Coğrafya 9 ve 10. sınıf ders kitaplarındaki etkinlikler, ölçme ve değerlendirme çalışmaları ve etkileri

2005 yılından beri yenilenen ve yapılandırmacı yaklaşıma temellendirilen coğrafya öğretiminde hala önemli sorunlar yaşanmaktadır. Yaklaşım farklılıkların günümüz eğitim anlayışla örtüşmesine karşın, coğrafya öğretiminde genel sorun müfredat programlarındaki yenilenmenin tam olarak gerçekleşmemiş olmasıdır. Müfredat programları hala pratiğe dönük olmayan bilgi yoğunluğu içersinde bulunmaktadır. Öğrenmeyi kolaylaştıran ders içi ve ders dışı etkinliklerde müfredat programına göre şekillendiğinden kısır bir döngüye girilmektedir. Ayrıca ders kitaplarındaki bölüm sonu ölçme ve değerlendirme soruları da aynı mantık çerçevesine oturtulmuştur. Günümüz coğrafya tanımında içersinde insan ve onunla etkileşimi olamayan mekan coğrafyanın sınırları dışında görülmektedir. Diğer bir deyişle herhangi bir coğrafi konu ele alınırken esas odak insan ve mekan ile bunların karşılıklı etkileşimi üzerine şekillenmelidir. Bu değişimin gerçekleşmesi için öncelikle coğrafya ders kitaplarındaki etkinlikler ile ölçme ve değerlendirme sorularında anlayış ve yöntem değişikliğine gidilmesi gerekmektedir. Bunun gerçekleşmesi ise zincirin ilk halkasını oluşturacak olan ise coğrafya müfredat programında yapılacak değişikliklerdir. Jeoloji, Pedoloji ve Hidroloji vb. gibi birçok yeni bilim dalları artık birer bağımsız bilim dallarıdır. Bu bilim dallarına özgü bilgiler, insan boyutunu ele almayan unsurları coğrafya programlarından çıkarılmalı ve ilgili olduğu bilim dalına bırakılmalıdır.

(The Activities, assessment and evaluation works in the 9th and 10th grade geography textbooks and their effects)

The geography education, which has been renewed and based on the constructivism approach since 2005, has still many important questions. The main problem in the geograhpy education hugely stems from the curriculum as educational approaches match up with the modern ones. Geography curriculum in high schools is full of knowledge that can’t be put into practise. The content of the curriculum consequently affects the class activities, assessment and evaluation works in the geograhy textbooks with which every unite end. They are the very reasons of failing a proper geography education. In the modern description of geography there are only human and space and their interactions and the knowledge without human-space interactions is beyond the scope of the geography and geography teaching, so geograhy education should be based on the human-space interactions and in order to do so firstly a fundemental change must be done in the geography curriculum, then this change could be followed by the ones in activities and assessment and evaluations works in the textbooks. In the modern science Geology, Soil Science and Hydrology each became an independent field, that’s way the parts of these mentioned sciences in geography must be taken out considering the current geography and geography education undertanding and approaches and in doing so geography can more accurately find its own way.

___

Akengin, H. (2008). Coğrafya Öğretmenlerinin Yenilenen Lise Coğrafya Öğretim Programı Hakkındaki Görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi Sayı: 18, 11-12.

Baud, P.,Bougeat, S., Bras, C. (2008). Dictionnaire de Géographie, 4. Edition Hatier, Paris, France. 232.

Doğanay, H. (2002). Coğrafya Öğretim Yöntemleri. S. 432. Aktif Yayınevi, İstanbul.

Geçit, Y. ve Yarar, S. (2010). 9. Sınıf Coğrafya Ders Kitabındaki Sorular İle Çeşitli Coğrafya Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Analizi. Marmara Coğrafya Dergisi. Sayı: 22, 164.

Geçit, Y. (2009). Trabzon Merkez Ortaöğretim Öğrencilerinin Görüşleri Doğrultusunda Yeni (2005) Coğrafya Öğretim Programı Ve Yapılandırmacı Kuram İlişkisi. Marmara Coğrafya Dergisi. Sayı: 19, 51.

Hacısalihoğlu, Y. ve Midilli, A. (2011). Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim Coğrafya 10 Ders Kitabı, 56.

Kızılçaoğlu, A., Ünlü, M. (2008). 9.Sınıfta Dilsiz Haritaların Kullanımına Yönelik Aktivite Önerileri. Marmara Coğrafya Dergisi Sayı: 17, 64-65.

Livingstone, D., N. (2008). The Geographical Tradition. Blackwell Publishing,347.

Mayhew, S. (2004). Oxford Dictionary of Geograhy, Oxford University Press, Third Edition, 220-221.

Milli Eğitim Bakanlığı, (2011). Ortaöğretim Coğrafya Dersi (9–12. Sınıf) Taslak Ders Kitaplarını İnceleme ve Değerlendirme Ölçütleri. http://ttkb.meb.gov.tr/Dosyalar/derskitabiinceleme/Co%C4% 9Frafya%20Kriter%2011Temmuz.pdf adresinden 10.10.2011 tarihinde alınmıştır.

Nichols, P.D. (2010). What Is a Learning Progression?, http://www.pearsonassessments.com/NR/rdonlyres/6C8F4D6 F-EFB1-47CE-9247-3712D274190F/0/Bulletin_12.pdf adresinden 02.07. 2011 tarihinde alınmıştır.

Özey, R. Coğrafi Bölgelerin Siyasi Bölgeler Olarak Algılanması Ve Sonuçları. http://www.ramazanozey.net/rozey/icerik/detay. asp?id=155&dil=tr adresinden 22.08.2011 tarihinde alınmıştır.

Quelques éléments pour l’enseignement de la Géographie, http://histoireenprimaire.free.fr/ressources/quelle_%20geogra phie.pdf adresinden 09.08.2011 tarihinde alınmıştır.

Şahin, C. (2011). Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim Coğrafya 9 Ders Kitabı. Ankara.

Şaşan, H. H. (2002). Yapılandırmacı Öğrenme, Yaşadıkça Eğitim http://talimterbiye.mebnet.net/ogrenci%20merkezli%20egiti m/yapilandirmaciogrenme.pdf adresinden 10.07.2011 tarihinde alınmıştır.

Turan, İ. (2002). Lise Coğrafya Derslerinde Kavram ve Terim Öğretimi ile İlgili Sorunlar, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 22, Sayı 2, 82.