Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Cari Açığın Büyüme Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Enerji, tüm dünya ülkeleri için olduğu gibi Türkiye için de en önemli faktörlerden birisi olarak göze çarpmaktadır. Dünya devletleri enerji kaynakları için birbirleriyle yarış içerisindedir ve kaynaklara sahip olma oldukça önem arz etmektedir. Türkiye’de enerjide dışa bağımlılık cari açık sorununu gözler önüne sermektedir. Kuşkusuz enerji büyümenin de en önemli tetikleyicisinden biri olarak göze çarpmaktadır. Enerji dendiğinde akıllara oldukça geniş bir tanım gelmektedir. Bu çalışmada 1984-2015 dönemi baz alınarak Türkiye’de enerji tüketimi ve cari açığın, büyüme üzerindeki etkisi incelenmiştir. Oluşturulan modelde bağımlı değişken olarak büyüme, bağımsız değişkenler olarak cari açık ve enerji tüketimi değişkenleri kullanılmış, ADF birim kök testi ve Eş-bütünleşme analizi yapılmıştır. Analiz sonucu; uzun dönemde değişkenler arasında eş-bütünleşme ilişkisi olduğu yani birlikte hareket ettiği sonucuna varılmış, kısa dönemde ise modelin hata düzeltme teriminin çalıştığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

enerji tüketimi, büyüme, cari açık, eş-bütünleşme analizi, türkiye

Analysing The Effects of Energy Consumption and Current Account Deficit on Growth in Turkey

Energy stands out as one of the most important factors, not only in our country, but the whole world. World's nations are in a competition over the energy sources, which makes it quite significant to possess them. The foreign-dependance for energy in Turkey displays the current deficit issue. Energy is, without a doubt, one of the most important triggers of growth. The word energy has a quite extensive definition. In this study, the effects of energy consumption and current deficit of Turkey on growth are analysed based on the 1984-2015 period. In the created model; growth is used as dependant variable, current deficit and energy consumption is used as independent variables, and ADF unit root test and cointegration analyses are done. After analysing; it was concluded that there are cointegration ties between the variables in the long run, which means they move together, while in the short run, the model's error recovery term was observed.

Keywords:

Energy Consumption, Growth, Current Deficit, Cointegration Analyze, Turkey.,

PDF

___

AK M,. (2018). “Kamu Sağlık Sektöründe Örgütsel İklim Analizi: Bartın 112 İstasyonları Örneği” C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 340-371
ALTINAY, G. & KARAGÖL, E. (2004). “Structural Break, Unit Root, and The Causality Between Energy Consumption and GDP in Turkey”, Energy Economics, 26, 985-994.
ALTINTAŞ, H. Ve MERCAN, M. (2015). “Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: G-11 Ülkeleri Örneğinde Panel Eşbütünleşme ve Nedensellik Uygulaması”, 318-348, http://eds.a.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?sid= (18.05.2018).
AQEEL, A. & BUTT, M.S. (2001). “The Relationship Between Energy Consumption and Economic Growth in Pakistan”, Asia-Pacific Development Journal, 8(2), 101-110.
BİLGİNOĞLU, M.A. (1991). “Gelişmekte Olan Ülkelerde Enerji Sorunu ve Alternatif Enerji Politikaları”, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 9, 122-147.
ÇETİN, M. & ŞEKER, F. (2012). “Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, 31(1), 85-106.
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi (2008). Türkiye Enerji Raporu 2007-2008 ISSN:1301-6318, Dek-Tmk Yayın No:0009/2009.
ERBAYKAL, E. (2008). “Disaggregate Energy Consumption and Economic Growth: Evidence from Turkey”, International Research Journal of Finance and Economics, 20, 172-179.
GLASURE, Y. U. (2002). “Energy and National Income in Korea: Further Evidence on the Role of Omitted Variables”, Energy Economics, 24, 355-365.
KALYONCU, H., GÜRSOY, F. & GÖCEN, H., (2013). “Causality Relationship Between GDP and Energy Consumption in Georgia, Azerbaijan and Armenia”, International Journal of Energy Economics and Policy, 3(1), 111-117.
KAVAK, K. (2005). Dünya’da ve Türkiye’de Enerji Verimliliği ve Türk Sanayinde Enerji Verimliliğinin İncelenmesi. Devlet Planlama Teşkilatı, Yayın No:2689, Uzmanlık Tezi, Ankara.
KAZAR, G. & KAZAR, A. (2014). “The Renewable Energy Production-Economic Development Nexus”, International Journal of Energy Economics and Policy, 4(2), 312-319.
KRAFT, J. & KRAFT, A. (1978). “One the Relationship Between Energy and GNP”, Journal of Energy and Development, 3, 401-403.
MUCUK, M. ve UYSAL, D. (2009). “Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme”, Maliye Dergisi, 157, 105-115.
ÖZATA, E. (2010). “Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Ekonometrik İncelemesi. Dumlupınar Dergisi, Nisan, https://birimler.dpu.edu.tr/app/views/panel/ckfinder, (18.05.2018).
PAUL, S. & BHATTACHARYA, R. N. (2004). “Causality Between Energy Consumption and Economic Growth in India: A Note on Conflicting Results”, Energy Economics, 26, 977-983.
PAYNE, J.E. (2009). “On the Dynamics of Energy Consumption and Output in the US”, Applied Energy, 86, 575-577.
PEKER, O. (2008). “Reel Döviz Kurunun Ticaret Dengesi Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 33-43.
RUHUL, A.S., KAMRUL, H. & SAHAR, S. (2017). “Renewable and Non-Renewable Energy Consumption and Economic Activities: Further Evidence From OECD Coutries”, Energy Economics, 44, 350-360.
SAYIN A.S., V.D. (2017). “Sosyal Medyanın Tüketici Davranışları Etkileri Üzerine Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 46(5), 437-452
STERN, D.I. (1993). “Energy Use and Economic Growth in the USA, A Multivariate Approach”, Energy Economics, 15(2), 137-150.
TATLI, H. (2015). “Çok Değişkenli Bir Üretim Modeli ile Toplam Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(4), 135-157.
UZUNÖZ, M. ve AKÇAY, Y. (2012). “ Büyüme ve Enerji Tüketimi Arasındaki Nedensellik İlişkisi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi, 3(2), 1-16.
YALTA, A.T. (2013). “Analyzing Energy Consumption and GDP Nexus Using Maximum Entropy Bootstrap: The Case of Turkey”, Energy Economics, 33, 453-460.
YANG, H.Y. (2010). “A Note on the Causal Relationship Between Energy and GDP in Taiwan”, Energy Economics, 22(3), 309-317.
YAŞAR, N. (2011). Kentsel Enerji Politikaları Bağlamında Konutlarda Enerji Verimliliği Algısı: Isparta Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.