BONODA YER ALAN TEDİYE TARİHİ VE ÖDEME TARİHİ KAVRAMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

 Bu çalışmada, bonoda yer alan tediye ve ödeme tarihi kavramları kambiyo senetlerine hâkim olan ilkeler ışığında değerlendirilmiştir. Tediye tarihi, bir para borcunun ödeneceği tarihi ifade etmekle birlikte, hukuki niteliği TTK m. 776, f. 1/c anlamında vade değildir. Zira bonoda yazılı bir tarihin, vade olarak yorumlanabilmesi için en azından senedi eline alan herkes için, söz konusu tarihte senedin ödeneceğinin anlaşılması gerekir. Buna karşın tediye tarihinde, söz konusu netlik bulunmamaktadır. Bununla birlikte, tediye tarihi bir kayıt olarak bonoya yazılabilir. Bu sayede, düzenleyen lehdara karşı ileri sürebileceği şahsi bir def’i yaratmak istemiş olabilir. Öte yandan, uygulamada bazı matbu bonolara “tediye tarihi” şeklinde bir ifadenin eklendiği görülmektedir. Tediye tarihi, bononun zorunlu unsurlarından olmadığı için ve vade ile karıştırılarak çifte vade yaratıp bononun geçersizliği sorunu yaratabildiğinden bu kısmın bonodan çıkartılması uygun olur. Ayrıca bonoda ödeme tarihi de vade anlamına gelmemektedir. Zira vade para borcunun muaccel olduğu günü ifade etmesine rağmen, ödeme tarihi muaccel olan bir para borcunun fiilen ödenebileceği günü ifade eder. 

___

  • Domaniç, H., Kıymetli Evrak Hukuku, Genişletilmiş İkinci Baskı, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1975 (Domaniç).
  • Helvacı, M., “Kambiyo Senetlerinde Defiler”, Prof. Dr. Hüseyin Ülgen’e Armağan, Birinci Cilt, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2007, s. 647-703 (Helvacı).
  • Karahan, S., Arı, Z., Bozgeyik, H., Saraç, T., Ünal, M., Kıymetli Evrak Hukuku, 2. Baskı, Mimoza Yayınları, Konya 2014 (Karahan/Arı/Bozgeyik/Saraç/Ünal).
  • Kınacıoğlu, N., Kıymetli Evrak Hukuku, 5. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 1999 (Kınacıoğlu).
  • Öztan, F., Kıymetli Evrak Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 1997 (Öztan, 1997).
  • Öztan, F., Kıymetli Evrak Hukuku, 17. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2012 (Öztan).
  • Poroy, R., Tekinalp, Ü., Kıymetli Evrak Hukuku Esasları Çek Kanununun Yorumu İle, Gözden Geçirilmiş 21. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2013 (Poroy/Tekinalp).
  • Ülgen, H., Helvacı, M., Kendigelen A., Kaya, A., Kıymetli Evrak Hukuku, Kıymetli Evrak Hukuku, Güncelleştirilmiş 7. Bası’dan Onuncu (Tıpkı) Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2015 (Ülgen/Helvacı/Kendigelen/Kaya).
  • Türk Dil Kurumu, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=TED%-C4%B0YE, ET. 13.06.2016.
  • http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.6772.pdf, ET. 14.06.2016.