdayın fiyat riski % 21 ve kuru soğanın fiyat riski % 81 olarak ölçülmüştür. Fiyat riskine karşı incelenen işletmelerin riski kontrol ederek, üretim faaliyetlerinde çeşitlendirme yapmalarının en uygun risk yönetim stratejisi olduğu tespit edilmiştir. Araştırma alanında, buğday ve riski çok yüksek olan kuru soğan üretim faaliyeti yerine, daha az fiyat değişimi gösteren şeker pancarı, arpa ve mısırın yetiştirilmesi daha uygun olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Süt sığırcılığı, Risk kaynakları, Risk ölçümü, Risk yönetim stratejileri

Risk analysis of dairy farms in Merzifon district of Amasya province

The objectives of this study were to elicit risk attitudes of dairy farmers, to explore risk sources, to quantify risk and to design risk management strategies for dairy farms in Merzifon district of Amasya province. The data used in the research belong to the 2006–2007 production period and gathered from 67 dairy farms selected by stratified sampling method from using questionnaire. von Neuman-Morgenstern model was used for eliciting risk attitudes of dairy farmers. The results showed that the larger farms were economically more successful than the smaller ones. Return on asset and equity of small and medium farms were not at satisfactory level. The study revealed that 31% of the sample dairy farmers were risk lover while that of risk averse was 69%. Based on the results of risk analysis, the basic risk faced by dairy farmers was price risk. Price variation for milk, wheat and dry onion were 7%, 21% and 81%, respectively. The best risk management strategy for avoiding price risk was found to be a diversified cropping plan. Risk averse dairy farmers should prefer to raise crops having low price variation such as sugar beet, barley and maize instead of dry onion and wheat.

Keywords:

Dairy, Risk sources, Risk measuring, Risk management strategies,

PDF

___

Akcaöz H, Özkan B (2005) Determining risk sources and strategies among farmers of contrasting risk awareness. A case study for Cukurova region of Turkey. Journal of Arid Environments 62: 661-675.
Arrow KJ (1964) The role of securities in the optimal allocation of risk bearing. The Review of Economic Studies 31:91-96.
Bauer L,Bushe D (1993) Risk Management: Identifying risk attitudes, identifying risk sources, measuring degrees of risk and designing of risk strategies. Province of British Columbia Ministry of Agriculture, Fisheries and Food, Univertsity of Alberta and Canada Agriculture, Canadian Catalouguing in Publication Data, Canada.
Binswanger HP (1980) Attitudes toward risk: Experimental measurement in rural India. American Journal of Agricultural Economics 62: 395-407.
Bozoğlu M, Ceyhan V, Cinemre HA (2001) Tonya İlçesinde Süt İşletmelerinin Ekonomik Yapısı ve Karşılaştıkları Riskler. Risk Ölçümü ve Uygun Risk Yönetimi Stratejileri, Türkiye Ziraat Birliği Yayınları No. 228, Ankara.
Brink L, McCarl B (1978) The tradeoff between expected return and risk among cornbelt farmers. American Journal of Agricultural 60: 259-263.
Coffey BK (2001) New input and output risk management strategies for livestock producers. Msc. Thesis., University of Kentucky, Lexington, Kentucky.
Huirne RBM, Harsh SB, Dijkhuızen A, Bezemer S (1997) Assessing the Risk Attitude of Dairy Farmers with Respect to Income and Sire Selection, Risk Management Strategies in Agriculture. State of the Art and Future Perspectives, Wageningen Agricultural University, Wageningen.
Karahan Ö (2002) Tarımda Üreticilerin Risk Karşısındaki Davranışları Üzerine Bir Araştırma Ege Bölgesinden Bir Örnek Olay. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Meuwissen MPM, Huirne RBM and Hardaker JB (2001) Risk and risk management: An empirical analysis of duct livestock farmers. Livestock Production Science 69: 43-53.
Miran B, Dizdaroğlu T (1994) Tarımsal işletme planlamasında risk. Bir oyun teorisi denemesi, I. Tarım Ekonomisi Kongresi, İzmir, Cilt 2 s. 150-159.
Nabradi A, Madai H, Nemessalyi Z (2004) Risk and risk management in Hungarian livestock production with a special regard to sheep production. American Agricultural Economic Association Annual Meeting, Denver, Colorado, pp. 285-300.
NydeneC, Patrick GF, Baker T (1999) The effects of risk management strategies with diversified hog/crop production. Selected Paper for Annual Meetings American Agricultural Economics Association Nashville, Tennessee, USA, pp. 300-315.
Ortmann GF, Woodburn MR, Levin JB (1995) Dimensions of risk and managerial responses to risk on commercial farms in Kwazulu-Natal, South Africa,10th International Farm Management Congress, IFMA Contributed Papers, The University of Reading, UK, pp. 95-106.
Özsayın D, Çetin B (2004) Hayvan sigortası yaptırmış işletmelerde risk ve risk yönetimi algılamaları. Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, Tokat, s. 197-200.
Pratt J (1964) Risk aversion in the small and in the large. Econometrica 32: 122-36.
Saner G (1998) "Tarımda Riskin Ölçülmesine ilişkin Bir Deneme 'Süt Sığırcılığı Örneği', Araştırma Projesi, Bornova, İzmir.
Schmit TM, Boisvert RN,Tauer LW (1999) Measuring the risks of New York dairy producers. Selected Paper for Annual Meetings American Agricultural Economics Association Nashville, Tennessee, USA, pp.411-420.
Zuhair SMM, Taylor DB, Kramer RA (1992) Choice of utility function form: Its effect on classification of risk preferences and the prediction of farmer decisions. The Journal of Agricultural Economics 6:333-334.