TÜRKİYE’DE MUHASEBE MESLEĞİNİN SON YILLARDAKİ DURUMUNUN İŞGÜCÜ AÇISINDAN ANALİZİ

Muhasebe mesleği, son zamanlarda ekonomik ve teknolojik değişimlerle birlikte önem kazanmaya başlayan mesleklerin başında gelmektedir. Türkiye’de muhasebe mesleği yasa ile profesyonelleştirilmiş olmasına rağmen iş piyasasında kuruluşların mali işlemlerini gerçekleştiren birtakım niteliklere sahip olan fakat profesyonel unvana sahip olmayan meslek çalışanları da mevcuttur. Dolayısıyla Türkiye’de muhasebe mesleğinin durumu incelenirken sadece yasa ile kazanılmış olan unvanlı muhasebecilerin araştırılması gerçeği yansıtmayacağından çalışmada hem profesyonel muhasebecilerin durumu hem de profesyonel olmayan muhasebecilerin son yıllardaki durumunu ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu çalışmada muhasebe mesleğinin durumu iki aşamada incelenmiştir. İlk aşamada Türkiye İş Kurumu’nun 2012-2016 yılları arasında yayınlamış olduğu istatistik yıllıklarından alınan veriler irdelenmiş ve elde edilen mesleki rakamlar analiz edilmiştir. İkinci aşamada ise Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği’nin (TÜRMOB) ve ona bağlı olan Temel Eğitim ve Staj Merkezi’nin (TESMER) 2012-2016 yılları arasında yayınlamış olduğu faaliyet raporları incelenmiş ve profesyonel muhasebe mesleğinin rakamsal verileri analiz edilmiştir. Çalışmada bir bütünlük sağlanması amacıyla analizler kategorileştirilerek yapılmıştır. Çalışma sonucunda mesleğin son yıllardaki durumu ortaya konularak önümüzdeki yıllarla ilgili genel bir bakış açısı oluşturulmuştur.

THE ANALYSIS IN TERMS OF THE LABOR FORCE OF THE ACCOUNTING PROFESSION STATUS IN TURKEY IN RECENT YEARS

The accounting profession is one of the professions that has recently begun to gain importance along with economic and technological changes. Although the accounting profession in Turkey has been professionalized by law, there are also professional employees who have a number of qualifications in the business market that perform the financial transactions of the organizations but do not have a pro title. Therefore, while examining the situation of the accounting profession in Turkey, it is aimed to reveal the status of both professional accountants and non-professional accountants in the study in recent years, since the investigation of only registered accountants gained by the law does not reflect reality. In this study, the situation of the accounting profession was examined in two stages. In the first stage, the data obtained from the statistical yearbooks of the Turkish Employment Agency published between the years of 2012- 2016 were examined and the occupational figures obtained were analyzed. In the second stage, the annual reports of the Union of Chambers of Certified Public Accountants (TÜRMOB) and its affiliated Basic Education and Training Center (TESMER) published between 2012 and 2016 were analyzed and the numerical data of the professional accounting profession were analyzed. In order to provide an integrity in the study, analyses were made by categorizing. As a result of the study, the status of the profession in recent years has been established and an overall perspective on the next years.

