Değerler Eğitimi Bağlamında Melih Cevdet Anday Oyunlarının İncelenmesi

Değerler, öğretmeden öte, model olma ile kazandırılabilirler. Bu nedenle öğretmenlerin tutum ve davranışlarının öğrenciler üzerinde büyük bir etkisinin olduğu ifade edilebilir. Bu büyük etki, öğretmenlere ve özellikle öğretmen adaylarına verilen değerler eğitiminin önemini vurgulamaktadır. Melih Cevdet Anday’ın “dünyayı değiştirmek” için izlediği yöntem olarak ifade ettiği tiyatro oyunlarında, çoğu zaman, değerler üzerine çatışmalar kurulur ve oyun karakterlerinin bu çatışmalar aracılığıyla dönüşmeleri izlenir. Değerler eğitiminde analiz yaklaşımında, Anday oyunlarına benzer ürünlerin kullanılmasından yola çıkılarak, mevcut araştırmada, Anday oyunlarının, sınıf öğretmeni adaylarına verilen değerler eğitimi bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Veri toplama amacıyla doküman incelemesi tekniğinden faydalanılmıştır. Araştırmaya konu olan veriler, Melih Cevdet Anday’ın altı oyunu üzerinden sağlanmıştır. Bulgulara göre, Anday’ın seçilen oyunlarının, ilkokul öğrenim programında yer alan kök değerlere ilişkin içerikler açısından oldukça zengin olduğu ifade edilebilir. Araştırma sonucunda, bu araştırmada yer almayan, hoşgörü gibi değerler açısından da oyunların incelenmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Değerler, değerler eğitimi, Melih Cevdet Anday, tiyatro

Analysis of Melih Cevdet Anday Plays in the Context of the Values Education

Values can be gained by being models rather than teaching. Therefore, teachers' attitudes and behaviors have a great impact on students. Therefore, values education given to future teachers is very important. In Melih Cevdet Anday's plays, often there are conflicts on values. Play characters change through these conflicts. In the approach to analysis in values education, products similar to Anday’s plays are used. In this study, it is aimed to examine the plays of Anday in the context of values education given to primary school teacher program students. Document analysis technique was used for data collection. The data were obtained from six plays of Anday. According to the findings, it can be stated that the selected plays of Anday are very rich in terms of the values. As a result of the research, it was suggested to examine the plays in terms of values which are not included in this research.

Keywords:

