Vergi uyuşmazlıklarının çözüm yollarının nitel araştırma yöntemleriyle karşılaştırılması

Bu çalışma vergi uyuşmazlıklarının idari ve yargısal çözüm yollarını nitel araştırma yöntemlerinden örnek olay incelemesi ve odak grup görüşmesi ile karşılaştırmaktadır. Mükellefler ihtilaf halinde kanunda belirtilen yöntemlerin tamamını göz önünde bulundurmadan çözüm yolunu tercih ettiklerinde uyuşmazlığın tarafları (mükellef ve idare) ve yargı açısından olumsuz sonuçlar ortaya çıkmaktadır. İdare vergi incelemelerinde ve buna bağlı işlemlerde yargı kararlarını göz ardı edebilmektedir. Mükellefler ise en avantajlı çözüm yolunu bulmakta sorun yaşayabilmektedirler. Bu unsurlar bir taraftan mükellefin vergisel uyum maliyetini diğer taraftan yargının yükünü artırmaktadır. Kamu denetçiliği uyuşmazlıkların doğmasına ve maliyetinin düşmesine yardımcı olabilecek alternatif çözüm yolu olarak belirmiştir.

Comparing the techniques used to resolve tax disputes using qualitative research methods

This article compares administrative and juridical solutions to tax disputes using two qualitative research methods, namely case studies and focus group interview. When taxpayers choose and follow a certain solution method without making a thorough consideration on the alternative ways, parties of the tax conflict (i.e. taxpayers and tax administration) and juridical system encounter unfavorable outcomes. On one hand, tax inspectors seem to neglect high court decisions in their tax inspections; on the other taxpayers seem to be struck into disadvantageous solution methods. These elements cause the cost of taxpayer compliance and workload of juridical system to increase. Ombudsmanship appears to be an alternative way in minimizing tax disputes.

___

Altundemir, M.E. (1998), “Türk Vergi Yargı Sistemi ve Etkinliği”, Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2007), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı 5.b., Sakarya: Sakarya Yayıncılık.

Armağan, R. (2009), “Vergi Uyuşmazlıklarının Yargı Sürecinde Çözümü: Isparta İli Özelinde bir Değerlendirme”, Maliye Dergisi, S.156.

Arslan, M. (2006), Vergi Hukuku, Ankara: Yaklaşım Yayınları.

Bayraklı, H.H. (2008), Vergi Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları, Afyonkarahisar.

Bildirici, N. (2011), Vergi Hukuku, 26.b., Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Bilici, M. (2010), “Vergi Uyuşmazlıklarının Çözüm Yolları, Vergi Mahkemelerinin Fonksiyonları: Antalya Vergi Mahkemesi Örneği”, Isparta: Süleymen Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Danıştay Dördüncü Dairesi E:2001/4591, K:2002/3088 sayılı Kararı.

İslamoğlu, A.H. (2009), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, İstanbul: Beta.

Karakoç, Y. (2007), Vergi Uyuşmazlıklarının Çözüm Yolları, Ankara: Yetkin Yayınları.

Karyağdı, N. (2001), Toplam Kalite Yönetimi ve Türk Vergi İdaresi, Ankara: Ankara Sanayi Odası.

Oktar, S.A. (2009), Vergi Hukuku, 4.b., İstanbul: Türkmen Kitabevi.

Öncel, M., Kumrulu, A. ve Çağan, N. (2006), Vergi Hukuku (14. Baskı), Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.

Özdemir, M. (2008), “Uzlaşmada Vergi ve Cezalar Buharlaşıyor mu?”, http://www.bilgilidenetim.com/?sec=3 (Erişim Tarihi: 28/05/2012).

Tuncer, S. (1990), Üçüncü Oturumla İlgili Tartışmalarda Yaptığı Konuşma, Çeşitli Açılardan Vergileme ve Sorunları, VI. Türkiye Maliye Eğitimi Sempozyumu (21-23 Mayıs 1990), Şafak Matbaacılık, Ankara.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 5.b., Ankara: Seçkin.

Yin, R.K (1994), Case Study Research, Design and Methods, Second Edition.