___

  • T.C. Yasalar (13.06.1989). 3568 sayılı Serbest muhasebeci mali müşavirlik ve yeminli mali müşavirlik kanunu. Ankara: Resmi Gazete (20194 sayılı)
  • Allahverdi, Metin ve Kuzucu, S. Caner. (2015). “Önlisans Muhasebe Bölümü Mezunlarının Meslek Standardı Problemi ve Bir Standart Önerisi” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 8;39 (2015): 770-778.
  • Association of Chartered Certified Accountants (ACCA). (2016). Professional accountants – the future. https://www.nba.nl/globalassets/projecten/ visie/professional-accountants---the-future.pdf. (18.11.2017).
  • Avram, Marioara and Ţogoe, G. Daniela. (2012). “Professional Accountants’ethics in The Context of Corporate Governance” Annals of University of Craiova- Economic Sciences Series. 2;40 (2012): 245- 250.
  • Başer, Metin (1999). “Muhasebe Mesleğinin Örgütlenmesinde Türkiye.” IV. Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu. Antalya’da sunulan bildiri.
  • Carnegie, D. Garry and Napier, J. Christopher. (2012). “Accounting’s past, present and future: the unifying power of history” Accounting, Auditing & Accountability Journal. 25;2 (2012): 328-369.
  • Carnegie, D. Garry (2014). “The present and future of accounting history” Accounting, Auditing & Accountability Journal. 27;8 (2014): 1241-1249.
  • Civelek, A. Mehmet ve Durukan, M. Banu. (1997). “Günümüz Koşullarında Muhasebe Mesleği ve Meslek Ahlakı.” III. Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu Bildiri Kitabı. İstanbul : İSMMMO
  • Demir, Berna (2012). “Muhasebeye Yön Veren Gelişmeler ve Meslek Yüksekokullarında Verilen Muhasebe Eğitimine Yansımaları” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 1;4 (2012): 109-120.
  • Kutlu, H. Ali (2010). “Muhasebe Eğitiminin, Nitelikli İşgücü Yetiştirme Açısından Değerlendirilmesi” Muhasebe ve Finansman Dergisi. 46 (2010): 232-246.
  • IFAC (2011). IFAC Policy Position 1, Regulation of The Accountancy Profession. Retrieved from https://www.ifac.org/system/files/publications/files/PPP1-Regulation-of-the-Accountancy Profession.pdf (11.09.2017).
  • Kurtcebe, Emin. (2008) 21. Yüzyılda Muhasebe Mesleğinin Vizyonu. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Denizli, Pamukkale Üniversitesi.
  • Marşap, Beyhan (1996). “Muhasebe Mesleği Fonksiyonları ve Meslek Mensuplarının Nitelikleri” Yaklaşım Dergisi, 37 (1996): 119-123.
  • TESMER (2012). 2012 Faaliyet Raporu. 05.07.2017 tarihinde http:// www.turmob.org.tr/Attachment.aspx?param=+quFU/yYHWdxwcxxfhEJ5/ QZJyyo5y4BCGGFEpw33X4pm0szeXJXhpvwADe3chxfdizlt8RGLEg= adresinden erişildi.
  • TESMER (2013). 2013 Çalışma Raporu. 05.07.2017 tarihinde http:// www.turmob.org.tr/Attachment.aspx?param=+quFU/yYHWei0bwIpumI5gybjNh9rOdHC/SFKDcvhgwsw7OTUKS+8jbczeSFg10TeA6/rB8Xi4c adresinden erişildi.
  • TESMER (2014). 2014 Çalışma Raporu. 05.07.2017 tarihinde http:// www.turmob.org.tr/Attachment.aspx?param=+quFU/yYHWfp3iGFDtITdrB3Ft1SKuKnlClHcVjWFUpCXvXkCOjnaFsAcHT/GP0qB0J14cG2TTo= adresinden erişildi.
  • TESMER (2015). 2015 Çalışma Raporu. 05.07.2017 tarihinde http:// www.turmob.org.tr/Attachment.aspx?param=+quFU/yYHWfPiba/jgd4AHfsO/5piJO/5MbEXv2Dz4IZEGR/nko1C7qb/4x+gVSMLK8cjrISaDE= adresinden erişildi.
  • TESMER (2016). 2016 Faaliyet Raporu. 05.07.2017 tarihinde http:// www.turmob.org.tr/Attachment.aspx? param=+quFU/yYHWcKeqwfrC2FFuxW0MQR4M0czRZAJuegm13OXO2J65VwHAcnzp+H9pNHjcIg5MDkMx8= adresinden erişildi.
  • Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) (2012). 2012 İstatistik Yıllığı. 15.08.2017 tarihinde http://www.iskur.gov.tr/tr-tr/kurumsalbilgi/istatistikler.aspx#dltop adresinden erişildi.
  • Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) (2013). 2013 İstatistik Yıllığı. 15.08.2017 tarihinde http://www.iskur.gov.tr/tr-tr/kurumsalbilgi/istatistikler.aspx#dltop adresinden erişildi.
  • Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) (2014). 2014 İstatistik Yıllığı. 15.08.2017 tarihinde http://www.iskur.gov.tr/tr-tr/kurumsalbilgi/istatistikler.aspx#dltop adresinden erişildi.
  • Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) (2015). 2015 İstatistik Yıllığı. 15.08.2017 tarihinde http://www.iskur.gov.tr/tr-tr/kurumsalbilgi/istatistikler.aspx#dltop adresinden erişildi.
  • Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) (2016). 2016 İstatistik Yıllığı. 15.08.2017 tarihinde http://www.iskur.gov.tr/tr-tr/kurumsalbilgi/istatistikler.aspx#dltop adresinden erişildi.
  • Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) (2016b). Türkiye İşgücü Piyasası Araştırması Sonuç Raporu 2016. 15.08.2017 tarihinde http://www.iskur.gov.tr/tr-tr/ kurumsalbilgi/raporlar.aspx#dltop adresinden erişildi.
  • TÜRMOB (2012). Çalışma Dönemine Bakış – 2012 Faaliyet Raporu. 15.08.2017 tarihinde http://www.turmob.org.tr/TurmobWeb/Kurumsal/Raporlar/Faaliyet.aspx adresinden erişildi.
  • TÜRMOB (2013). Biten Çalışma Dönemine Bakış – 2013 Faaliyet Raporu. 15.08.2017 tarihinde http://www.turmob.org.tr/TurmobWeb/Kurumsal/ Raporlar/Faaliyet.aspx adresinden erişildi.
  • TÜRMOB (2014). İstatistiki Bilgiler – 2014 Faaliyet Raporu. 15.08.2017 tarihinde http://www.turmob.org.tr/TurmobWeb/Kurumsal/Raporlar/Faaliyet. aspx adresinden erişildi.
  • TÜRMOB (2015). 2015 Faaliyet Raporu. 15.08.2017 tarihinde http:// www.turmob.org.tr/TurmobWeb/Kurumsal/Raporlar/Faaliyet.aspx adresinden erişildi.
  • TÜRMOB (2016). Biten Çalışma Dönemine Bakış – 2016 Faaliyet Raporu. 15.08.2017 tarihinde http://www.turmob.org.tr/TurmobWeb/Kurumsal/ Raporlar/Faaliyet.aspx adresinden erişildi.
  • Yıldız, Gülsevil (2010). “Muhasebe Mesleğinde Meslek Etiği ve Kayseri İl Merkezinde Bir Uygulama” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 36 (2010): 155-178.
  • Yürekli, Emin ve Gönen, Seçkin. (2015). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Nitelikli Meslek Mensubu Yetiştirilmesine Yönelik Önlisans Programından Beklentileri” KAÜ İİBF Dergisi. 6;10 (2015): 301-316.