Sadreddin-i Konevî’de Yetkinlik Kavramı ve İnsanın Yetkinliği

13. asırda yaşamış, vahdet-i vücud düşüncesinin İbnü’l-Arabi’den sonraki en önemli temsilcisi olarak görülen, fikirleriyle düşünce sistemimize büyük katkılar sunan Sadreddin-i Konevî’nin, insanın yetkinleşmesi konusunda ileri sürdüğü fikirler kayda değerdir. Bu bağlamda Konevî, eserlerinde insanı konu edinmiş ve insanın yetkin bir varlık olarak, varlık âleminde nasıl bir rol aldığını açıklamıştır. Bu düşüncelerden hareketle çalışmamızda Sadreddin-i Konevî’de insanın yetkinliği konusu Din Eğitimi açısından ele alınmaktadır. Konevî’nin düşüncelerinden faydalanarak insanı anlamak, bugünümüzün insanını daha iyi tanımlamak için önemli bir husustur. Konevî’nin insan hakkındaki görüşlerinden yola çıkarak insanın nasıl kemâle ulaşacağını, kâmil insan olmak için potansiyelinin farkına nasıl varacağı ve yetkinliğin insan için ne anlam ifade ettiği konuları açıkça ortaya konulabilecektir. Bu anlamda çalışmamızda insanın yetkin olarak sayılmasının şartlarının ne olduğu ve insanlığın anlam dünyasında yetkinlik meselesinin ne anlam ifade ettiği ortaya konmaya çalışılmaktadır. İnsanı tanımaya çalışırken aynı zamanda yaratılış gayesi ve nihayetinde sahip olduğu yetkinliklerle yaşayacağı hayatı nasıl şekillendirebileceği konusunda kişinin kendisine bir perspektif sunabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Din Eğitimi, İnsanın Yetkinliği, Sadreddin Konevi, Yetkinlik, Kâmil İnsan

The Concept of Perfection and Human’s Perfection in Sadreddin Konevi

Sadreddin Konevi, who lived in the 13th century, is regarded as second most important representative of “unity of existence” idea after Ibnü’l Arabi and make a great contribution to our thinking system with his ideas, has remarkable ideas about to become perfect of humans. In this context, Konevi discussed human beings in his works and clarified what kind of role humans took in the universe of existence as a perfect being. From this point of view, in terms of Religious Education the perfection of human beings for Sadreddin Konevi discussed in this study. Understanding human beings with the help of Konevi’s thoughts is an important matter to describe today’s humans better. By looking at the arguments of Konevi about humans, the questions of “How can humans reach perfection?”, “How can they realize their potential to become a perfect human being?” and “What does perfection mean for humans?” can be clearly explained. In this study, “What are the conditions to be regarded as perfection for humans” and “What does the issue of perfection in the semantic world of humanity mean” are tried to be made explicit. It is thought that the purpose of creation will be understood while trying to recognize humankind and finally this will give a point of view to himself about shaping his life with his perfections.

Keywords:

Religious Education, Sadreddin Konevi, Perfection, Human’s Perfection, Perfect Human,

