GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ÖNEMLİ BİR SAYFİYE: GÖLCÜK

Makale, daha önce yayınlanan (Ceylan,1996/7) Gölcük Gölü ve yakın çevresinin fiziki coğrafya özelliklerinin ele alındığı çalışmanın devamı niteliğindedir. Söz konusu makalede gölün oluşumu, göl çukurluğunun morfometrisi ve rölyefi, beslenme havzasının jeomorfolojisi, gölün beslenmesi, seviye değişimleri, göl suyunun fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri nispeten ayrıntılı bir şekilde incelenmeye çalışılmıştı. Gölcük Gölü ve Yaylası, konumu, ulaşım imkânları, farklı coğrafi görünümlerin fevkalade manzaraları, iklimi, su kaynakları, orman sahalarının varlığı, yaylacılık ve tarım faaliyetleri gibi sahip olduğu birçok doğal ve beşeri çekicilikler nedeniyle Batı Anadolu'nun önemli sayfiye alanlarından birini teşkil etmektedir. Keza günübirlik veya konaklamalı ziyaretçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik göl kıyısında otel, pansiyon, yazlık evler ve çay bahçesi gibi çok sayıda tesisler bulunmakta ve ayrıca burası bazı spor kulüpleri tarafından kamp yeri olarak tercih edilmektedir. Makalede, hemen her dönemde önemini koruyan Gölcük Gölü ve Yaylası'nın rekreasyon özellikleri, Aydınoğulları Beyliği'nden başlayarak günümüze kadar tarihi gelişim süreci göz önünde tutularak farklı yönleriyle ele alınmıştır. Bu bağlamda özellikle Aydınoğulları Beyliği, Osmanlı Devleti ve Cumhuriyetin ilk dönemlerinde devletin ileri gelen yöneticilerinin buraya olan ilgilerine yer verilmiştir. Ayrıca Gölcük Gölü ve Yaylası'nın mevcut potansiyelinin değerlendirilmesi ve korunması konularında bazı önerilerde bulunulmuştur.

An Important Summer Resort from the Past to the Present: Gölcük Lake and Highland

The paper is a continuation of the previously published study dealing with the physical geography of the Gölcük Lake, as well as its surroundings. The aforementioned study tried to investigate the formation of the lake, morphometry and relief of its depression, geomorphology of its catchment basin, how it is fed, water level changes, physical, chemical and biological characteristics of the lake water in a relatively detailed manner. The Gölcük Lake and Highland is an important summer resort in the Western Anatolia region on account of its many natural and human attractions such as its location, means of transportation, magnificent sceneries of different geographic landscape, climate, water sources, existence of forest lands, transhumance and agricultural activities, etc. Likewise, there are many tourist facilities such as hotels, guesthouses, summer houses and tea gardens on the lakeshore to meet the needs of the visitors coming to the location on a daytrip or longer vacations, and furthermore, the resort is preferred by some sports clubs as a camping site. The paper deals with the recreational features of the Gölcük Lake and Highland, which has maintained its importance in almost any historical period, in a variety of aspects taking into consideration the process of historical development from the Aydınoğulları Principality to the present. In this context, interest of the notable administrators of the state particularly during the times of the Aydınoğulları Principality, the Ottoman Empire and the first period of the Republic in the resort is covered. Furthermore, some recommendations are made for preserving and putting the existing potentials of the Gölcük Lake and Highland to good use.

___

Alagöz, C. A. (1941). Yayla Tabiri Hakkında Rapor, Birinci Coğrafya Kongresi (6-21 Haziran 1941): Raporlar, Müzakereler, Kararlar, Maarif Vekilliği, s.150-157, Ankara.

Âşık Mehmed, (2007). Menâzırü'l - Avâlim (Hzl. M. Ak), C.II, Türk Tarih Kurumu Yayınları III. Dizi - Sa 27, Ankara.

Baykara, T. (1990). Aydınoğlu Gazi Umur Bey, Kültür Bakanlığı Yayınları: 1232, Ankara.

Bengisu, K. (2006). Koca Doktor Mustafa Bengisu: Savaşın Askeri, Barışın Hekimi, Cumhuriyetin Şehircisi, Stil Matbaacılık.

Bengisu, R. L. (1994). Torrhebia Limne, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Dergisi, Cilt 2, s.33-43, İzmir.

/200 000 Ölçekli Harita - Manisa Paftası, Erkânı Harbiyye-i Matbaası, 1328.

/200 000 Ölçekli Harita - Manisa Paftası, Harita Genel Müdürlüğü, 1946.

/25 000 Ölçekli Harita- İzmir L20-a4, Harita Umum Müdürlüğü, 1959.

/25 000 Ölçekli Harita - İzmir L20-a4, Harita Genel Komutanlığı, 2000.

BOA Tarih: 29/S /1205 (Hicrî) Dosya No: 164 Gömlek No: 8158 Fon Kodu: C..EV..

BOA Tarih: 13/M /1207 (Hicrî) Dosya No: 83 Gömlek No: 4138 Fon Kodu: C..MF..

BOA Tarih: 13/N /1153 (Hicrî) Dosya No: 595 Gömlek No: 24539 Fon Kodu: C..ML..

BOA Tarih: 29/Z /1277 (Hicrî) Dosya No: 381 Gömlek No: 19317 Fon Kodu: C..EV..

BOA Tarih: 08/L/1329 (Hicrî) Dosya No: 81 Gömlek No: 6 Fon Kodu: ŞD.

Ceylan, M. A. (1996-1997). Gölcük Gölü (Ödemiş/İzmir), Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı 1, s.267-286, İstanbul.

Cumhuriyet, 28 Ağustos 1934, s.3.

