Doğrudan Öğretim Modeli’ne Göre Stratejik Bütünleştirmeyle Sunulan Matematik Öğretimlerinin, Az Gören Öğrencilerin Bilgi Biçimlerindeki Düzeyleri Üzerine Etkililiği

Araştırmanın amacı, az gören öğrencilerin matematikte üçerli geriye doğru ritmik sayma, doğru kavramı, basit kesir ve iki basamaklı sayılarla eldesiz çarpma işlemi yapma becerileri üzerinde Doğrudan Öğretim Modeli’ne göre stratejik bütünleştirme yapılarak gerçekleştirilen öğretimin etkisini araştırmaktır. Katılımcıları ilkokul 3. sınıfa geçen az gören üç öğrenci oluşturmuştur. Araştırma modeli tek denekli araştırma modellerinden yoklama denemeli denekler arası çoklu yoklama modelidir. Araştırmada yer verilen matematik becerileri dört farklı bilgi biçimi içermiştir; sözel zincir, kavram, kural ilişkisi ve bilişsel strateji. Veri toplama sürecinde etkililik, güvenirlik ve sosyal geçerlik verileri toplanmıştır. Katılımcılardan 7., 14. ve 21. günlerde izleme verileri toplanmış, farklı materyal/durum ve kişilere genelleyip genelleyemediklerini belirlemek için genelleme verileri alınmıştır. Ritmik sayma becerisi için akıcılık verileri toplanmıştır. Sosyal geçerlik verileri alınmıştır. Araştırmada Doğrudan Öğretim Modeli’ne göre stratejik bütünleştirme yapılarak gerçekleştirilen öğretimlerin matematikte üçerli geriye doğru ritmik sayma, doğru kavramı, basit kesir ve iki basamaklı sayılarla eldesiz çarpma işlemi yapma becerileri üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretimlerin ardından öğrencilerin kazandıkları becerileri genelleyebildikleri gözlenmiştir. Sosyal geçerlik verilerinde olumlu sonuçlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Doğrudan Öğretim Modeli, Az Gören Öğrenciler, Stratejik Bütünleştirme, Matematik Becerileri, Matematik Kavramları

The Effectiveness of Mathematical Instruction Presented by Strategic Integration According to Direct Instruction Model on The Levels of Knowledge of Students with Low Vision

The purpose of this study is to examine the effects of strategic integration according to Direct Instruction Model on the skills of students with low vision in mathematics like rhythmic counting backwards in three, line concept, simple fraction and multiplying two-digit numbers without carry overs. The participants are three students with low vision passing the third grade of elementary school. The research model was multiple probe across design in single subject. The mathematical skills in this study include four different association types: verbal association, concepts, correlated features sequence and cognitive strategy. Effectiveness, reliability and social validity were collected during the data collection process. Monitoring data was obtained on the seventh, fourteenth and twenty-first days and generalization data was obtained whether the participants generalize their skills to various materials/situation and different people. Fluency data were collected for rhythmic counting. Social validity data were collected. As a result, it was concluded that the instructions provided through strategic integration according to Direct Instruction Model were effective on the skills of rhythmic counting backwards in three, line concept, simple fraction and multiplication with two-digit numbers. After the instruction, students could generalize these skills. Also, social validity results had positive outcomes.

Keywords:

Direct instruction model, Student with low vision, Strategic integration, Mathematical skills, Mathematical concepts,