PDF

___

Armaner, Neda. İnanç ve Hareket Bütünlüğü Bakımından Din Terbiyesi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi,1967.
Aydınlı, Yaşar. Farabi'de Tanrı-İnsan İlişkisi. İstanbul: İz Yayınları, 2001.
Aytaç, Kemal. Avrupa Eğitim Tarihi. 2.baskı. Ankara: Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, 1980.
Ayverdi, İlhan. “Yetkinlik”. Misalli Büyük Türkçe Sözlük. 2. Baskı. İstanbul: Mas Matbaacılık, 2006.
Boamrane, Chick. İslâm Tarihinde Eğitim Öğretim Kurumları. Çev. Nesimi Yazıcı. Paris: Panorama De La Pensre İslamique, 1984.
Boutroux, Emile. Science et Religion Dans La Philosophie Contemporaine. ed. Ernest Flammarion. Paris, 1909.
Cevizci, Ahmet. Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları, 1999.
Çamdibi, Mahmut. Şahsiyet Terbiyesi ve Din Eğitimi. İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2008.
Çankı, Mustafa Namık. Büyük Felsefe Lügatı. 2. Cilt. İstanbul: Aşıkoğlu Matbaası, 1955.
Çelebi, Ahmet. İslâm'da Eğitim Öğretim Tarihi. İstanbul: Damla Yayınları, 2013.
Descartes, Rene. Felsefenin İlkeleri. Çev. Mesut Akın. İstanbul Say Yayınları, 2001.
Descartes, Rene. Yöntem Üzerine Söylem. Çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea Yayınları, 2010.
Durkheim, Emile. The Elementary Forms of the Religious Life. New York: The Free Press, 1969.
Durusoy, Ali. İbn Sina Felsefesinde İnsan ve Âlemdeki Yeri. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1993.
El- İsfâhâni, Ragıp. Müfredat Elfazul-Kur'an. Cidde: Daru'l-Kalem, 2009.
Farabi. Es-Siyasetü'l-Medeniyye. Çev. Mehmet S. Aydın. İstanbul: Büyüyenay Yayınları, 2012.
Farabi. El-Medinetü'l-Fazıla. Çev. Ahmet Arslan. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1990.
Fazlıoğlu, İhsan. Kendini Aramak. İstanbul: Dem Yayınları, 2005.
Gazalî, Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed. İhya-u Ulumu'd-din. 2. Cilt. Kahire: Müessesetü'l-Halebi, 1967.
Gazali, İhya'u Ulum'id-Din. Trc. Sıtkı Gülle. 3. Cilt. İstanbul: Huzur Yayınları, 2008.
Gülensoy, Tuncer. "Yetkinlik". Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2007.
İbnü'l Arabî, Muhyi'd-din. Fütûhat-ı Mekkiyye. Trc. Ekrem Demirli. 2. Baskı. İstanbul: Litera Yayınları, 2007.
İbn Manzur. Lisan'ul Arab. Kahire: Daru'l-Maarif, 1119.
İbn Sina. eş-Şifa. Çev. Ömer Türker-Ekrem Demirli. İstanbul: Litera Yayınları, 2014.
Kindi. Felsefe risaleleri. Çev. Mahmut Kaya. İstanbul: İz Yayınları, 1994.
Mehmedoğlu, Yurdagül. Erişkin Bireyin Kendilik Bilinci. İstanbul: Dem Yayınları, 2005.
Mehmedoğlu, Yurdagül. “İnsanın Zat-ı İlahi’ye Teveccühünde/Yöneliminde Bir İmkân Olarak Vech-i Has Kavrayışı”. II. Uluslararası Sadreddin Konevi Sempozyumu Bildirileri. Konya: Mebkam Yayınları, 2014.
Locke, John. An Essay Concerning Human Understanding. United State Of America: Publication Of The Pensylvania State University, 1999.
Platon. Protagoras. Çev. Tanju Gökçöl. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2010.
Püsküllüoğlu, Ali. ”Yetkinlik”. Türkçe Sözlük. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1995.
Ragıp el- İsfâhâni, Müfredat Elfazul-Kur'an. Cidde: Daru'l-Kalem, 2009
Sadreddin-i Konevî. En-Nefahatü’l-İlahiyye. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, 19043: 1-114. Beyazıt Devlet Kütüphanesi.
Sadreddin-i Konevî. En-Nusus Fi Tahkiki Tavri'l Mahsus. Manisa İl Halk Kütüphanesi, 2953: 70-90. Manisa Yazma Eserler Kütüphanesi.
Sadreddin-i Konevî. Fatiha Suresi Tefsiri (İ'cazü'l-Beyan Fi Te'vili Ümmi'l-Kur'an). Çev. Ekrem Demirli. İstanbul: İz Yayınları, 2007.
Sadreddin-i Konevî. Miftahu Gaybi'l-Cem'i ve'l-Vücud Fi'l-Keşfi ve'ş-şuhud. Manisa Yazma Eser Kütüphanesi, 1497: 114a-158b.
Sadreddin Konevî. Miftahu’l Gayb (Tasavvuf Metafiziği). Çev. Ekrem Demirli. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2014.
Şemseddin Sami. Kamus-i Türki. İstanbul: Karakuşak Yayınları, 1986.
Ülken, Hilmi Ziya. Eğitim Felsefesi. İstanbul: Milli eğitim Basımevi, 1967.
Weber, Alfred. Felsefe Tarihi. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2014.