Mütareke Döneminde İşgal Tehdidi Karşısında Manisa

I.Dünya Savaşı’ndan yenik çıkan Osmanlı Devleti, İtilaf Devletleriyle yaptığı Mondros Ateşkes Anlaşması sonucu fiilen tarihe karışmıştır. Bu anlaşma ile savunmasız kalan Türk yurdu galipler tarafından işgal edilmeye başlanmıştır. Batı Anadolu’yu uydurma gerekçelerle Yunanlılara veren İtilaf Devletleri 15 Mayıs 1919’da başlayan Yunan işgal ve vahşetinin baş sorumlularıdır. Manisa’nın Türk ve Müslüman halkı Yunan işgaline karşı savunma tedbirleri alınması için resmi makamlara çok sayıda telgraf çekmiştir. Ancak, bu çabaları bir sonuç vermemiştir. Bu dönemde Osmanlı Hükümeti’nin, İzmir ve Manisa’daki yöneticilerin işgal tehlikesi karşısında teslimiyetçi ve direniş karşıtı tutumları, halkın silahlı mücadele teşkilatları kurmalarını engellemiştir. Bunun sonucu Manisa direniş gösteremeden Yunanlılar tarafından işgal edilmiştir. Üç yıldan fazla süren işgal döneminde Yunanlılar tarafından binlerce Türk katledilmiş, sağ kalanlar ise Yunan zulmü nedeniyle büyük açılar çekmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Manisa, Türk, Rum, işgal, Yunanlılar

Mütareke Döneminde İşgal Tehdidi Karşısında Manisa

After the defeat in the First World War, the Ottoman Empire actually vanished after the Mondros Armistice with the Entente Powers. Defenseless, because of the armistice, the Turkish fatherland was being invaded by the victors. The Entente Powers, having given the West Anatolia to Greeks with false reasons, were mainly responsible for the upcoming Greek invasion and atrocity on May 15, 1919. Manisa’s Turk and Muslim people sent many telegrams to the authorities to take defensive precautions against the Greek invasion. These attempts, however, were in vain. At that time, the submissive and anti-resistant attitudes of the Ottoman government and the authorities in Izmir and Manisa against invasion menace prevented the people from organizing armed struggle forces. As a result, Manisa, was invaded by Greeks before she could resist. In the invasion period which took more than three years, thousands of Turks were slaughtered by the Greeks, the survivors suffered that much due to Greek tyranny.

___

  • Ahenk Gazetesi (1918-1919)
  • APAK, Rahmi (1990), İstiklal Savaşında Garp Cephesi Nasıl Kuruldu, TTK Yayınları, Ankara.
  • ARMAOĞLU, Fahir (1984), 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi 1914- 1980,Türkiye ĠĢ Bankası Yayınları, Ankara.
  • AYBARS, Ergun (1997) Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, DEÜ Hukuk Fakültesi Yayınları, Ġzmir.
  • AYIġIĞI, Metin (1994), “Milli Mücadelede Manisa”, Manisa Dergisi, Sayı: 7, Ekim, ss. 3-13.
  • BALCIOĞLU, Mustafa (2002), “Batı Anadolu’nun ĠĢgali ve Kuvay-ı Milliye”, Milli Mücadele Tarihi – Makaleler, Atatürk AraĢtırma Merkezi Yayınları, Ankara, , ss. 33-55.
  • BaĢbakanlık Osmanlı ArĢivi (BOA). BAYAR, Celal (1997) Ben de Yazdım Milli Mücadele’ye Giriş, C.5, Sabah Kitapçılık ve Ticaret A.ġ., Ġstanbul.
  • BĠLGĠ, Nejdet (2008), İstiklâl Yolunda Bestekâr Bir Müftü Ahmet Âlim Efendi, Manisa Belediyesi Kültür Yayınları, Manisa.
  • BĠLGĠ, Necdet (2010), “Kuvâ-yı Milliye’de Bir Belediye BaĢkanı: Bahri Bey” Milli Mücadele’de Manisa ve Kuva-yı Milliye Sempozyumu (6-7 Kasım 2009), Manisa,.
  • ÇELEBĠ, Mevlüt (1997), “Nasihat Heyeti’nin Manisa’yı Ziyareti”, Manisa Dergisi, Sayı: 13, Mayıs.
  • ÇELEBĠ, Mevlüt (2005), “Saruhan Sancağında Ġzmir’in ĠĢgaline Gösterilen Tepkiler”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Cilt: XX, Sayı: 2, Aralık, ss. 17-42.
  • ÇELEBĠ, Mevlüt (1992), Heyet-i Nasiha Anadolu ve Rumeli Nasihat Heyetleri, Akademi Kitabevi, Ġzmir.
  • ÇETĠNKAYA, Ali (1993), Milli Mücadele Hatıraları, Atatürk AraĢtırma Merkezi Yayınları, Ankara.
  • DURU, Orhan (2004), Amerikan Gizli Belgeleriyle Türkiye’nin Kurtuluş Yılları, Kültür Yayınları, Ġstanbul.
  • ERGÜL, Teoman (1991), Kurtuluş Savaşı’nda Manisa (1919-1922), Manisa Kültür Sanat Kurumu Yayını, Ġzmir.
  • EROĞLU, Hamza (1982), Türk İnkılap Tarihi, Milli Eğitim Basımevi, Ġstanbul,.
  • ÖKTEM, Haydar RüĢtü (1991), Mütareke ve İşgal Anıları, Haz: Zeki Arıkan, TTK Basımevi, Ankara.
  • KARAL, Enver Ziya (1981), Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, TTK Basımevi, Ankara.
  • KAYGUSUZ, Bezmi Nusret (2002), Bir Roman Gibi, Ġzmir Büyük ġehir Belediyesi Yay., Ġzmir.
  • KÖKLÜ, Nusret (1998), Manisa İşgalden Kurtuluşa, Akademi Kitapevi, Ġzmir. Köylü Gazetesi
  • ÖZALP, Kazım (1998), Milli Mücadele 1919-1922, C.I, TTK Yayınları, Ankara.
  • SU, Kamil, (1982), Manisa ve Yöresinde İşgal Acıları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • TEKELĠ, Ġlhan – ĠLKĠN, Selim (1989), Ege’deki Sivil Direnişten Kurtuluş Savaşı’na Geçerken Uşak Heyet-i Merkeziyesi ve İbrahim (Tahtakılıç) Bey, TTK Yayınları, Ankara.
  • TEVETOĞLU, Fethi (1991), Milli Mücadele Yıllarındaki Kuruluşlar, TTK Basımevi, Ankara.
  • ULUÇAY, Çağatay – GÖKÇEN, Ġbrahim (1939), Manisa Tarihi, Manisa Halkevi Yayınları, Ġstanb