PDF

___

Ahlberg, A., & Csocan, E. (1999). How children who are blind experience numbers. Journal of Visual Impairment and Blindness, 93, 549-560.
Akpınar, B., & Ersözlü, Z. N. (2008). Görme ve koklama duyularının bilişsel öğrenme sürecindeki rollerinin karşılaştırılması. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(2), 42-53.
Alptekin, S. (2015). Sayma Becerilerinin Öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 16(1), 63-72.
Altunay, B. (2008). Doğrudan öğretim temelli öğretmen adayı değerlendirme programının, özel eğitim öğretmenlerinin değerlendirme ve dönüt verme becerilerine etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Arslantekin, B. A., & Akın, U. Ş. (2017). Effectiveness of direct ınstruction model in acquisition and maintenance of geometric shape concepts for students with visual impairment. The Online Journal of New Horizons in Education-January, 7(1), 77-85.
Ataman, A. (2012). Temel Eğitim Öğretmenleri İçin Kaynaştırma Uygulamaları ve Özel Eğitim. A. Ataman (Ed.), Özel eğitimin temelleri içinde (s. 3-53). Ankara: Vize.
Aydemir, T. (2017). Zihin yetersizliği olan öğrencilere temel çarpma işleminin öğretiminde iki öğretim uygulamasının etkililik ve verimlilik yönünden karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Bayram, H. (2006). Az gören öğrencilere uyarlanmış doğrudan öğretim yaklaşımı kullanılarak kendini gözlemleme yoluyla sözlü problem çözme öğretiminin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Baykul, Y. (2005). İlköğretimde matematik öğretimi. (8. Baskı). Ankara: Pegem.
Carnine, D. (1980a). Relationships between stimulus variation and the formation of misconceptions. The Journal of Educational Research, 74(2), 106-110.
Carnine, D. (1980b). Three procedures for presenting minimally different positive and negative instances. Journal of Educational Psychology, 72(4), 452.
Çelik, S. (2007). Zihinsel yetersizlikten gösteren çocuklara kavram öğretiminde doğrudan öğretim ve eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililik ve verimliliklerin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Çıkılı, Y. (2008). Zihinsel yetersizliği olan çocuklara temel geometrik kavramların öğretiminde yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının etkililiği. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Dağseven, D. (2001). Zihinsel engelli öğrencilere temel toplama ve saat okuma becerilerinin kazandırılması, sürekliliği ve genellenebilirliğinde, doğrudan ve basamaklandırılmış öğretim yaklaşımlarına göre hazırlanan öğretim materyalinin farklılaşan etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Demir, T. & Şen, Ü. (2009). Görme engelli öğrencilerin çeşitli değişkenler açısından öğrenme stilleri üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8), 154-161.
Demiryürek, P. (2016). Okul öncesi dönemdeki az gören çocuğun odaklanma becerilerinin gelişiminde işlevsel görme etkinlik programının (igep) etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
Engelmann, S., & Carnine, D. (1991). Theory of instruction. Eugene, OR: ADI.
Hill, J., & MacMillan, R. C. (2004). An effective, research-based instructional approach to meet the needs of all students: Direct instruction. In Special Education and Communication Disorders Faculty Publications. Paper 3.
Horzum, T. (2016). Total Görme Engelli Öğrencilerin Perspektifinden Üçgen Kavramı. Journal of Kırşehir Education Faculty, 17(2).
İşitmez, S. (2006). Az gören öğrencilere çarpma işlemlerinde akıcılık kazandırmak için “işlem okuma, yapma ve karşılaştırma" yöntemiyle sunulan öğretim materyalinin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Kahyaoğlu, F. (2010). Zihin engelli bireylere ikişerli ve üçerli atlayarak sayma becerisinin öğretiminde doğrudan öğretim yönteminin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Kahramaner, Y., & Kahramaner, R. (2002). Üniversite eğitiminde matematik düşüncenin önemi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, s.2, 15-25.
Kameenui, E. J., Carnine, D. W., Dixon, R. C., & Simmons, D. C. (7). Coyne, MD (2002). Effective teaching strategies that accommodates diverse learners. Karakoç, T. (2002). Görme engelli öğrencilere matematikte sözlü problem çözümünün öğretiminde doğrudan öğretim yaklaşımına göre hazırlanan öğretim programının akranlar aracılığıyla sunulmasının etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Keşci, Z. (2019). Zihin yetersizliği olan bireylere kesirlerin öğretiminde doğrudan öğretim yönteminin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Kroesbergen, E. H., & Van Luit, J. E. (2005). Constructivist mathematics education for students with mild mental retardation. European Journal of Special Needs Education, 20(1), 107-116.
Küçüközyiğit, M. S. (2014). Görme engelli öğrencilerde matematikte çarpma işlem akıcılığını arttırmada kendini izleme tekniğinin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Meyer, L. A. (1984). Long-term academic effects of the direct instruction project follow through. The Elementary School Journal, 84(4), 380-394.
Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Matematik dersi ilköğretim ve ortaokul öğretim programı. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=329 sayfasından erişilmiştir.
Özlü, Ö. (2016). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere çarpma öğretiminde somut-yarı somut-soyut öğretim stratejisinin etkililiği. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
Özsoy, G. (2002). İlköğretim 5. sınıfta matematik dersi genel başarısı ile problem çözme becerisi arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özsoy, G. (2007). İlköğretim beşinci sınıfta üstbiliş stratejileri öğretiminin problem çözme başarısına etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Pratama, A. R., Saputro, D. R. S., & Riyadi. (2018). Relational thinking of student with visual impairment in solving mathematical literacy problem. Advances in Social Science, Education and Humanities Research (ASSEHR), volume 160, 240-24.
Smith, M. (2000). Redefining success ın mathematıcs teaching and learning. Mathematics Teaching in the Middle School. February, 5(6), 378-386.
Sönmez, S. (2014). Öğretmenlerin zihin engelli öğrencilerin matematik beceri kavram ve işlemlerini değerlendirme sürecinde yaptıklarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
Şafak, P. (2007). Az gören öğrencilere eldeli toplama öğretiminde uyarlanmış basamaklı öğretim yönteminin etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 27-48.
Tekin-İftar, E. (2012). Eğitim ve davranış bilimlerinde tek denekli araştırmalar. Çoklu yoklama modelleri içinde (s. 231-236). Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
Tufan, M. (2018). The effects of computer aıded concept teachıng wıth dırect ınstructıon model on concept acquısıtıon of students wıth ıntellectual dısabılıtıes. Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tufan, S., Tiryaki̇, D. & Arslantekin, B. A. (2020). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere tam saatleri ayırt etme becerisinin öğretiminde doğrudan öğretim modelinin etkililiği . Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, ( ), 1- 31.
Tuncer, T. & Altunay, B. (2012). Doğrudan öğretim modelinde kavram öğretimi. Ankara: Kök.
Tüfekçioğlu, U. (2003). İşitme, konuşma ve görme sorunları olan çocukların eğitimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Waldron-Soler, K. M., Martella, R. C., Marchand-Marcella, N. E., Tso, M. E., Warner, D D. A., & Miller, D. E. (2002). Effects of a 15-week Language for Learning Implementation with Children An Integrated Preschool”. Journal of Direct Instruction, 2(2), 75-86.
Yıkmış, A., Kot, M., Terzioğlu, N. K., & Aktaş, B. (2018). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılan matematik araştırmalarının betimsel analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (4), 2475-2501