Veraset ve intikal vergisi kanunu ile vergi usul kanunundaki bazı düzenlemelerin kanunilik ilkesi açısından değerlendirilmesi

Anayasamızda vergilerin ve cezaların kanuniliği ilkeleri açık bir biçimde düzenlenmiştir. Bu ilkelerin istisnaları da bizzat Anayasa tarafından öngörülmüştür. Ancak çeşitli kanunlarda vergilerin ve cezaların kanuniliği ilkelerine aykırı düzenlemelerin yer aldığı görülmektedir. Bu çalışmada Bakanlar Kuruluna; Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun (VİVK) 16/3. maddesinde verilen vergi tarifesinin matrah dilim tutarlarını belirleme yetkisi ve Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) mükerrer 414/3. maddesinde verilen vergi cezalarında değişiklik yapma yetkisi vergilerin ve cezaların kanuniliği ilkesi çerçevesinde değerlendirilmektedir. Çalışmada VİVK’nin 16/3. maddesinin Anayasanın vergilerin kanuniliğini düzenleyen 73. maddesine, VUK’un 414/3. maddesinin ise Anayasanın cezaların kanuniliğini düzenleyen 38. maddesine aykırı olduğu kanaatine ulaşılmıştır.

Evaluation of some provisions in ınheritance and gift tax law and tax procedure law concerning legality principle

The principle of legality of taxation and punishments is explicitly regulated in our Constitution. The exceptions of this principle are also regulated by the Constitution. However it is seen that some provisions are included in some acts which are contrary to the principle of legality of taxation and punishments. In this study, the authorities of the Council of Ministers to determine the amount of tax base of the inheritance and gift tax, given by article 16/3 of Inheritance and Gift Tax Law, and to alter tax fines, given by the article 414/3 of the Tax Procedure Law are examined in terms the principle of legality. It is concluded that the article 16/3 of the Inheritance and Gift Tax Law is contrary to the article 73 of the TC regulating the principle of legality of taxation and the article 414/3 of the Tax Procedure Law is contrary to the article 38 of the TC regulating the principle of legality of punishments.

___

Anayasa Mahkemesinin 29.11.1977 tarih ve E: 1977/109; K: 1977/131 sayılı Kararı.

Anayasa Mahkemesinin 19.03.1987 tarih ve E: 1986/5, K: 1987/7 sayılı Kararı.

Anayasa Mahkemesinin 07.11.1989 tarih ve E: 1989/6; K: 1989/42 sayılı Kararı.

Anayasa Mahkemesinin 10.01.1991 tarih ve E: 1990/25, K: 1991/1 sayılı Kararı.

Anayasa Mahkemesinin 15.10.1991 tarih ve E: 1990/29, K: 1991/37 sayılı Kararı.

Anayasa Mahkemesinin 20.03.2001 tarih ve E: 2001/9, K: 2001/56 sayılı Kararı.

Anayasa Mahkemesinin 15.07.2004 tarih ve E: 2003/33, K: 2004/101 sayılı Kararı.

Anayasa Mahkemesinin 06.01.2005 tarih ve E: 2001/3, K: 2005/4 sayılı Kararı.

Anayasa Mahkemesinin 11.06.2009 tarih ve E: 2007/115, K: 2009/80 sayılı Kararı.

Anayasa Mahkemesinin 22.12.2011 tarih ve E: 2010/31, K: 2011/167 sayılı Kararı.

Candan, T. (2008), Danıştay Kararlarında Vergisel Kabahatler ve Yaptırımlar Hukukuna İlişkin Temel İlkeler, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İdari Ceza Hukuku Sempozyumu, http://turgutcandan.com/2012/10/03/vergiselkabahatler- hukuku/#_ftn40 (Erişim Tarihi: 24.01.2013)

Çağan, N. (1980), "Demokratik Sosyal Hukuk Devletinde Vergilendirme", Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 37(1), 129-151.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 06.10.2005 tarih ve E: 2004/03, K: 2005/2371 sayılı Kararı.

Danıştay 6. Dairesinin 09.02.2007 tarih ve E: 2006/3763 K: 2007/702 sayılı Kararı.

Danıştay 11. Dairesinin 25.09.2007 tarih ve E: 2007/6930, K: 2007/7002 sayılı Kararı.

Gözler, K. (2000a), "Yürütme", http://www.anayasa.gen.tr/yurutme.htm (Erişim Tarihi: 24/01/2013)

Gözler, K. (2000b), Kanun Hükmünde Kararnamelerin Hukuki Rejimi, 1. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.

Gözler, K. (2000c), Türk Anayasa Hukuku, Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları, 169- 178, www.anayasa.gen.tr/hukukdevleti.htm (Erişim Tarihi: 21.02.2013)

Gözler, K. (2012), “Yorum İlkeleri”, Kamu Hukukçuları Platformu Toplantısı, Ankara, 29.9.2012 http://www.anayasa.gen.tr/yorum-ilkeleri.pdf (Erişim Tarihi: 21.02.2013)

Karakoç, Y., Bayraklı H.H., Akkaya, M., Gerçek, A. ve Üyümez, M.E. (2012), Genel Vergi Hukuku, Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2499, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1470, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset Tesisleri.

Kızılot, Ş., Şenyüz, D., Taş, M. ve Dönmez, R. (2007), Vergi Hukuku, Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.

Kumrulu, A. (1979), "Vergi Hukukunun Bir Kısım Anayasal Temelleri", Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 36(1-4), 147-162.

Öncel, M., Kumrulu, A. ve Çağan, N. (2012), Vergi Hukuku, Gözden Geçirilmiş, Değişiklikler İşlenmiş 21. Bası, Ankara: Turhan Kitabevi.

Öz, E. (2005), "Vergilendirmede Kanunilik İlkesi ve Bütçe Kanunları", Vergi Sorunları Dergisi, 201, 142-149.

Saban, N. (2009), Vergi Hukuku, 5. Baskı, İstanbul: Beta Basım AŞ.

Şenyüz, D. (2012), Vergi Ceza Hukuku, 6. Baskı, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.

Şenyüz, D., Yüce, M. ve Gerçek, A. (2012), Vergi Hukuku, 3.Baskı, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.

Taşdelen, A. (2010), "Vergi Kabahatlerinin Anayasal Temelleri Üzerine Düşünceler", Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 59(4), 767-795.

Üstün, S.Ü. (2011) "Maliye Bakanlığının Vergi Kabahatlerini Belirleme Yetkisi", Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XV(1-2), 25-57.