Sarı Uygurcada Ad Yapımı

Bu çalışmada, Çin Halk Cumhuriyeti'nde konuşulan Türk dillerinden biri olan Sarı Uygurcadaki addan ad ve eylemden ad yapan ad yapım ekleri üzerinde durulmuştur. Bütün bu ekler, Sarı Uygurcadaki görev ve işlevlerine göre ayrıntılı olarak incelenmiştir. Yazılı bir dili olmayan Sarı Uygurcaya ait söz varlığı Malov, Tenişev, Todayeva gibi Sarı Uygurca üzerine çalışmış Türkologların çalışmalarından derlenerek oluşturulmuştur. Bazı Türkologlar tarafından Sarı Uygurcanın Şorca, Tuvacaya ve Güney Sibirya’da konuşulan diğer bazı Türk dilleriyle yakından ilgili olduğu dile getirilmiştir. Bu yüzden bu çalışmada, Sarı Uygurcanın ad yapımı Sibirya grubu Türk dilleri ile karşılaştırılmış ve Sarı Uygurcanın ad yapımı bakımından Sibirya dili özellikleri taşıdığı morfolojik olarak tanıklanmıştır. Sarı Uygurcaya ait addan ad yapan ondört ve eylemden ad yapan onaltı ek incelenmiştir. Sonuç olarak, Sarı Uygurcada en işlek addan ad yapım ekinin sıfat yapan +lığ ve türevleri olan +dığ, +nığ, +tığ ekleri, en işlek eylemden ad yapım ekinin ise -ma/-me, -ba/-be, -pa/-pe olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sarı Uygurca, ad yapımı, addan ad yapımı, eylemden ad yapımı

PDF

___

AFANAS’YEV, P. S. Ve L. N. HARİTONOV (1968), Russko-yakutskiy slovar′, Moskva. ARIKOĞLU, Ekrem (2012), “Tuva Türkçesi”, Türk Lehçeleri Grameri, Ed. Prof. Dr. Ahmet B. Ercilasun, Akçağ Yayınları, Ankara, ss. 1149-1228. ARIKOĞLU, Ekrem (2012), “Hakas Türkçesi”, Türk Lehçeleri Grameri, Ed. Prof. Dr. Ahmet B. Ercilasun, Akçağ Yayınları, Ankara, ss. 1085-1148. ATALAY, Besim (2006), Divanü Lûgat-it-Türk Dizini “Endeks” IV, 5. bs. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara. BASKAKOV, N. A. (1964), Russko-altayskiy slovar′, Moskva. CHENG, Shiliang (1997), Tujue Bijiao Yuyanxue, (A Comparative Study of The Turkic Languages), Şinciang Halk Yayınevi, Ürümçi. CLAUSON, Gerard (1972), An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford. Cuŋgodiki Türki Tiller (1987), Şinciang Daşü Neşriyatı, ss. 244-285. DİLEK, Figen Güner (2012), “Altay Türkçesi”, Türk Lehçeleri Grameri, Ed. Prof. Dr. Ahmet B. Ercilasun, Akçağ Yayınları, Ankara, ss. 1009-1084. ERDAL, Marcel (1991), Old Turkic Word Formation: A Functional Approach to the Lexicon I-II, Otto Harrasowitz Verlag, Wiesbaden. HAHN, F. Reinhard (1998), “Yellow Uyghur and Salar“, The Turkic Languages, Ed. Lars Johanson, Éva Á. Csató, Routledge, London, ss. 397-402.