COVID-19 Pandemisi Sürecinin Tıbbi ve Aromatik Bitki ya da Ürünlerinin Kullanımına Etkilerinin Değerlendirilmesi

Bu çalışmada COVID-19 pandemisi sürecinin bitkisel ürün (tıbbi ve aromatik bitkiler kullanılarak elde edilen kozmetik ve temizlik dışı ürünler) kullanımına etkisi değerlendirilmiştir. Bu amaçla 6 Ocak- 6 Şubat 2021 tarihleri arasında 22 sorudan oluşan bir anket çalışması yapılmıştır. Anketler Google Form programı kullanılarak uygulanmıştır. Çalışma, Türkiye’nin yedi bölgesi dikkate alınarak, 442 kişinin katılımı ile tamamlanmıştır. Katılımcıların %10.4’ü pandemi süreci ile bitkisel ürün kullanmaya başladığını, %30.4’ü de pandemi süreci ile birlikte kullanım miktarını arttırdığını belirtmiştir. Sonuçlar, bitkisel ürünlerin daha çok bağışıklık güçlendirmek amacıyla (%42.5) kullanıldığını ve çoğunlukla aktarlardan temin edildiğini (%47) göstermektedir. Tıbbi ve aromatik bitkilerin, katılımcılar tarafından daha çok bitki çayı şeklinde tüketildiği (%31.6) ve katılımcıların önemli bir kısmının (%37.3) satın aldıkları ürünlerin organik sertifikasının olmasına dikkat ettiği görülmüştür. Katılımcıların COVID-19 Pandemisi süresince bitkisel ürün kullanımı üzerine yaş, cinsiyet, çocuk varlığı ve COVID-19 geçirip geçirmemiş olmalarının etkisinin önemli olduğu görülmüştür (p<0.05).

Anahtar Kelimeler:

COVID-19 pandemisi, anket, tıbbi ve aromatik bitkiler

COVID-19 Pandemisi Sürecinin Tıbbi ve Aromatik Bitki ya da Ürünlerinin Kullanımına Etkilerinin Değerlendirilmesi

In this study, the effect of the COVID-19 pandemic process on the use of herbal products (HP) (except cosmetics and cleaning products obtained using medicinal and aromatic plants (MAP)) was evaluated. For this purpose, a survey consisting of 22 questions was conducted between January 6 and February 6, 2021. Surveys were applied using the Google Form program. The study, taking into account Turkey's seven regions, has been completed with the participation of 442 people. 10.4% of the participants stated that they started using HP with the pandemic process, and 30.4% increased the amount of use with the pandemic process. The results show that HP are mostly used to empowered immunity (42.5%) and are mostly obtained from herbalists (47%). It was observed that MAPs were mostly consumed by the participants in the form of herbal tea (31.6%) and a significant portion of the participants (37.3%) paid attention to the organic certification of the products they purchased. It was observed that the effect of age, gender, presence of children, and whether or not they had COVID-19 on the use of HP during the COVID-19 Pandemic was significant (p <0.05).

Keywords:

Survey, COVID-19 pandemic, medicinal and aromatic plants,

PDF

___

Alaeddinoğlu F, Rol S 2020. Covid-19 pandemisi ve turizm üzerindeki etkileri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi SBED. Salgın Hastalıklar Özel Sayısı: 233-258.
Anonim 2021. https://marketingtodolist.com/covid-19-surecinde-sosyal-medyanin-rolu/, Erişim tarihi: 15/03/2021
Anonymous 2000. Medicinal Plants Introduction, Indian System of Medicine and Homoeopathy (ISMH), Department of ISMH, Ministry of Health and Family Welfare, Govt. of India. Available at: http://indianmedicine.nic.in/html/plants/mimain.htm
Baypınar MŞ 2019. Sıklıkla kullanılan bitkisel ürünlerin ilaçlar ile olası etkileşimlerinin eczacılar tarafından farkındalıklarının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 89 s
Doğan Y, Doğan S 2020. Koronavirüs pandemisi ve Türkiye’de bitkisel üretime etkisi. Artuklu Kaime Uluslararası İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi. 3(21) : 41-55
Kaner G, Karaalp C, Seremet-Kürklü N 2017. Üniversite öğrencileri ve ailelerinde bitkisel ürün kullanım sıklığının ve bitkisel ürün kullanımını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 74(1): 37-54
Karataş Y, Pelit A, Öztürk Z, Pınar N 2019. Balcalı hastanesine başvuran hastaların bitkisel ürün/ilaç kullanma alışkanlıkları. TJFMPC. 13 (4): 457-461
Karataş Z 2020. COVID-19 pandemisinin toplumsal etkileri, değişim ve güçlenme. TUSHAD. 4(1): 3-15
Mathe A 2015. Medicinal and aromatic plants of the world, scientific, production, commercial and utilization Aspect, Springer, 459s
Ongan D 2018. Kayseri’de yaşayan yetişkin bireylerde bitkisel ürün kullanım alışkanlığı. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences). 27(2): 125-131
Renda G, Kaya Yaşar Y, Yılmaz E, Sanrı H, Dilaver İ, Demirtaş Y, Çan G, Sezen, FS 2018. Aile hekimleri ve eczacıların bitkisel ürün kullanımına yaklaşımları: Trabzon ilinde pilot çalışma. Türk Aile Hek Derg. 22(3):141-156
Sezgin C 2017. Tam Şifa, Dünyanın En Faydalı Halk Sağlığı Kitabı, Hayy Kitap, 952 s.
Şekeroğlu N, Gezici, S 2020. Koronavirüs pandemisi ve Türkiye’nin bazı şifalı bitkileri. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi. 25 (Özel Sayı): 163-182
T.C., Sağlık Bakanlığı, https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html, (Erişim Tarihi, 24/2/2021)
Uçar D, Tayfun K, Müslümanoğlu AY, Kalaycı MZ 2020. Koronavirüs ve Fitoterapi. Bütünleyici ve Anadolu Tıp Dergisi. 1(2): 49-57.
Üstün Ç, Özçiftçi S. 2020. COVID-19 Pandemisinin Sosyal Yaşam ve Etik Düzlem Üzerine Etkileri: Bir Değerlendirme Çalışması. Anatol Clin. 25(1): 142-153.
Yılmaz MB 2013. Planlanmış davranış teorisi çerçevesinde sağlık amaçlı bitkisel ürün kullanımı ve medyanın rolü. T.C Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, 193 s