TARİHİ KENTİÇİ PARKLARINA BİR ÖRNEK: İSTANBUL GÜLHANE PARKI

Osmanlı İmparatorluğu döneminde Topkapı Sarayı’nın dış bahçesi olan Gülhane Parkı, 1912 yılından itibaren Topuzlu Cemil Paşa tarafından parka dönüştürülmeye başlanmıştır. Bugün, yaklaşık 100000 m2’lik bir alan kaplamakta olan parkın iki giriş kapısı bulunmaktadır. Fatih döneminin zevk ve sefa parkı olan hasbahçe, aynı zamanda ilk yerleşim alanı olarak bilinmektedir. Uzun süre Türk stilini koruduktan sonra klasik stil denenmiştir. Sahip olduğu tarihi ve coğrafi özellikleri nedeniyle cumhuriyet döneminde de önemini korumuştur. Bu dönemde İstanbul’un en önemli rekreasyon yerlerinden biri olmuştur. Özellikle turizmde, hareketliliğin yaşandığı yaz devresinde gerek İstanbullu ailelerin ve gerekse dışarıdan gelen ziyaretçilerin sık uğradıkları bir gezinti, dinlenme ve eğlence yeridir. Hafta sonlarında ise ziyaretçi sayısı maksimimum düzeye ulaşmaktadır. Yaz boyunca toplumun her kesimine yönelik çok çeşitli kültürel etkinlikler düzenlenmektedir. Ayrıca turizm dönemi, parkın ticari aktivitesini bir hayli yükseltmektedir. Böylece Gülhane Parkı’nın diğer birçok Türkiye kent parkından farklı, olarak kültürel ve ticari bir yanı bulunmaktadır. Tarihi kalıntıları kadar Tanzimat Müzesiyle, çok çeşitli ve özel bitki türleriyle, hayvanat bahçesiyle ve çok zengin akvaryumuyla ziyaretçilerin ilgilerini çekmektedir. 
Anahtar Kelimeler:

.

EINE ZUMPEISPIEL DİE HISTORISCHE STADTEPARK: İSTANBUL GÜLHANE PARKI (D.İ. ROSENGARTEN)

Der Stadtpark, der in der Ottomanischen Zeit als Schlossgarten für den “Topkapı Sarayı” diente, verdankt seine heutige Lage dem Cemil Paşa, der 1912 die Umbauarbeiten anfangen Hess. Der Park, der heute über eine Flache von ca. 100.000 qm. Verfügt, hat zwei Eingangstore. Der “Hasbahçe”, der zu der Zeit Mehmet des Zweiten ein Vergnügungs ort der Hofleute war, gilt als der alteste Siedlungsraum im ganzen KompIex, dessen türkischer Stil fîir Iangere Zeit beibehalten wurde, aber spater einen klassischen zug einnahm. Hinsichtlich seiner geographischen historischen Eigentümlichikeiten bewahrte er seine Bedeutung auch nach der Gründung der Republik und wurde eine der beliebtesten Erholungsstatten İstanbuls. Besonders in den Sommer - monaten, wo ein reger Fremdem verkehr herrscht, zieht der Park eine grosse Anzahl von Besuchern an. Den ganzen Sommer über werden kültürelle Programme verschiedener Art veranstaltet. In der Saison des Tourismus steigt auch die Aktivitat der kommerziellen Organisationen in sowıe erheblichem Masse, in folge dessen dem. Gülhane Park im gegensatz zu anderen Erholungsorten in İstanbul eine kültürelle und \virtschaftliche Sonderstellung zugute kommt. Andere Besichtigungsmöglichkeiten bieten das Tanzimat Museum, das zoo, das- Aquarium und überreste historischer Bauwerke. 

___

  • AKOZAN, F; Köşkler ve Kasırlar, 11, 399-402. Topkapı Sarayı, Levha 14, İSTANBUL
  • DOĞANAY, H; (1985): Türkiye Turizm Coğrafyası, Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Ders Notu:92 ERZURUM EYICE, S. Petit, Guide sayı:9 ve; “Gotlar Sütunu” Mad. sayfa 450, İSTANBUL
  • FIRATLI, N. (1964); Müzedışı Arkeolojik Faaliyetler ve Buluntulara Dair Haberler, İSTANBUL
  • KÖMÜRCÜYAN, 17. asırda İstanbul, sayı: 5
  • PASİNLİ, A., SOYHAN, C., (1981); Sarayburnunda açığa çıkarılan bir Bizans kalıntısı, “Arkeoloji ve Sanat” sayı: 5-17, Res: 1,2 Tarihi Adal. sy.:55-51
  • UNGER, E.(1916); Grabungen an der seraispitze von Konstantinopel, AA XXXI sy: 1-48
  • ŞEREF, A. “T.S. Hümayunu” TOEM 1, sy:290 ' Tayyarzade Ahmet Ata, Ata Tarihi, (1291), sy:55, İSTANBUL
  • İslam Ansiklopedisi (1988), Cilt 4, sy:834, Milli Eğitim Basımevi, İSTANBUL Meydan Larousse, Cilt 5, sy:419, Meydan Yayınevi, İSTANBUL
  • D.M.İ.G.M. (1974); Ortalama, Ekstrem Sıcaklık ve Yağış Bülteni, Türk Tarih Kurumu Matbaası, ANKARA
  • Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, 1993 Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İSTANBUL
  • Topkapı Sarayı, (1990-1991); Kamu Yararına Çalışan Topkapı Sarayı Müzesini Sevenler Derneği Yayını, İSTANBUL