Tefsir ilminin kavramsal çerçevesi, usulü ve literatürü, doğuşu, gelişimi, tarihsel süreçte yaşadığı değişim ve dönüşümü gibi alanlar, son dönemlerde önemli tartışmalara, kitap ve makalelere konu olmaktadır. Bu bağlamda hem tefsir tarihinin dönemlendirilmesi hem de dinamik yapısı içinde dönemlerin sağlıklı bir zemine yerleştirilip tefsirin yaşadığı değişim ve dönüşümün izinin derinlikli olarak sürülebilmesi önem arz etmektedir. Kimi teşebbüsler olmakla birlikte, bunun henüz tam ve bütünlüklü bir bakış açısıyla gerçekleştirilebildiğini söylemek güç görünmektedir.