Akdeniz meyve sineği Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)’nın elma bahçelerinde popülasyon değişimleri üzerinde araştırmalar

Ceratitis capitata (Wiedemann), başta turunçgiller olmak üzere birçok meyve türünde önemli bir dış karantina zararlısıdır. Bu çalışma, 2016-2019 yılları arasında Çanakkale’de yürütülmüştür. Akdeniz meyve sineğinin popülasyon değişimlerini tespit etmek amacıyla elma bahçelerine Trimedlure içeren delta tipi feromon tuzaklar yerleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, Akdeniz meyve sineğinin popülasyonunun 2016, 2018 ve 2019 yıllarında yüksek seviyelerde, 2017 yılında ise düşük değerlerde olduğu belirlenmiştir. Çalışmada, Akdeniz meyve sineğinin 2016 yılında ekim-aralık aylarında, 2017 yılında kasım ayında, 2018 yılında ekim ve kasım aylarında, 2019 yılında ise eylül-aralık aylarında popülasyonu gözlenmiştir. Akdeniz meyve sineği, 10.10.2016 tarihinde tuzak başına 12 ergin, 14.11.2017 tarihinde tuzak başına 1 ergin, 31.10.2018 tarihinde tuzak başına 25 ergin, 21.11.2019 tarihinde ise tuzak başına 6 ergin ile tepe noktası oluşturmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Akdeniz meyve sineği, Ceratitis capitata, populasyon, Elma, Feromon

Studies on population development of Mediterranean fruit fly Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae) in apple orchards

Ceratitis capitata (Wiedemann) is an important external quarantine pest in many species of fruits, especially citrus. This study was carried out in Çanakkale between 2016-2019 years. In order to determine the population changes of the Mediterranean fruit fly, pheromone traps containing Trimedlure have been placed in the apple orchards. As a result of the study, it was determined that the population of the Mediterranean fruit fly was at high levels in 2016, 2018 and 2019, and low in 2017. In the study, the population of the Mediterranean fruit fly was observed in october-december in 2016, in november in 2017, in october-november in 2018, and in september-december in 2019. The Mediterranean fruit fly has formed a peak with 12 adults per trap on 10.10.2016, 1 adult per trap on 14.11.2017, 25 adults per trap on 31.10.2018, and 6 adults per trap on 21.11.2019.

Keywords:

Apple, Ceratitis capitata, Mediterranean fruit fly, Pheromone, Population,

PDF

___

Başpınar H, Çakmak İ, Koçlu T, Başpınar N (2009) Aydın ili meyve bahçelerinde Akdeniz meyve sineği Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)'nin biyo-ekolojisi, zararı, yayılışı ve turunçgil bahçeleri üzerindeki çalışmaları. Türkiye II. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, Isparta, s. 48.
Bodenheimer FS (1951) Citrus entomology in the Middle East. Den Haag.
ÇKS (2019) İl Müdürlüğü Çiftçi Kayıt Sistemi verileri, Çanakkale.
Demirdere A (1961) Çukurova Bölgesinde Akdeniz meyve sineği (Ceratitis capitata Wied.)'nin biyolojisi ve mücadelesi üzerinde çalışmalar. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Müdürlüğü, Ankara, s. 118.
GTHB (2011) Elma entegre mücadele teknik talimatı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Ankara.
İleri M (1961) Türkiye'de Akdeniz meyve sineği (Ceratitis capitata Wied.) durumu ve mücadelesi. Tarım Bakanlığı, Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Ankara, s. 38.
Leblanc L, Vargas RI, Rubinoff D (2010) Captures of pest fruit flies (Diptera: Tephritidae) and non-target insects in biolure and torula yeast traps in Hawaii. Environmental Entomology 32: 1626-1630.
Özkan C (1993) Doğu Akdeniz Bölgesi'nde Akdeniz meyve sineği, Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)'nın konukçu değişimi üzerinde araştırmalar. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana, s. 54.
Papadopoulos NT, Katsoyannos BI, Carey JR (1998) Temporal changes in the composition of the overwintering larval population of the Mediterranean fruit flies (Dipt.,Tephritidae) in Northern Greece. Entomological Society of America 91(4): 430-434.
Papadopoulos NT, Katsoyannos BI, Nestle D (2003) Spatial autocorrelation analysis of a Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae) adult population in a mixed deciduous fruit orchard in Northern Greece. Environmental Entomology 32(2): 319-326.
Tiftikci P (2017) Çanakkale’de Akdeniz meyve sineği Ceratitis capitata Wiedemann (Diptera: Tephritidae)’nın genel durumunun değerlendirilmesi. II. Çanakkale Tarımı Sempozyumu Bildirileri, Çanakkale, s. 108.
TÜİK (2019) Türkiye İstatistik Kurumu verileri, Ankara.
Zümreoğlu A (1979) Sterile-Male tekniğini mücadelede uygulamak gayesiyle suni ortamlarda Akdeniz meyve sineği Ceratitis capitata Wied. (Diptera: Tephritidae)'nın yetiştirme metotları üzerinde araştırmalar. Zirai Mücadele Müdürlüğü, Ankara, s. 84.