ALMAN İDARİ YARGI HUKUKUNDA İPTAL ve ÖDEV DAVALARINI İRDELEME

İdari yargının varlığı, esasında iptal davası ve idari işlemlere dayanır. İptal davası objektif ve klasik bir dava türüdür. İptal davası niçin önemlidir? Çünkü hukuk devletinin vazgeçilmez aracıdır. Etkin bir araçtır. Keyfi yönetimin karşı çaresidir. İptal davası, hakkı ihlal olanın hakkını iade eder. Dolayısıyla İptal Kararı geriye yürür. Devletin hukuka bağlı olacağı ilkesi kişileri korumak için yetmez. İdarenin verdiği zararları kaldırma aracı gerekir. Bu iptal davasıdır. Aynı zamanda kişileri koruma içtihatlarla da olur. Alman Hukukunda idarenin kişilere verdiği zararlar sonlandırmak için iptal davası ve ödev davası işlev görür. İdarenin tek yanlı irade açıklaması, idari işlemi oluşturur. Alman Hukukunda makamların yaptığı işlem kişinin hakkını zedelerse kişi önce idari makama başvurur. Yani işleme itiraz eder. İdari makam işlemi ya ret eder ya da yapmaz ve sessiz kalır. Makam kişiyi haklı bulursa işlemi kaldırır ya da değiştirir. Bu şudur: İdare hizmet birimidir. Vatandaş idareye ödevini yerine getir demektedir. Ödev davası, vatandaşın idareyi görevini yapmaya mahkum etmesidir. Bu bir tür eda davasıdır. İptal davası ise itiraz kararlarına karşı devreye sokulur ve işlemin hukuka uygunluğunu sağlar. Tüm kamusal uyuşmazlıklar idari yargıya açık değildir. Bizde de tam yargı davası eda davası karşılığında kullanılır.

Actions For Nullity and Duty in the German Administative Procedural Law

Essentally it contains two topic the administrative law court existence: The action for nullity and administrative procedures. There are two Lawsuit kind in the adminastrative Law Court of the German Law: The Action for nullity and the action for duty. A administrative procedure be invalidated with the Action for nullity . It is made a new administrative procedure for supply and demand by administrative competent authority also with an action for duty. So will be ended the problem of the claimant who have a deficit. Above lawsuit kinds complete each other. Indirectly there are thise steps in the administrative Law of German: Respectively, the adminitrative objection, adminisratvely a priori inquiry, action for duty and action for nullity. Shortly we can say in The German Adminastrative Law that the action for nullity is very important. And there is an adminastrative Law Court j udicial p rocedure Law. We can be said that the person rights gut protected.

___

  • P.BADURA, H.U.ERİCSEN, W.MARTENS, I.v.MÜNCH, F.OSSENBÜHL, w.RUDOLF, W.RÜFNER, J. SALZWEDWL, Allgemeines Verwaltung- srechts, Berin Newyork, 1986.
  • R. SARICA, İdari KAZA, C.I,1949.
  • İ. GİRİTLİ, P. BİLGEN, İDARİ KAZA Ders Notları, İstanbul 1966.
  • F. HUFEN, Verwaltungsprozessrecht, 8.Auflage, München 2011.
  • E. FORSTHOFF, Lehrbuch des Verwaltungsrechts, München Berlin 1961.
  • E.R. KOEHLER, Verwaltungsgerichtsordnung,Kommentar, Berlin und Frankfurtt, 1960,1962.
  • C. H. ULE, Verwaltungsprozessrecht, Müchen Berlin, 1960.
  • - Verwaltungsgerichtsbarkeit, Berlin 1962.
  • - “Verfassungsrecht und Verwaltungsprozessrecht” DVBI 1959, s.536.
  • E.MEMİŞ, Demokratik ve Sosyal Hukuk Devletinde İdare ve İdare Hukuku, İstanbul 2014.
  • K. August BETTERMANN, “Verwaltungsakt und Rechtsmittelbesceid als Gegenstand der Anfectungsklage”, NJW 1958.
  • REDEKER/ von OERTZEN, Verwaltungsgerichtsordnung, 9.Auflage, Stuttgart Berlin Köln Mainz 1988.