TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM TARİHİNDEN BİR KESİT: TÜRK YURDU DERGİSİNDE ÜNİVERSİTE TARTIŞMASI (1956-1961)

Türkiye Cumhuriyetinin modernleşmesinin önemli bir ayağını eğitim oluşturmaktadır. Türkiye’de Tanzimat’tan bu yana yaşanan değişim ve dönüşümden en çok etkilenen alanların başında eğitim gelmektedir. Türk yükseköğretim serüveni 19.yüzyılın ikinci yarısında Darülfünunla başlamış, Cumhuriyet döneminde kurulan üniversitelerle devam etmiştir. Cumhuriyet döneminde üniversitelerin açılmaya başlaması ve yaygınlaşması, eğitim sisteminin yeni yapılanması açısından tamamlayıcı bir gelişme olmuştur. Türk yükseköğretimi ve üniversitelerin tarihsel gelişimi üzerinde yapılan çalışmalar sınırlıdır. Özellikle yeni eğitim paradigmasının hedefleri ve boyutlarına ilişkin dönemin özgün kaynaklarına dayalı çalışmalar henüz yenidir. Bu çalışma Türk yükseköğretim tarihini aydınlatma konusunda asıl bilgilere ve özgün tartışmalara yer veren Türk Yurdu dergisi üzerinden yeni bilgiler kazandırmayı amaçlamıştır. Türk Yurdu, II. Meşrutiyetten günümüze aralıklı olarak yayın hayatını sürdüren, Türkiye’nin en uzun soluklu dergilerinden biridir. Bu çalışmada, Türk Yurdu dergisindeki üniversite ile ilgili makalelerden hareketle, 1950’li yıllardan sonra Türkiye’de yaygınlaşmaya başlayan üniversitelerin gelişimine akademi ve düşünce dünyasının bakış açısı sunulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın yöntemini, tarihsel metin değerlendirmede kaynak taramaya dayalı olarak içerik tahlili oluşturmaktadır. Bu çerçevede Türk Yurdu dergisinin beşinci ve altıncı seri dönemlerinde (1954-1957, 1959-1968) dergide yayınlanan üniversite ve yükseköğretimle ilgili 13 makale incelenmiş ve bu makalelerden yola çıkılarak, Türk yükseköğretimiyle ilgili 4 önemli konudaki tartışmalar analiz edilmiştir. Bu dört konu üniversite kavramı, ideal üniversite, akademik kadrolar ve üniversite tarihi başlıklarını kapsamaktadır. Yapılan tahliller sonucunda yazarlar tarafından alt dallardaki bulgulara yönelik olarak çeşitli yorumlar yapılmıştır

A SECTION FROM TURKEY HIGHER EDUCATION HISTORY DISCUSSION ON UNIVERSITY IN THE JOURNAL OF “TÜRK YURDU” (1956-1961)

Education constitutes an important pillar of Turkish modernization. Education is among the most affected areas from the reforms and changes taking place in Turkey since the beginning of the Tanzimat reform era. The adventure of Turkish higher education started with Darülfünun in the second half of the 19th century and continued with the universities founded in the Republican era. The start and expansion of universities in the Republican era has been a complementary development in terms of the reorganization of the education system. The studies on the historical development of Turkish higher education and universities are limited. Especially the studies based on the original sources of the period regarding the objectives and dimensions of the new educational paradigm are still new. The aim of this study is to provide new information over the Journal of the Turk Yurdu, which contains original information and original discussions on the history of Turkish higher education. Turk Yurdu, continued intermittently broadcast life from 2nd constitutional monarchy era to the present, is one of Turkey's longest running journal. In this study, based on articles about the university in the Turk Yurdu Journal, viewpoint of the academic community and the world of thought about the development of universities which started to spread after 1950’s has been tried to be presented. The method of the study is content analysis based on literature review and historical text evaluation. In this frame, thirteen papers related to university and higher education published in the fifth and sixth serial periods of Turk Yurdu Journal (1954-1957, 1959-1968) were examined and the four important issues related to Turkish higher education were analyzed by way of these articles. These four topics include titles of university concept, ideal university, academic staff and university history. As a result of analyzes made, various comments were made by the authors on the findings in the subcategories.

