Turizmin olumlu etkileri ve Midyat ilçesindeki geleneksel taşçılık sanatı örneği

Günümüzde önemli bir ekonomik araç olan turizmin olumsuz sonuçları gibi, olumlu etkileri de olabilmektedir. Bu olumlu etkilerden biri de geleneksel el sanatlarının gelişimine yaptığı katkıdır. Birçok örneği olmakla birlikte, Midyat’taki taşçılık el sanatının gelişiminde de turizmin önemli rolü olmuştur. Gerçekten de özellikle son on yılda Mardin ve çevresinde gelişen turizm hareketleri, yöresel mimari tarzın korunması ve gelişimi konusunda bir farkındalık ve bilinç oluşmasını sağlamıştır. Bu da, yörede var olan geleneksel evlerin restorasyonunu hızlandırmış, aynı zamanda yeni yapılan bazı konaklama tesisleri ve konutların inşasında da yöresel taşın kullanılmasını sağlamıştır. Bu durum da gerek sayı, gerekse üretim miktarları açısından taş atölyelerini geliştirmiştir. Nitekim 1999 yılında ilçede var olan 1 adet atölye sayısı, sürekli artış göstererek, 2009 yılında 12’ye yükselmiştir. Üretim miktarlarındaki artış ise daha fazla olmuştur. 1999 yılında 2.730 m² olan toplam taş üretimi, 2009 yılında 41.720 m² ye ulaşmıştır. Atölyelerde çalışan sayısı ise 25-30’dan 130 kişiye yükselmiştir.

(The possitive effects of tourism and the case of the traditional stone art in Midyat district)

Tourism, today is an important economic tool, may have be positive effects besides the negative consequences. One of these positive effects is contribution to the development of traditional handcrafts. Although there are many examples, tourism has played an important role in the development of stone art in Midyat. Indeed, developing tourism in and around Mardin in recent decades has created an awareness and consciousness on the preservation and development of local architectural style. Thus, the restoration of traditional houses in the region have increased. Also in the construction of some of the new accommodation facilities and residences has provided the use of local stone. This has developed stone workshop in terms of numbers and amount of production. Indeed, the number of workshops in Midyat, constantly increasing, has reached from one to twelve between 1999 and 2009. The increase in amount of production has been more. While total stone production in 1999 was 2.730 m², in 2009 has reached to 41.720 m². Also, the number of workers in workshops increased from 25-30 to 130 person.

___

Adin, H., (2007), “Mardin ve Midyat’ta Kullanılan Bina Yapı Taşlarının Bazı Fiziksel Özellikleri” Mühendis ve Makina, Temmuz 2007, Sayı:570, s.13-17.

Alioğlu E.F., (1993), “Koruma Konusunda Genelleştirilmiş Yaklaşımlar ve Mardin Örneği” Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt: 36, Sayı: 1.2, s: 263-280, Ankara.

Ashworth, G.J., Tundbridge, J.E., (1994), The Tourist-Historic City, John Wıley-Sons. Gunn, C.A., (1988), Tourism Planning, Taylor-Francis.

Günal, V., (2006), Mardin İlinde Kültürel Çekicilikler ve Turizm Amaçlı Kullanım Olanakları. Ankara Üniversitesi Basılmamış Doktora Tezi, Ankara.

Kaya, A.C., (2008). Midyat Taşının Kaplama ve Yapıda Kullanılabilirliğinin Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.

Leslie, D., (2001). “Urban Regeneration and Glasgow's Galleries with Particular Reference to The Burrell Collection” Cultural Attractions and European Tourism, Edited by Greg RICHARDS, sayfa: 111-135, CABI Publishing.

Mardin Müzesi ve Mardin Kültür ve Turizm Müdürlüğü verileri.

Marzuki, A., (2009), “Research Notes and Reports. Impacts of Tourism Development, Anatolia” An International Journal of Tourism and Hospitality Research, Volume 20 • Number 2 • Winter 2009, s.450-455.

Önenç, D.İ., Kıral, N., Erkanol, D., Tullukçu, E. (2006). ”Medeniyetlerin Taşı Mardin Taşı ve Özellikleri” 59. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, Türkiye Jeoloji Kurultayı (20-24 Mart 2006) Bildiri Özleri kitabı (sayfa nosuz), Ankara. (http://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/dbbe6abe5f14af8_ek.p df adresinden alınmıştır. VeriBilgi: 22 Ocak 2011)

Öter, Z. (2010). “Türk El Sanatlarının Kültür Turizmi Bağlamında Değerlendirilmesi”, Millî Folklor, Yıl: 22, Sayı: 86, sayfa 174-185

Selçuk Biricik, A. (1974). “Mardin ve Mücavir Mıntıkasının Strüktür ve Jeomorfolojisi” Türk Coğrafya Dergisi, Yıl.22, Sayı:26, s.121-134, İstanbul.

TUİK, (2009a), Bölgesel Göstergeler (TRC2, Şanlıurfa, Diyarbakır), Ankara.

TUİK, 2009b:Bölgesel Göstergeler (TRC3, Mardin, Batman, Şırnak, Siirt), Ankara. TUİK, 2009c: Bölgesel Göstergeler (TRC1, Gaziantep, Kilis), Ankara.

Tümertekin, E., Özgüç, N. (2005), Ekonomik Coğrafya. Kalkınma ve Küreselleşme. Çantay Kitabevi, İstanbul.

Tunçer, M., Aksulu, I., (1993), “GAP’ta Uygulama Alanlarındaki Tarihsel Kentsel Sitlerde Yapı Stoklarının Değerlendirilmesi” TMMOB GAP’ta Teknik Hizmetler, Planlama, Mühendislik- Mimarlık Sempozyumu (10-12 Kasım 1993), s. 151-166.

Uslu, A, Kiper, T. (2006), “Turizmin Kültürel Miras Üzerine Etkileri: Beypazarı/Ankara Örneğinde Yerel Halkın Farkındalığı” Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 3 (3), sayfa 305-314.

World Tourism Organisation. (1998). Guide for Local Authorities on Developing Sustainable Tourism, Madrid.

http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/1509.html, 05/07/2005tarih ve 25866 sayılı resmi gazete. VeriBilgi: 27 Şubat 2011

http://www.dpt.gov.tr, VeriBilgi: 15 Ocak 2011

http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/1509.htm, VeriBilgi: 27 Şubat 2011)

http://www.unwto.org/facts/menu.html, UNWTO, 2010 Tourism Highlights, VeriBilgi: 05 Haziran 2011

http://yigm.kulturturizm.gov.tr/ belge/1-63769/tesis-istatistikleri.html, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü Konaklama ve Tesis İstatistikleri, VeriBilgi:15 Şubat 2011.