Cumhuriyet, 07 Nisan 1936, s.8.

Cumhuriyet, 06 Eylül 1947, s.1.

Doğanay, H. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası, Çizgi Kitapevi, Konya.

Doğanay, H. ve Coşkun, O. (2013). Türkiye Yaylacılığındaki Değişme Eğilimleri Ve Başlıca Sonuçları, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı 30, s.1-28, Erzurum.

Emecen, F. M. (1989). XVI. Asırda Manisa Vilayeti, AKDTYK Türk Tarih Kurumu Yayını Dizi XIV, Sayı 6, Ankara.

Ergül, T. (1991). Kurtuluş Savaşı'nda Manisa (1919-1922), Manisa Kültür ve Sanat Kurumu Yayını 1, İzmir.

Evliya Çelebi, (1985). Seyahatname, Üçdal Neşriyat, Cilt 8, İstanbul.

Galip, B. Y. (1989). Eski Bir Başkent Birgi, İlgi Dergisi, Sayı 59, s.21- 23.

Güneş, G. ve Kocamaz, M. (2011). Cumhuriyetin İlk Yıllarında Taşrada Turizm Politikaları Arayışı: Bergama Kermesi, Belgi, Sayı 2, s.205-212.

Hacır, G. (2006). Efe Başvekil: Şükrü Saraçoğlu'nun Romanı, Remzi Kitabevi, İstanbul.

Http://www.odemis.gov.tr/default_ (Erişim: 6.7.2015)

Http://www.izmirkulturturizm.gov.tr/TR,77386/bozdag-kayak-merkezi. html (Erişim: 7.7.2015).

Http://www.oykam.org/dosyalar/arsiv/bengisu_aile_birligi.pdf (Erişim: 8. 7. 2015).

Http://www.odemis.bel.tr/component/k2/575-odemis-golcuk-golu-1- balik - tutma-yarismasi. Html (Erişim: 15.09.2015).

Http://arsiv.ntv.com.tr/news/235078.asp. (Erişim: 15.09.2015).

İbn Batuta Seyahatnamesi: Seçmeler (Hzl. İ. Parmaksızoğlu), Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları: 494, İstanbul, 1989.

İbrahim Cavid, (2010). Aydın Vilâyet Sâlnâmesi/H1308 (Hzl. M. Babuçoğlu, C. Eroğlu, A. Şahin), Türk Tarih Kurumu Yayınları, III-5. Dizi-Sayı 3, Ankara.

İzbırak, R. (1986). Coğrafya Terimleri Sözlüğü, MEB Öğretmen Kitapları Dizisi: 157, İstanbul.

Katip Çelebi, (2013). Cihannüma, C.II, Bahçeşehir Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları Merkezi (MEDAM), İstanbul.

Kemal, Y. (2012). Çakırcalı Efe, Yapı Kredi Yayınları: Edebiyat-560, İstanbul.

Kiepert, R. (1911). Karte von Kleinasien, CI. Smyrna (1/400 000), Dietrich Reimer, Berlin.

Konukçu, E. (2013). Salihli'de Bozdağ'a Bakış (Tarihi Akışta Bozdağlar), Krallardan Efelere Salihli Sempozyumu Bildirileri 1, Salihli Belediyesi Kültür Yayınları: 37, s.13-36.

Orkon, C. R. (1937). Manisa Coğrafyası, Manisa Halkevi Yayınlarından Sayı 3, Resimli Ay Matbaası, İstanbul.

Ödemiş Gölcük Tekke ve Bozdağ Teleferiği Anonim Şirketi, Ege Üniversitesi Matbaası, 1959, İzmir.

Sanır, F. (2000). Coğrafya Terimleri Sözlüğü, Gazi Kitabevi, Ankara.

Saraçoğlu, Ş. ve İnce, R. (1936). Gölcük Yaylası (Le Plateau de Gölcük), Ulus Basımevi, Ankara.

Somuncu, M. (2011). Kırsal ve Kentsel Alanlardaki Sosyoekonomik Değişime Fonksiyonlarındaki Farklılaşma, ICANAS 38 Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi Bildiriler, Cilt II, s.815-834, Ankara. Olarak Türkiye Yaylalarının

Soykan, F. (1994). Bozdağlar'da (Ege Bölgesi) Rekreatif Yaylacılık, Turizm Yıllığı, Türkiye Kalkınma Bankası Yayınları, s.292- 306, Ankara.

Strabon, (2000). Antik Anadolu Coğrafyası (Geographika XII-XIII-XIV), Çev. A. Pekman, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.

Texier, C. (2002). Küçük Asya Coğrafyası, Tarihi ve Arkeolojisi, Çev. A. Suat, Latin Harf. Akt. K. Y. Kopraman, Sad. M. Yıldız, Enformasyon ve Dökümantasyon Hizmetleri Vakfı Yayını, Cilt 2, Ankara.

Uluçay, Ç. (1970). Kanuni Sultan Süleyman ve Ailesi İle İlgili Bazı Notlar ve Vesikalar, Kanuni Armağanı, Türk Tarih Kurumu Yayınlarından VII.Seri-Sa.55, s.227-257, Ankara.

Uzunçarşılı, İ. H. (1929). Afyon Karahisar, Sandıklı, Bolvadin, Çay, İsaklı, Manisa, Birgi, Muğla, Milas, Peçin, Denizli, Isparta, Atabey ve Eğirdir'deki Kitabeler ve Sahip, Saruhan, Aydın, Menteşe, İnanç, Hamit Oğulları Hakkında Malumat, Devlet Matbaası, İstanbul.

Uzunçarşılı, İ. H. (2011). Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri, Türk Tarih Kurumu Yayınları VIII. Dizi-Sayı 25, Ankara.