Konya Ovasının toprakları ve sorunları

Konya ovası, Türkiye’nin en önemli ovalarından birisidir. Ova, Konya ile Ereğli arasında uzanan Konya Kapalı Havzası’nın yaklaşık 1000 m izohipsinin çevrelediği sahaları kapsamaktadır. Ortalama yükseltisi 1000 m olan çalışma sahası, 38° 08’-37° 06’ kuzey enlemleri ile 32° 20’-34°00’ doğu boylamları arasındadır. Konya Ovası’nda iklim, ana kaya ve topografya farklılıkları sebebi ile çeşitli toprak grupları oluşmuştur. Bunlar; Kahverengi, Kırmızı Kahverengi, Kireçsiz Kahverengi, Alüvyal, Hidromorfik Alüvyal, Kolüvyal, Regosol, Vertisol, Sierozem, Tuzlu, Alkali ve Tuzlu-Alkali Topraklardır. Ayrıca sahada çıplak kaya ve molozlardan oluşan araziler ile kara kumulları da yer almaktadır. Konya Ovası’nda doğal faktörlerden kaynaklanan belli başlı toprak sorunları: erozyon, sulama, toprak sığlığı, drenaj sorunu, tuzluluk ve alkaliliktir. Doğal bitki örtüsünün tahribi, yanlış arazi kullanımı ve toprak kirliliği ise çalışma sahasında beşeri faktörlerden kaynaklanan sorunlardandır. Bu çalışma, Konya Ovası’nın fiziki coğrafya özellikleri ile toprak tipleri ve sorunlarını ortaya koymayı hedeflemektedir.

(Soils and problems of Konya Plain)

Konya Plain is one of the most important plains of Turkey. The plain covers surrounding areas lying between Konya and Ereğli, Konya closed Basin approximately 1000 m contour line. The field of study which has average altitude of 1000 m is in 38° 08’-37° 06’ north latitude and 32° 20’-34° 00’ east longtitude. The climate in Konya Plain, various soil groups formed because of bedrock and differences in topography. These are: Brown, Red Brown, Lime- Free Brown, Alluvial, Hydromorphic Alluvial, Colluvial, Regosols, Vertisols, Sierozem, Salt, Alkali and Saline-Alkali soil. In the field, there are also territories which is composed in bare rock and sand dunes. The major soil problems caused by natural factors in Konya Plain are: erosion, irrigation, the shallowness of the soil, drainage problems, salinity and alkalinity. Destruction of natural vegetation, improper land use and soil pollution are the problems caused by the human foctors in the working field. This study aims to reveal the features of physical geography and soil types and problems of Konya Plain.

PDF

___

Akkuş, A., 1995, Karaman Havzası’nın Fiziki Coğrafya Özellikleri., S.Ü. Araştırma Fonu EF 091/083, Konya.

Ardos, M., 1995, Türkiye Ovalarının Jeomorfolojisi-1, Çantay Kitapevi, İstanbul.

Atalay, İ., 1980, Gediz Nehri Havzasında Toprak Erozyonu Problemleri Üzerine Bir Araştırma, Jeomorfoloji Dergisi, Sayı:9, s.61-82, Ankara.

Atalay, İ., 1983, Erzurum Ovası ve Çevresinin Toprakları, Ege Coğrafya Dergisi, Sayı:1, s.68, İzmir.

Atalay, İ., Sezer, L. İ., Temuçin, E., Işık, Ş. ve Mutluer, M., 1990, Ege Bölümünde Toprak Oluşumunu Etkileyen Faktörler, Ege Coğrafya Dergisi, Sayı:5, s.32, İzmir.

Bozyiğit, R., Tapur, T., 2009, Konya Ovası ve Çevresinde Yer altı Sularının Obruk Oluşumlarına Etkisi, S.Ü. Sos. Bil. Enst. Dergisi, Sayı:21, s.135-154, Konya.

Çetik, A. R., 1985, Türkiye Vejetasyonu:I İç Anadolu’nun Vejetasyonu ve Ekolojisi, Selçuk üniv. Yay. No:7, Konya.