Values, Values Education, Theater,

PDF

___

Abazaoğlu, I., Yıldırım, O., ve Yıldızhan, Y. (2014). Türkiye'nin öğretmen profili. Electronic Turkish Studies, 9(2).
Altunbay, M. (2012). Dil öğreniminde ve öğretiminde tiyatronun kullanımı ve tiyatronun temel dil becerilerine katkısı. Electronic Turkish Studies, 7(4).
Anday, M. C. (1990). Sevişmenin güdüklüğü ve yüceliği. Çağdaş Yayınları.
Anday, M. C. (2014a). Ölümsüzler (Toplu Oyunlar 1). İstanbul: Everest Yayınları.
Anday, M. C. (2014b). İçerdekiler (Toplu Oyunlar 2). İstanbul: Everest Yayınları.
Brophy, H. W., & Good, T. L. (1986). Third handbook of research on teaching. Chicago: McNally.
Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni ( S. B. Demir, Çev.). Ankara: Eğiten Kitap
Çağlar, A. (2002). “Okul Öncesi Dönemde Değerler Eğitimi”. Gelişim Ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları
Demirhan – İşcan, C. (2014). Values Education Preferences of Teacher Candidates. Elementary Education Online, 13(4), 1203-1222.
Dewey, J. (1990). The school and society and the child and the curriculum. Chicago: The University of Chicago Press.
Dickinson, D. J. (1990). The relation between ratings of teacher performance and student learning. Contemporary Educational Psychology, 15, 142-152.
Dilidüzgün, Ş., ve Kuyumcu, N. (2013). Türkçe derslerinde tiyatro metinlerinin işlevselliği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching, 2(2), 347-358.
Dilmaç, B., Bozgeyikli, H. ve Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen adaylarının değer algılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 69-91.
Doğanay, A. (2006). Değerler Eğitimi. Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. (Editör: Cemil Öztürk). Anakara: Pegem A Yayıncılık.
Ecerkale, N. (2018). Türkçe 7. Sınıf ders kitabındaki metinlerin değerler bağlamında incelenmesi. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences , 4 (2) , 277-287 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jilses/issue/41927/376352
Ekşi, H. (2003). Temel İnsani Değerlerin Kazanılmasında Bir Yaklaşım: Karakter Eğitimi Programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (1), 79-96.
Elbir, B. ve Bağcı, C. (2013). Değerler eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü düzeyindeki çalışmaların değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish, 8(1), 1321-1333.
Erdem, A. R., Gezer, K. ve Çokadar, H. (2005). Ortaöğretim fen-matematik ve sosyal alanlar öğretmenliği tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Kongre Kitabı içinde (C. I, s. 471-477). Denizli
Fisher, R. (2013). Teacher Thinking. Londra: Bloomsbury.
Gökçe, Y. (2004). Melih Cevdet Anday tiyatrosunda şiirsel adalet (Doctoral dissertation, Bilkent University).
Gürdoğan – Bayır, Ö., Çengelci – Köse, T. ve Deveci, H. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarına göre ilkokullarda değer eğitimi. Journal of Kirsehir Education Faculty, 17(3).
Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. (21. Baskı). Ankara: Nobel.
Kartal, S. (2018, 05 26). Son öğretmen yetiştirme programları üzerine -İki sekiz bir dokuz, üç yirmi bir otuz-. 05 30, 2018 tarihinde Sadık Kartal Blog: http://sadikartal.blogspot.com/2018/05/son-ogretmen-yetistirme-programlari.html adresinden alındı
Kaur, R. & Panju, N. (2012). Process of making teachers and inculcation of values. International Journal Of Research In Education Methodology, 1(2), 24-25.
Kibar Furtun, M. H. (2019). Miyase SERTBARUT'un Çocuk Öykülerinin Değerler Eğitimi Bağlamında İncelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
Kohlberg, L. & Selman, R.L. (1972). Preparing school personnel relative to values: a look at moral education in the schools. ERIC Clearinghouse on Teacher Education.
Kurtdede – Fidan, N. (2009). Öğretmen Adaylarının Değer Öğretimine İlişkin Görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 2 (2), 1-18.
Kuyumcu, N. (2010). Eğitimde tiyatro ve gençler. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 156-165.
Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (S. Turan, Çev). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Obidike, N. D., Bosah, I., & Olibie, E. (2015). Teaching peace concept to children. International Journal of Multidisciplinary Research and Development, 2(6), 24-26.
Oğuz, E. (2012). Öğretmen adaylarının değerler ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1309-1325.
Ortaylı, İ. (2010). Tiyatroda tarihî oyunlar üzerinde siyasal bir analiz denemesi. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 7(7), 217-232.
Özkan, R., ve Soylu, A. (2014). Eğitim fakültesi öğrencilerinin benimsedikleri temel insani değerler (Niğde il örneği). Electronic Turkish Studies, 9(2), 1253-1265.
Pakyürek, G. (2013). The philosophical and historical bases of ınterdisciplinary approach in cognitive science. Journal of Faculty of Letters, 30(2), 161-172.
Parker, W., & Hess, D. (2001). Teaching with and for discussion. Teaching and Teacher Education, 273-289.
Saka, N. (2019). Dea Loher’in seçilmiş oyunlarında birey-toplum çatışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 827-848.
Saracaloğlu, A. S., Uça, S., Başara – Baydilek, N. ve Coşkun, N. (2013). Öğretmen adaylarının demokratik tutumları ile değer algılarının incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 45-59.
Sarı, E. (2005). Öğretmen adaylarının değer tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 3(10), 75-90.
Superka, D.P., Ahrens, C., Hedstrom, J.E., Ford, L.J. & Johnson, P.L. (1976). Values education sourcebook: conceptual approaches, material analyses, and an annotated bibliography. Colorado: Social Science Education Consortuim, ERIC Clearinghouse for Social Studies/Social Science Education.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. (2018, 01 19). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. 02 09, 2019 tarihinde T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı: http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354 adresinden alındı
Tural, S. (1992). Kültürel Kimlik Üzerine Düşünceler. Ankara: Ecdad Yayınevi.
Tut, E. ve Kıroğlu, K. (2017). TRT'nin popüler çocuk şarkıları yarışması'nda finale kalan eserlerin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Journal of International Social Research, 10(48).
Urlu, E. (2019). Sınıf eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin barışa ilişkin tutum ve görüşlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Seçkin
Yükseköğretim Kurulu. (2018, 05 30). Yeni Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. 12 29, 2018 tarihinde Yükseköğretim Kurulu: http://www.yok.gov.tr/documents/10279/41805112/Sinif_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf adresinden alındı
Yükseköğretim Kurulu. (2019, 11 11). Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) Temel Alan Yeterlilikleri Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Bilimleri. Ankara. http://tyyc.yok.gov.tr/?pid=48. Erişim Tarihi:11.11.2019
Yüksel, A. (1995). Yapısalcılık ve Bir Uygulama: M. Cevdet Anday Tiyatrosu. Ankara: Gündoğan Yayınları.