Turizm ve turizmin etkileri konusunda yerel halkın yaklaşımlarının belirlenmesi: Afyonkarahisar örneği

Afyonkarahisar ili doğal, tarihi ve kültürel turizm değerleri bakımından zengin bir potansiyele sahip olduğundan, ilin ekonomik olarak canlanmasında ve özellikle son yıllarda mekânsal değişikliklerin oluşmasında turizm önemli bir etkiye sahiptir. Gelişme safhasında olan Afyonkarahisar ilinde turizmin çevreye, tarihi, kültürel kaynaklara ve ekonomik yapıya etkilerinin yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladığı görülmektedir. Afyonkarahisar ilinde ekonomik, çevresel ve sosyo-kültürel bakımdan turizmin etkilerinin ölçülmesi, turizmin Afyonkarahisar’daki sürdürülebilirliği açısından önemlidir. Bundan dolayı bu çalışmada halkın turizme ve turizmin etkilerine karşı yaklaşımlarının belirlenmesi amacıyla bir anket gerçekleştirilmiştir. Ankette yerel halkın turizmi nasıl algıladığı, tatil alışkanlıklarının neler olduğu, halkın turizme ne kadar açık olduğu ve ilin turizminin gelişmesi için nelerin yapılması gerektiği ölçülmeye çalışılmıştır. Yapılan anket sonucunda yerel halkın genel olarak günümüze kadar turizmin ildeki gelişim sürecine olumlu yaklaştığı, ilin doğal, tarihi ve kültürel potansiyelinin turizmin gelişimine müsait olduğundan turizm yatırımlarının artması gerektiğini düşündüğü görülmüştür. Ankete katılanların büyük bir çoğunluğuna göre turizm ilin ekonomik olarak canlanmasında ve sosyo-kültürel gelişiminde önemli etkiye sahiptir. Ancak turizmdeki gelişmeler şehirde bazı olumsuz çevresel etkiler de meydana getirmiştir.

(Determining the attitudes of local people towards tourism and its effects: A case study from Afyonkarahisar)

Due to its great natural, historical, and cultural potentials, tourism plays an important role in Afyonkarahisar in vitalization of its economy and in causing changes in its land use especially in the recent years. The effects of tourism are becoming more visible especially on environment, historicalcultural resources, and economy in the city which is developing very fast. Understanding economic, environmental, and socio-cultural effects of tourism is very vital in order to have a sustainable tourism in Afyonkarahisar. For this reason, in this study, a survey was conducted in Afyonkarahisar to determine the attitudes of public towards tourism and its effects. The survey aimed at understanding how local people perceive tourism, how they spend their holiday, to what extend they are open to tourism, and what they think needs to be done to improve tourism in the city. The results of the survey revealed that local people approached developmental process of tourism positively in the city. As seen in the study, local people generally thought that investments should be increased in the city’s tourism sector because of its natural, historical and cultural potentials. The study also revealed that although local people were aware of the positive effects of tourism on economy and socio-cultural developments, they observed some adverse effects of tourism on environment in Afyonkarahisar.

___

Afyonkarahisar İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü, 2000, 2010 yılı verileri

Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2000 ve 2009 yıllarında konaklayan kişi sayıları verileri.

Alaeddinoğlu, F., 2007, Van Halkının Turisti ve Turizmi Algılama Şekli, Coğrafi Bilimler Dergisi, 5 (1), Ankara.

Alaeddinoğlu, F., 2008, Sivas Kentinde Halkın Turiste ve Turizme Bakışı, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:5, Sayı:2.

Aliağaoğlu, A., 2003, Afyon’da Şehir Morfolojisinin İki Unsuru: Cadde- Sokak Sistemi ve Konutlar, Coğrafi Bilimler Dergisi, Cilt:1 Sayı:2, Ankara.

Aliağaoğlu, A., 2003, Afyonkarahisar Şehir Coğrafyası, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enst. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara

Avcıkurt, C., 2003, Turizm Sosyolojisi; Turist-Yerel Halk Etkileşimi. Detay Yayınları, Ankara.

Aydınözü, D., Kılıçaslan, A., 2000, Afyon İlinde Kaplıca Turizmi ve Özellikleri, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı:35, S:247-259, İstanbul.

Dal, N., Baysan, S., 2007, Kuşadası’nda Kıyı Kullanımı ve Turizmin Mekansal Etkileri Konusunda Yerel Halkın Tutumları, Ege Coğrafya Dergisi-16, İzmir.

DMİGM, (2010), Meteorolojik Elemanlar (Afyonkarahisar), Ankara.

Doğan, H., Z., 2004, Turizmin Sosyo – Kültürel Temelleri, Detay Yayıncılık, Ankara.

Emekli, G., 2005, Avrupa Birliği’nde Turizm Politikaları ve Türkiye’de Kültürel Turizm. Ege Coğrafya Dergisi. Sayı:14, İzmir.

Emekli, G., 2001, Bergama’nın Turizm Coğrafyası ve Turizmin Sosyo- Ekonomik Etkileri. Bergama Belediyesi Kültür Yayınları. İzmir.

Gunn, C, A., 1988, Tourism Planning, Second Edition, Taylor &Francis, New York.

Inskeep, E., 1991. Tourism Planning: An Integrated and Sustainable Approach. Van Nostrand Reinhold, New York.

Kahraman, N., Türkay, O., 2009, Turizm ve Çevre, Detay Yayıncılık, Ankara.

Mansuroğlu, S., 2006, Turizm Gelişmelerine Yerel Halkın Yaklaşımlarının Belirlenmesi: Akseki/Antalya Örneği, Akdeniz Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, Sayı:19, Antalya.

Özdemir, M., A., Şenkul, Ç., 2010, Tüfler İçerisinde Geçen Hayatlar, Bilim Teknik Dergisi, Eylül Sayısı, Ankara.

Özgüç, N., 2007, Turizm Coğrafyası. Çantay Kitabevi, İstanbul.

Sekhar, N. U., 2003. Local people’s attitudes towards conservation and wildlife tourism around Sariska Tiger Reserve, Journal of Environmental Management 69, India.

Soykan, F., 2003, Coğrafi Çevrenin Turizm Amaçlı Değerlendirilmesinde Turizm Potansiyelini Saptamanın Önemi, Coğrafi Çevre Koruma ve Turizm sempozyumu, Ege Üniversitesi Edebiyat Fak. Yayın, İzmir.

Soykan, F., 2004, Kırsal Alanların Turizm Potansiyelinin Saptanması ve Şirince Köyü’ne (İzmir) Uygulanması, Ege üniversitesi Basımevi, İzmir.

Tekeli, H. 1992. Türk Turizminin Felsefi Sorunları, Öneriler. III. Ulusal Turizm Kongresi, Kusadası Belediyesi Yayınları, 5, İzmir.

Uslu, A., Kiper, T., 2006, Turizmin Kültürel Miras Üzerine Etkileri: Beypazarı/Ankara Örneğinde Yerel Halkın Farkındalığı, Tekirdağ Ziraat Fak. Derg. Sayı:3 Tekirdağ.

Uyan, M., Yüksel, İ., Avşar, N., 2004 Anadolu’nun Kilidi Afyon, Afyon Valiliği, Yayın No:21 Afyon.

Yılmaz, Ö., 2001, Afyon’un Peribacaları, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı:36, S:105-127, İstanbul.

Young, G. (1973). Tourism: Blessing or Blight. Middlesex: Penguin Books Ltd.