Çevre ve Orman Bakanlığı, Türkiye Çevre Atlası.

Çiftçi, N., Kutlar, İ., Şahin, M. ve Yılmaz, A. M., 2003, Konya Ovası’nda Su Kaynakları Kullanımı, S. Ü. Ziraat Fak. Der., Sayı:17(31), s.36-40, Konya.

DSİ, 1975, Konya-Çumra-Karapınar Ovaları Hidrojeolojik Etüt Raporu, Ankara

DSİ, Çeşitli Yayınlar ve Seminer Notları

Eren, Y., 1996, Konya Ovası Kuzeyinde Bozdağların Jeolojisi, SÜAF Proje no:92-019, Konya.

Eren, Y., 2000, Konya Bölgesi’nin Depremsellik Özellikleri, Geo-teknik İncelemelerin Mühendislikteki Önemi, Deprem ve Zemin Açısından Konya Paneli, Bildiriler, s.54-65, Konya.

Erol, O., 1964, İç Anadolu’da Haymana-Tuz Gölü Çevrelerinin İklimi Hakkında, A.Ü.D.T. Fak. Dergisi, C: XX1, Say: 3-4, Ankara.

Erol, O., 1971, Konya, Tuz Gölü ve Burdur Havzalarındaki Pluvial Göllerin Çekilme Safhalarının Jeomorfolojik Delilleri, Ankara Ünv. D.T.C.F. Coğ. Arşt. Dergisi, Sayı:3-4, s.13, Ankara.

Esen, E., 1975, Konya Ovası Hidrojeolojik Etüt Raporu, DSİ Genel Müdürlüğü, Ankara

Harita Genel Müdürlüğü, 1981, 1/1 000 000 Ölçekli Türkiye Aşınım Haritası, Ankara.

İnan, N., 1988, Konya Ovası’nın İklimi, Doktora Tezi (Yayınlanmamış), Selçuk Ünv. Sosyal Bil. Enst. Coğrafya Ana Bilim Dalı, Konya.

İnan, N., Şen, E., Başaran, N., 2005, Konya Ovası’nın İklimi, DMİ Yayınları, Yayın No:2006/04, Konya.

Konya İli Arazi Varlığı, 1992, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Müdürlüğü Yay., İl Rapor No:42, Ankara.

Konya İli Çevre Durum Raporu, 2009, Konya Valiliği İl Çevre Müdürlüğü, Konya.

Konya Kapalı Havzası Toprakları, 1978, Toprak Etüdleri ve Haritalama Dairesi Topraksu Genel Md. Yay. No: 288, Ankara.

Selçuk Biricik, A., 1985, Sarayköy Civarında Erozyon ve Önlemler (Konya), Coğrafya Dergisi, Sayı:1, s.173-180, İstanbul.

Selçuk Biricik, A., 1992, Büyük Konya Kapalı Havzası ve Hotamış Gölü, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı:27, s.41, İstanbul.

Sür, A.-Özdoğan, Ö.-Yiğitbaşıoğlu, H. 2002: Volkanlar, Türkiye’nin Volkanik Yöreleri ve Depremler, Bilim Yayınları, Ankara.

Tapur, T., 1998, Eski Konya Gölü ve Çevresinin Fiziki Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış), Selçuk Ünv. Sosal Bil. Enst. Coğrafya Ana Bilim Dalı, Konya.

Ulu, Ü., Öcal, H., Bulduk, A. K., Karakas, M., Arbaş, A., Saçlı, L., Taskıran A., Ekmekçi, E., Adır, M., Sözeri, Ş., Karabıyıkoğlu, M., 1994, Cihanbeyli-Karapınar Yöresi Geç Senozoik Çökelme Sistemi: Tektonik ve İklimsel Önemi. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni, Sayı: 9, Sayfa 149-163, Ankara.

Zeybek, H. İ., 2003, Turhal Ovası ve Yakın Çevresi Toprakları, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı:41, s.41-61, İstanbul.

www.agm.gov.tr

www.karatayziraatodasi.org

www.khgm.gov.tr/karapinar.htm