___

  • Akder, N. (1960). “Son Üniversite İnkılabı Karşısında Eski ve Yeni Düşünceler”, Türk Yurdu, c.2, nr.9, Aralık, s.25-36.
  • Akyüz, Y. (2011). Türk Eğitim Tarihi, Pegem Yayınları: Ankara.
  • Bilgiç, E. (1959). “Üniversite ve Öğretim”, Türk Yurdu, c.1, nr. 3, Mayıs, s. 37-38.
  • Dölen, E. (2010). Türkiye Üniversite Tarihi, Özerk Üniversite Dönemi (1946-1981), c. 5, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları: İstanbul.
  • Fındıkoğlu, Z. F. (1959). “Erzurum Üniversitesi ve Mahalli Gazeteciliğin Hizmetleri”, Türk Yurdu, c.1, nr.1, Mart, s.29.
  • Gündüz, M. (2013) “Akademiyi Anımsamak: Anılarda Üniversite Sorunları ve Eleştiriler” Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, c.3, s. 16-26.
  • Harboğlu, N. (1959). “Üniversitelerimizde Rektör Seçimleri”, Türk Yurdu, c.1, nr.6, Ağustos, s. 52-53.
  • Kenan, S. (2012). “Üniversite”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, cilt. 42, s. 338-348.
  • Öztürk, C. (2012). “Çağdaş Eğitim ve Bilim”, İmparatorluktan Ulus Devlete Türk İnkılap Tarihi, Ed. Cemil
  • Öztürk, Pegem Akademi Yayınları: Ankara.
  • Tekeli, İ. (2010). Tarihsel Bağlamı İçinde Türkiye’de Yükseköğretimin ve YÖK’ün Tarihi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları: İstanbul.
  • Tekeli, S. T. (1960). “Üniversitelerimiz ve Gençlik”, Türk Yurdu, c.2, nr. 9, s.37.
  • Temir, A. (1961). “Batıda ve Bizde Bilimler Akademisi Meselesi”, Türk Yurdu, c.2. nr. 10, Ocak, s. 25-29.
  • Togan, Z. V. (1961). “İstanbul Üniversitesince Yapılması Gereken İşlerden Birisi”, Türk Yurdu c.2, nr. 10, Ocak, s. 21-24.
  • Topçu, N. (1959), “Üniversite”, Türk Yurdu, c.1, nr. 9, Aralık, s.40-41.
  • Tuncer, H. (2012). “Türk Yurdu”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, cilt: 41, sayfa: 550-551
  • Tuncer, H. (2002). Türk Yurdu Bibliyografyası, Türk Yurdu Yayınları: Ankara.
  • Turhan, M. (1956). “Üniversite ve Vazifeleri I”, Türk Yurdu nr.254, Mart, s.645-654
  • Turhan, M. (1956). “Üniversite ve Vazifeleri II”, Türk Yurdu, nr.255, Nisan, 731-735.
  • Turhan, M. (1956). “Erzurum Üniversitesinin Açılışı Münasebetiyle”, Türk Yurdu, c.1 nr. 5, Temmuz, s. 29-30.
  • Turhan, M. (1956). “Hızla Değişen Cemiyetlerde Üniversitelerin Rolü”, Türk Yurdu, nr. 253, Şubat, s. 631-635.
  • Türk Yurdu, (1960). “Üniversite Kanunlarının Tatbikinde Son Safha”, c.2, nr.9, Aralık
Manas Journal of Social Studies-Cover
  • ISSN: 1694-7215
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2001
  • Yayıncı: KIRGIZİSTAN-TÜRKİYE MANAS ÜNİVERSİTESİ
Sayıdaki Diğer Makaleler

KONTROL ODAĞI VE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: KTMÜ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

HASAN GÜL, Aysuluu BEYŞENOVA BEYŞENOVA

ÖĞRETİM TEKNOLOJİSİ VE MATERYAL TASARIMI (ÖTMT) DERSİNİN, ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEKİ KAZANIMLARINA ETKİSİNE İLİŞKİN FARKLI DEĞİŞKENLERE GÖRE FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

VEDAT AKTEPE, ABDULKADİR UZUNÖZ, MEVLÜT GÜNDÜZ

TÜRKİYE YÜKSEKÖĞRETİM TARİHİNDEN BİR KESİT: TÜRK YURDU DERGİSİNDE ÜNİVERSİTE TARTIŞMASI (1956-1961)

ahmet vurgun, SİNAN ATEŞ

USE OF ELECTION MUSIC FOR PROPAGANDA AND THE SONG “DOMBIRA” SAMPLE IN THE LOCAL ELECTIONS 2014

Cavit YAVUZ, Selçuk KÜPÇÜK

DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER VE PSİKOLOJİK KOŞULLARIN İŞE TUTKUNLUĞA ETKİSİ: OTEL İŞLETMELERİ ÖRNEĞİ

Kansu GENÇER, Tuğrul AYYILDIZ

ÖĞRETMENLERİN ÇOCUK İHMALİ VE İSTİSMARI HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

SERPİL PEKDOĞAN, KAYHAN BOZGÜN

PROSPECTIVE TEACHERS’ PERCEPTIONS ABOUT CONCEPT OF MIDDLE EAST THROUGH WORD ASSOCIATION TEST

HALİL TOKCAN, YAVUZ TOPKAYA

KADINLARDA EBEVEYNLİK ROLLERİNE İLİŞKİN KENDİLİK ALGISI’NIN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

HASAN YILMAZ, Müjgan ÜLKER, Ahmet Selçuk YILMAZ

DUYGUSAL ZEKANIN PROFESYONELLEŞME ÜZERİNE ETKİSİ: MUHASEBE MESLEK MENSUPLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

MUSTAFA SAVCI, ALİ ACARAY

ÖRGÜTSEL ADALET ALGISI’NIN ÇALIŞANLARIN İŞ DOYUMU VE İŞTEN AYRILMA EĞİLİMİNE ETKİSİ

MEHMET ULUTAŞ